Παναγιώτου: Μόνη βιώσιμη λύση η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα
Επιμνημόσυνος λόγος της Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος δρος Μαρίας Παναγιώτου στο μνημόσυνο πεσόντων κατά την τουρκική εισβολή στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Κοντού στη Λάρνακα.
Με αισθήματα βαθύτατης ευγνωμοσύνης και σεβασμού προσήλθαμε σήμερα στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Κοντού στη Λάρνακα, για να αποδώσουμε τον ελάχιστο οφειλόμενο φόρο τιμής στους πεσόντες της τουρκικής εισβολής του 1974. Σήμερα τιμούμε αυτούς που προσέφεραν με σθένος και απαράμιλλη αυτοθυσία κάθε ικμάδα των δυνάμεών τους, πέφτοντας στην παλαίστρα ενός άνισου αγώνα με στόχο την υπεράσπιση της πατρίδας.
Καθοδηγούμενοι από ένα αδιόρατο πείσμα και θάρρος, μαχόμενοι «υπέρ βωμών και εστιών» κατάφεραν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των καιρών για την προάσπιση της δικαιοσύνης και της ελευθερίας. Ρίχτηκαν στην πάλη με κακούς οιωνούς και με όσα εφόδια είχαν για τη γη που τους ανάγιωσε, για τις οικογένειες και τα παιδιά τους, για το σπίτι τους. Πολέμησαν με πανοπλία τους τις αρχές, τα ιδανικά και τις αξίες που, ως ιερή παρακαταθήκη, τους κληρονόμησαν οι πρόγονοί τους.
Σήμερα αποτίουμε επίσης φόρο τιμής στους εν ψυχρώ δολοφονηθέντες από τους Τούρκους, ενώ την ίδια ώρα αναπέμπουμε δέηση για τη διακρίβωση της τύχης των αγνοουμένων και επιστροφή των προσφύγων στα χώματα που τους ανέθρεψαν.
Κυρίες και κύριοι,
Ημέρα Σάββατο, σαν χθες, και ώρα 05:20, καθώς χάραζε η αυγή, η Κύπρος μπήκε στην αράδα της βαρβαρότητας των τουρκικών στρατευμάτων. Το χρυσοπράσινο φύλλο ξεκίνησε να σιγοκαίει στο μαράζι και με βαρύ το μελάνι ξεκινά να γράφει αρίφνητη την καταστροφή.
20 Ιουλίου 1974 και οι σκηνές βίας παγώνουν τον χρόνο, χαράσσοντας τη μνήμη του λαού με πόνο. Τα γεγονότα, στιγμιότυπο στον ρου της πορείας του νησιού, σαν μαυρόασπρη φωτογραφία γεμάτη θάνατο και βαρβαρότητα. Και οι κάτοικοι βρέθηκαν στο έλεος της δίνης του πολέμου. Άοπλοι πολίτες δολοφονήθηκαν, γυναίκες βιάστηκαν και αιχμάλωτοι στρατιώτες εκτελέστηκαν.
21 Ιουλίου, σαν σήμερα, και οι μάχες στην Κύπρο συνεχίστηκαν με σφοδρότητα, ενώ λίγες ημέρες αργότερα, κατά τη δεύτερη φάση της επίθεσης, καταλαμβάνεται και η Αμμόχωστος.
Έκτοτε, το 36,2% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας παραμένει υπό τουρκική κατοχή.
Έκτοτε, 162.000 Ελληνοκύπριοι έγιναν πρόσφυγες στην ίδια τους την πατρίδα, ενώ 1.619 πρόσωπα δηλώθηκαν στον μακρύ κατάλογο των αγνοουμένων, εκ των οποίων τα 758 η τύχη τους ακόμα δεν έχει διακριβωθεί.
Είναι από τότε που οι εκκλησιές στέκονται αλειτούργητες και βουβές στα χωριά και στις πόλεις μας, από τότε που με προσμονή κάθε σπίτι περιμένει τους νόμιμους ιδιοκτήτες του και κάθε γωνιά της κατεχόμενης γης αναζητεί τα τέκνα της.
Είναι από τότε που η τουρκική εισβολή με την κωδική ονομασία «Αττίλας» και η συνεχιζόμενη κατοχή παραβιάζει κάθε αρχή του διεθνούς δικαίου και που οι θυσίες των παλικαριών μας παραμένουν αδικαίωτες.
Κυρίες και κύριοι,
Τούτες τις μέρες διασκελίζουμε μισό αιώνα εισβολής και κατοχής και φέρνουμε ως αντανάκλαση της τραγικής μας ιστορίας τα γεγονότα της εισβολής. Βουρκώνει η ψυχή για εκείνα τα μάτια που έσβησαν πρόωρα, για τα παιδιά που η μοίρα τους όρισε να μεγαλώσουν χωρίς πατέρα, για τις μάνες που σηκώνουν μερόνυκτα τη σκισμένη φωτογραφία αντάμα με τα συρματοπλέγματα της ντροπής, μα και με την ελπίδα της επιστροφής. Για τον αιχμάλωτο στα Άδανα που επέστρεψε με ανείπωτο τον πόνο και τον πατέρα που ο κόμπος του εμποδίζει ακόμα στον λαιμό τα λόγια.
Όσα χρόνια και αν περάσουν, όσο θολές και αν είναι οι μνήμες, ο πόθος για επιστροφή παραμένει όρθιος. Γιατί 50 χρόνια μετά τα συναισθήματα δεν απαλείφονται, δεν ξεθυμαίνει η λαγαρή, μα φυλακισμένη νοσταλγία. «Η μνήμη όπου και να την αγγίξεις πονεί», γράφει ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης. Αυτή η μνήμη, αυτός ο πόθος είναι που μας κρατά σε εγρήγορση, που μας ενώνει και κρατά τις ψυχικές και πνευματικές Θερμοπύλες, υπενθυμίζοντάς μας το χρέος προς τους πεσόντες και αγωνιστές της πατρίδας.
Η απόδοση τιμής στους ήρωες των αγώνων του λαού μας δεν είναι μια τυπική εκπλήρωση χρέους, ούτε απλώς μια υπόμνηση της μαρτυρικής πορείας ενός λαού που συνεχίζει τον αγώνα για τη φυσική και εθνική του επιβίωση. Σήμερα δεν είμαστε εδώ, για να αναπολήσουμε χαμένες πατρίδες. Ακόμα και εάν οι βάρβαροι σύλησαν τις μεγαλόπρεπες εκκλησίες μας, ακόμα και εάν λεηλάτησαν τα σπίτια και τις περιουσίες μας, τα ιερά και τα όσια, ακόμα και εάν προσπάθησαν να μειώσουν την ορμή της ελπίδας με τα ιταμά συρματομπλέγματα –μια ανάσα από το κατώφλι μας– στεκόμαστε ακόμα εδώ, αντιπαλεύοντας την αδικία και τη λήθη. Στεκόμαστε εδώ, κρατώντας ανά χείρας την επιμονή και την προσμονή για επανένωση και επιστροφή, ανανεώνοντας την υπόσχεσή μας προς τους πεσόντες και αγωνιστές της πατρίδας μας πως θα συνεχίσουμε τον αγώνα τους.
Παρά την τουρκική άτεγκτη στάση, πυξίδα μας συνεχίζει να είναι η επίτευξη μιας δίκαιης και λειτουργικής λύσης του κυπριακού προβλήματος. Όπως ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης διαμηνύει επανειλημμένα, μόνη βιώσιμη λύση είναι η λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, όπως περιγράφεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη είναι στοχοπροσηλωμένη σε ένα ειρηνικό και ευρωπαϊκό μέλλον για την Κύπρο που θα διασφαλίζει τα δικαιώματα όλων των Κυπρίων (Ελληνοκυπρίων, Τουρκοκυπρίων, Μαρωνιτών, Αρμενίων και Λατίνων), τις αρχές του διεθνούς δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Σε αυτή τη γραμμή και σε αυτές τις αρχές είναι που πορευόμαστε. Επίκεντρο των προσπαθειών του Προέδρου είναι η άρση του αδιεξόδου και η επανέναρξη των συνομιλιών από εκεί που διακόπηκαν το καλοκαίρι του 2017 στο Crans-Montana. Η πολιτική μας αυτή βούληση είναι απόλυτα ξεκάθαρη στην προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, διορισμός που κατέστη δυνατός μετά από συντονισμένες ενέργειες της κυβέρνησης στην προσπάθειά μας για επίλυση του Κυπριακού.
Ο Πρόεδρος συνεχίζει έμπρακτα τις προσπάθειες για δημιουργία ενός ευνοϊκού κλίματος για επανέναρξη των συνομιλιών, όπως είναι τα μονομερή 14 μέτρα προς όφελος των Τ/κ συμπολιτών μας, αλλά και η εποικοδομητική προσέγγιση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Προσέγγιση που επέτρεψε υιοθέτηση συμπερασμάτων, τα οποία δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια αμοιβαία επωφελή κατάσταση πραγμάτων στις ευρωτουρκικές σχέσεις, νοουμένου ότι θα γίνουν βοηθητικά βήματα στο Κυπριακό εντός του συμφωνημένου υπό τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) πλαισίου.
Ευελπιστούμε πως και η τουρκική πλευρά, παρά τη συνεχιζόμενη περί του αντιθέτου ρητορική και πρακτική, θα επιδείξει επιτέλους θετική στάση και θα προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μακριά από απαράδεκτα αιτήματα για κυριαρχική ισότητα και επιδίωξη λύσης των δυο κρατών. Το προχθεσινό ψήφισμα της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης αποτελεί μνημείο αναθεωρητισμού και παραχάραξης της Ιστορίας. Επιχειρεί να διαστρεβλώσει το γεγονός της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974 και τα πενήντα χρόνια της συνεχιζόμενης κατοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν θα αποδεχθεί ποτέ όσα προσπάθησαν να δημιουργήσουν ως τετελεσμένα μέσω της κατοχής και στόχος της θα συνεχίζει να είναι η απελευθέρωση της Κύπρου και ο τερματισμός της βίαιης διαίρεσής της με επανένωση του λαού μας.
Κυρίες και κύριοι,
Μνημόσυνα όπως το σημερινό, πέρα από την απόδοση τιμής και ευγνωμοσύνης στους ήρωες και μάρτυρες του λαού μας, έχουν ως κύριο στόχο να μας προσφέρουν πολύτιμα διδάγματα. Αποτελούν πηγές έμπνευσης και δύναμης, υπενθυμίζοντάς μας τις αξίες και τα ιδανικά που πρέπει να συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε. Είναι μέρες απολογισμού που μας καλούν να αναλογιστούμε τις θυσίες των πεσόντων και να δεσμευτούμε να συνεχίσουμε τον αγώνα τους για δικαιοσύνη και ελευθερία.
Η επιμονή μας για δικαιοσύνη δεν είναι μόνο για εμάς, αλλά και για τις μελλοντικές γενιές, οι οποίες αξίζουν να μεγαλώσουν σε μια ελεύθερη και ενωμένη Κύπρο, χωρίς συρματοπλέγματα και στρατούς κατοχής, αλλά σε μια Κύπρο που η πρόοδος, η ασφάλεια, η ευημερία και η ελπίδα θα μπορούν να ξημερώνουν στην επόμενη ημέρα.
Στη σημερινή κατάσταση, που έχει δημιουργηθεί μετά την τουρκική εισβολή του 1974, οι μορφές των αγωνιστών και ηρώων της πατρίδα μας αποτελούν πηγή θάρρους, υπομονής και αγώνα μέχρι την απελευθέρωση της Κύπρου. Μας δίνουν τη δύναμη και το κουράγιο για μια καλύτερη πατρίδα, όπως την πάλεψαν και την ονειρεύτηκαν.
Αιωνία θα είναι η μνήμη τους.