Κασσιανίδου: Τάση επιστροφής κυπριακών αρχαιοτήτων

Η Υφυπουργός Πολιτισμού, Βασιλική Κασσιανίδου, αναχωρεί σήμερα, Πέμπτη για το Λονδίνο και από εκεί θα μεταβεί την Κυριακή για το Λος Άντζελες, για τον επαναπατρισμό κυπριακών αρχαιοτήτων που είχαν εξαχθεί παράνομα τις προηγούμενες δεκαετίες. «Τον τελευταίο καιρό υπάρχει μια μεγάλη τάση επιστροφής αρχαιοτήτων» λέει.

Σε δήλωσή της στο ΚΥΠΕ, η κ. Κασσιανίδου ανέφερε ότι μεταβαίνει στο Λονδίνο τόσο για τον επαναπατρισμό μιας αρχαιότητας όσο και για να συμμετάσχει σε ημερίδα για τις νεότερες εξελίξεις στην κυπριακή αρχαιολογία, την οποία συνδιοργανώνουν το Πολιτιστικό Κέντρο της Υπάτης Αρμοστείας της Κύπρου στο Λονδίνο και το Βρετανικό Μουσείο. Με αφορμή την ημερίδα, η οποία θα διεξαχθεί το Σάββατο στο κτήριο της Υπάτης Αρμοστείας, η Υφυπουργός Πολιτισμού σημείωσε ότι θα επισκεφθεί το Βρετανικό Μουσείο, όπου θα έχει συναντήσεις με τον επιμελητή της κυπριακής συλλογής και άλλα στελέχη του Μουσείου, καθώς και μέλη της κυπριακής παροικίας.

Εν συνεχεία, η Βασιλική Κασσιανίδου δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι θα παραλάβει μια αρχαιότητα που βρίσκεται στην Υπάτη Αρμοστεία και την οποία παρέδωσε ένας Κύπριος του Λονδίνου. Όπως είπε, πρόκειται για ένα σημαντικό κεραμικό της Εποχής του Χαλκού. Πρόσθεσε ότι πριν από λίγες ημέρες παραδόθηκαν στην Υπάτη Αρμοστεία άλλες περίπου 100 αρχαιότητες, για τις οποίες λειτουργοί του Τμήματος Αρχαιοτήτων έχουν μεταβεί στο Λονδίνο προκειμένου να ξεκινήσουν τη διαδικασία συσκευασίας και επαναπατρισμού τους.

Ακολούθως, η Βασιλική Κασσιανίδου είπε ότι την Κυριακή θα μεταβεί στο Λος Άντζελες, σημειώνοντας ότι ο λόγος του ταξιδιού της είναι διπλός. Όπως εξήγησε, πηγαίνει εκεί για την ολοκλήρωση της διαδικασίας επαναπατρισμού κυπριακών αρχαιοτήτων, η οποία είχε αρχίσει το 2018 και είχε «παγώσει» λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Όπως είπε, πρόκειται για τη συλλογή του ιδιοκτήτη της αμερικανικής εταιρείας Cyprus Mines Corporation (CMC), Harvey Mudd, η οποία περιλαμβάνει 266 αντικείμενα που είχε αγοράσει ο Mudd τις δεκαετίες του 1930 και του 1940, όταν η Κύπρος ήταν υπό βρετανική κυριαρχία. Η εταιρεία είχε ιδρυθεί το 1916 και δραστηριοποιείτο στην Κύπρο μέχρι το 1976, ανέφερε η Βασιλική Κασσιανίδου, προσθέτοντας ότι, όταν ο Mudd απεβίωσε τη δεκαετία του 1950, η οικογένειά του ίδρυσε ένα τεχνικό κολέγιο (Harvey Mudd College) στη μνήμη του, στο οποίο δώρισε και τη συλλογή των κυπριακών αρχαιοτήτων. Όταν απεβίωσε ο γιος του Harvey Mudd, η συλλογή του δωρήθηκε επίσης στο κολέγιο.

Αναφερόμενη στη διαδικασία του επαναπατρισμού της συγκεκριμένης συλλογής, η Υφυπουργός Πολιτισμού εξήγησε στο ΚΥΠΕ ότι, ως Διευθύντρια της Ερευνητικής Μονάδας Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου και λόγω του ερευνητικού της ενδιαφέροντος για τα αρχαία μεταλλεία, είχε έρθει σε επαφή με το Harvey Mudd College, ζητώντας να μελετήσει τη συλλογή των κυπριακών αρχαιοτήτων.

Σε αυτό το πλαίσιο, όπως είπε, η εγγονή του Harvey Mudd, Βικτόρια, επικοινώνησε μαζί της, κατόπιν συνεννόησης με το Διοικητικό Συμβούλιο του Πανεπιστημίου, για να της εκφράσει τη βούλησή της για επιστροφή της συλλογής στην Κύπρο και την πεποίθησή της ότι η συλλογή πρέπει να δωρηθεί στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, προκειμένου να αξιοποιηθεί για ερευνητικούς και διδακτικούς σκοπούς.

Η Βασιλική Κασσιανίδου είπε ακόμη ότι μετέβη τον Δεκέμβριο του 2018 στο Λος Άντζελες μαζί με τον τότε Πρύτανη του Πανεπιστημίου Κύπρου, Κωνσταντίνο Χριστοφίδη, για να υπογράψουν τη συμφωνία δωρεάς της συλλογής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. «Έτσι έγιναν τα πρώτα βήματα της διαδικασίας του επαναπατρισμού», επεσήμανε, προσθέτοντας ότι η αρχική συμφωνία προνοούσε την κατά το ήμισυ κάλυψη των εξόδων της επιστροφής των αρχαιοτήτων στην Κύπρο από το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Ωστόσο, όπως εξήγησε στο ΚΥΠΕ, η πανδημία του κορωνοϊού ανέτρεψε τους σχεδιασμούς και επέφερε καθυστερήσεις στη διαδικασία του επαναπατρισμού των αρχαιοτήτων.

Εν συνεχεία, η Υφυπουργός Πολιτισμού είπε ότι αυτή τη φορά το Τμήμα Αρχαιοτήτων αναλαμβάνει πλήρως τον επαναπατρισμό αυτών των αντικειμένων, καλύπτοντας εξ ολοκλήρου τα έξοδα της διαδικασίας.

Ακόμη, ανέφερε ότι το σημαντικότερο αντικείμενο της συλλογής του Harvey Mudd είναι ένα χάλκινο τάλαντο σε σχήμα βοδιού, το οποίο χρονολογείται στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού (1500-1050 π.Χ.). Παράλληλα, επεσήμανε ότι με αυτή τη μορφή εξαγόταν ο κυπριακός χαλκός, προσθέτοντας ότι στην Κύπρο έχουν βρεθεί μέχρι τώρα μόνο 3 τέτοια τάλαντα. Το πρώτο βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο, το δεύτερο στο Κυπριακό Μουσείο, ενώ το τρίτο περιλαμβάνεται στη συλλογή του Harvey Mudd, ο οποίος το είχε αγοράσει το 1936.

«Τον τελευταίο καιρό υπάρχει μια μεγάλη τάση επιστροφής αρχαιοτήτων είτε από άτομα τα οποία έχουν κληρονομήσει αρχαιότητες από τους γονείς και τους παππούδες τους, είτε αρχαιοτήτων που εντοπίστηκαν σε δημοπρασίες από το Τμήμα Αρχαιοτήτων σε συνεργασία με τις Αστυνομία και τις Πρεσβείες της Κύπρου στο εξωτερικό», τόνισε η Υφυπουργός Πολιτισμού.

Πέραν από τη διαδικασία του επαναπατρισμού της συλλογής του Harvey Mudd, η Υφυπουργός Πολιτισμού θα έχει συνάντηση με το Getty Conservation Institute, το οποίο χαρακτηρίζει ως ένα «πολύ σημαντικό πολιτιστικό ίδρυμα των ΗΠΑ που εξειδικεύεται στη συντήρηση ψηφιδωτών και με το οποίο το Τμήμα Αρχαιοτήτων έχει στενή συνεργασία εδώ και χρόνια». Όπως λέει, με τη χρηματοδότηση του εν λόγω ιδρύματος εκπονήθηκε μελέτη και διαχειριστικό σχέδιο για τον αρχαιολογικό χώρο της Πάφου, καθώς και διαγωνισμός για τα στέγαστρα που πρέπει να καλύψουν τα ψηφιδωτά.

Καταληκτικά, η Βασιλική Κασσιανίδου ανέφερε ότι επιστρέφει στην Κύπρο στις 13 Δεκεμβρίου.