Γράφει ο Δρ. Γιώργος Μικελλίδης
Η αποδοχή των ζητημάτων ψυχικής υγείας είναι μια διαδικασία που μπορεί να διαφέρει σημαντικά από άτομο σε άτομο. Ωστόσο, γενικά μπορεί να περιγραφεί μέσω μιας σειράς κοινών φάσεων. Η κατανόηση αυτών των φάσεων μπορεί να βοηθήσει τα άτομα και τους αγαπημένους τους να πλοηγηθούν στο ταξίδι προς την ψυχική ευεξία.
Εδώ είναι τα συνήθη στάδια:
1. Άρνηση
• Χαρακτηριστικά: Δυσκολία να αναγνωριστεί ότι υπάρχει πρόβλημα. Υποτίμηση των συμπτωμάτων ή απόδοση τους σε προσωρινό άγχος ή εξωτερικούς παράγοντες.
• Συνηθισμένες Σκέψεις: “Απλά περνάω μια κακή μέρα,” “Δεν είναι τόσο σοβαρό,” “Μπορώ να το διαχειριστώ μόνος/η μου.”
2. Επίγνωση
• Χαρακτηριστικά: Με αρχή να παρατηρείται ότι κάτι δεν πάει καλά. Τα συμπτώματα γίνονται πιο δύσκολα να αγνοηθούν και υπάρχει αυξανόμενη αναγνώριση ότι το πρόβλημα είναι επίμονο.
• Συνηθισμένες Σκέψεις: “Κάτι δεν πάει καλά,” “Γιατί νιώθω έτσι τόσο καιρό;”
3. Αποδοχή
• Χαρακτηριστικά: Πλήρης αναγνώριση της ύπαρξης ενός ζητήματος ψυχικής υγείας. Αναγνώριση ότι ίσως χρειάζεται βοήθεια και ότι είναι εντάξει να ζητήσει κάποιος υποστήριξη.
• Συνηθισμένες Σκέψεις: “Πρέπει να το πάρω στα σοβαρά,” “Είναι εντάξει να ζητήσω βοήθεια,” “Αξίζω να αισθάνομαι καλύτερα.”
4. Αναζήτηση Βοήθειας
• Χαρακτηριστικά: Ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση των ζητημάτων ψυχικής υγείας. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει συνομιλίες με φίλους ή οικογένεια, συμβουλές με επαγγελματία υγείας ή συμμετοχή σε ομάδες υποστήριξης.
• Συνηθισμένες Ενέργειες: Κλείσιμο ραντεβού με θεραπευτές ή γιατρούς, έρευνα για τις ψυχικές διαταραχές, εξομολόγηση σε άτομα εμπιστοσύνης.
5. Θεραπεία και Διαχείριση
• Χαρακτηριστικά: Συμμετοχή σε ένα θεραπευτικό πλάνο, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει θεραπεία, φαρμακευτική αγωγή, αλλαγές στον τρόπο ζωής και πρακτικές αυτοφροντίδας. Εκμάθηση της διαχείρισης των συμπτωμάτων και βελτίωση της ποιότητας ζωής.
• Συνηθισμένες Ενέργειες: Τακτικές συνεδρίες θεραπείας, τήρηση φαρμακευτικής αγωγής, εξάσκηση τεχνικών χαλάρωσης ή ενσυνειδητότητας, ανάπτυξη υγιών ρουτινών.
6. Ανάρρωση και Ανάπτυξη
• Χαρακτηριστικά: Βιώνοντας βελτιώσεις στην ψυχική υγεία. Ανάπτυξη βαθύτερης κατανόησης του εαυτού και ανάπτυξη ανθεκτικότητας. Αναγνώριση ότι η ανάρρωση είναι ένα ταξίδι με σκαμπανεβάσματα.
• Συνηθισμένες Σκέψεις: “Είμαι πιο δυνατός/ή απ’ ό,τι νόμιζα,” “Μπορώ να το διαχειριστώ,” “Έχω μάθει πολλά για τον εαυτό μου.”
7. Υποστήριξη και Συνηγορία (προαιρετικά)
• Χαρακτηριστικά: Χρήση προσωπικών εμπειριών για να βοηθηθούν άλλοι. Γίνοντας υποστηρικτής της ευαισθητοποίησης και υποστήριξης της ψυχικής υγείας. Αυτό το στάδιο δεν το φτάνουν όλοι, αλλά μπορεί να είναι ένα πλήρες μέρος του ταξιδιού για κάποιους.
• Συνηθισμένες Ενέργειες: Μοιρασιά προσωπικών ιστοριών, συμμετοχή σε καμπάνιες ψυχικής υγείας, υποστήριξη άλλων στις ψυχικές τους διαδρομές.
Κάθε άτομο βιώνει αυτές τις φάσεις με μοναδικό τρόπο και η διαδικασία δεν είναι πάντα γραμμική. Είναι κοινό να μετακινείται κάποιος μπρος -πίσω μεταξύ των φάσεων ή να τις βιώνει με διαφορετική σειρά.
Το κλειδί είναι η υπομονή με τον εαυτό σας και η αναζήτηση υποστήριξης όταν χρειάζεται.
