Το ΘΕΠΑΚ ανεβάζει τις Φοίνισσες του Ευριπίδη σε μετάφραση Μιχάλη Πιερή στο Θέατρο του Λυκείου Τάσος Μητσόπουλος στην Αραδίππου

Οι Φοίνισσσες του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Παναγιώτη Λάρκου σηματοδοτούν την πρώτη νέα παραγωγή στη μετά- Μιχάλη Πιερή εποχή για το Θεατρικό Εργαστήρι Πανεπιστημίου Κύπρου. 

Η παράσταση του ΘΕΠΑΚ παρουσιάζεται στο πλαίσιο του 27ου Πολιτιστικού Φεστιβάλ Πανεπιστημίου Κύπρου από τη Δευτέρα 17 Ιουνίου στη βραβευμένη μετάφραση που είχε κάνει ο Μιχάλης Πιερής για την παραγωγή του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου, που σκηνοθέτησε ο Νίκος Χαραλάμπους το 2002. Τη μουσική υπογράφει ο Κώστας Βόμβολος, τη χορογραφία ο Παναγιώτης Τοφή, τα σκηνικά και κοστούμια η Ελένη Ιωάννου και τον σχεδιασμό φωτισμού ο Γιώργος Κουκουμάς.

Το ΘΕΠΑΚ προτείνει στην καινούρια του παραγωγή μία τραγωδία η οποία διδάχτηκε για πρώτη φορά μεταξύ 411 και 409 π.Χ. Με το συγκλονιστικό αυτό έργο του διχασμού, το οποίο παραμένει θλιβερά επίκαιρο 2500 χρόνια μετά τη συγγραφή του –για τις τραγικές συνέπειες για όλους τους αθώους και άμαχους που μένουν πίσω–, προσφέρει τη δική του συμβολή στις επετειακές εκδηλώσεις μνήμης για τα 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Με φόντο την αρχαία Θήβα και τις μυθικές μορφές του βασιλικού οίκου των Λαβδακιδών, εκτυλίσσεται μια καταστροφική για την πόλη σύγκρουση καθώς οι γιοι του Οιδίποδα και της Ιοκάστης, ο Ετεοκλής και ο Πολυνείκης, έρχονται αντιμέτωποι σε έναν σκληρό αιματηρό αγώνα για την κατάκτηση της απόλυτης εξουσίας.

Ο Ευριπίδης πραγματεύεται τον γνωστό μύθο υφαίνοντας μια δραματική αφήγηση η οποία διαφοροποιεί το έργο από οποιαδήποτε άλλη αντιμετώπιση του θέματος εμβαθύνοντας στις τραγικές συνέπειες της διχόνοιας και των εμφύλιων συγκρούσεων. Μία απ’ αυτές τις καινοτομίες, που δίνει και τον τίτλο του έργου, είναι ότι ο μεγάλος τραγικός χρησιμοποιεί ως χορό γυναίκες από τη Φοινίκη, τη χώρα από όπου καταγόταν ο ιδρυτής της Θήβας, Κάδμος.

Οι γυναίκες αυτές, οι Φοίνισσες, οι οποίες βρίσκονται στη πόλη καθοδόν προς το ιερό του Απόλλωνα, παρακολουθούν από κοντά τα γεγονότα, τα σχολιάζουν ως ανεξάρτητοι παρατηρητές, αλλά ταυτόχρονα συμμετέχουν και συμμερίζονται τον πόνο και τον φόβο των Θηβαίων, για τις τραγικές για αυτούς εξελίξεις.

Στο σημείωμα που είχε γράψει σχετικά με τη μετάφραση το Φοινισσών ο Μ. Πιερής για το πρόγραμμα της παραγωγής του ΘΟΚ, το 2002, σημείωνε ότι η εμπειρία υπήρξε συναρπαστική σε επίπεδο γλωσσικής αναμέτρησης με το αρχαίο κείμενο, διδακτική και εν πολλοίς αποκαλυπτική σε επίπεδο πολιτικής παιδείας. «Ήταν, ανάμεσα σε άλλα, μια επώδυνη εμπειρία αναγνώρισης και του δικού μας αδιέξοδου πολιτικού παρόντος και συνειδητοποίησης ότι η κάθε εποχή, αντί να προχωρεί με τη συσσωρευμένη γνώση του παρελθόντος, επιζητεί να εγγραφεί εκ νέου στο μυθολογικό σύστημα και να το επικυρώσει με τη δική της ύβρη, δηλαδή με τίμημα τον δικό της κύκλο αίματος, φθοράς, διαφθοράς και τραγικής κάθαρσης.»

Για τη μετάφραση αυτή ακολούθησε δύο δρόμους: Ο ένας ήταν αυτός της ρυθμικής οργάνωσης του λόγου. Ο δεύτερος δρόμος ήταν αυτός της αποδοχής της πολυμορφίας και της πολυτυπίας της ελληνικής γλώσσας «όχι ως προβλήματος, αλλά ως πλούτου που μπορούσε να στηρίξει μια μετάφραση αποδεσμευμένη από την ψύχωση της κατάκτησης μιας δήθεν καθαρής είτε καθαρισμένης από ιδιωματισμούς γλώσσας».

Στο πνεύμα σύστασης ενός ρυθμικού λόγου με πολυγλωσσικές αναφορές, ο Μ. Πιερής προχώρησε στην επεξεργασία ενός λόγου που να συναιρεί κατά δύναμη τους ποικίλους «λόγους» της ελληνικής γλώσσας σε όλη την έκτασή της, από την αρχαία έως τη νεότερη. «Προτίμησα δηλαδή να κινηθώ αποδεσμευμένος από οποιανδήποτε κανονιστική προσέγγιση στη γλώσσα και να καταφύγω στο γλωσσικό παλίμψηστο της ελληνικής λαλιάς, συνδυάζοντας στοιχεία προφορικότητας από τη δημώδη με λογοτεχνικά στοιχεία της λόγιας γραμματείας. Έτσι, εκτός από τη σύγχρονη νεοελληνική κοινή, είχα ως οδηγό και τη γλώσσα που έθρεψε τον ελληνισμό που μεγαλούργησε εκτός εθνικών συνόρων, δίνοντας και τους μεγαλύτερους ποιητές της σύγχρονης ελληνικής γραμματείας».

Συντελεστές

Μετάφραση: Μιχάλης Πιερής

Σκηνοθεσία/ διασκευή: Παναγιώτης Λάρκου

Μουσική: Κώστας Βόμβολος

Χορογραφία: Παναγιώτης Τοφή

Κοστούμια-σκηνικά: Ελένη Ιωάννου

Σχεδιασμός φωτισμού: Γεώργιος Κουκουμάς

Τεχνική υποστήριξη: Κυριάκος Κακουλλής

Υπεύθυνη παραγωγής: Σταματία Λαουμτζή

Τους ρόλους ερμηνεύουν (με σειρά εμφάνισης):

Φοίνισσες: Έφη Γαβριήλ, Ευτυχία Γεωργίου, Ιωάννα Ιωάννου, Νατάσα Καυκαλιά, Κωνσταντίνα Κωνσταντίνου, Γεωργία Λιασσή, Χαρίκλεια Παπαγιάννη, Μιχαέλα Πρωτοπαπά, Νικολέττα Σιάνου, Άντρη Χατζηγεωργίου, Γεωργία Χατζηνικολάου, Μαρία Χριστοδούλου

Παιδαγωγός: Mιχάλης Γιάγκου

Αντιγόνη: Χριστίνα Πιερή

Πολυνείκης: Σολομών Κουντούρης

Ιοκάστη: Μύρια Χατζηματθαίου

Ετεοκλής: Μιχάλης Φιλιππάκης

Κρέων: Χαρίτων Ιωσηφίδης

Τειρεσίας: Μιχάλης Μιχαήλ

Πρώτος αγγελιαφόρος: Λούης Γαβριήλ

∆εύτερος αγγελιαφόρος: Γρηγόρης Παπαγρηγορίου

Οιδίποδας: Σταύρος Αροδίτης

Παραστάσεις
>> Δευτέρα 17 & Τρίτη 18 Ιουνίου, Αρχοντικό Αξιοθέας, Λευκωσία / Τετάρτη 26 Ιουνίου, Σκαλί Αγλαντζιάς, Λευκωσία / Κυριακή 30 Ιουνίου, Αρχαίο Θέατρο Κουρίου / Τετάρτη 10 Ιουλίου & Πέμπτη 11 Ιουλίου, Θέατρο Λυκείου Τάσος Μητσόπουλος, Αραδίππου, 20.30. Διάρκεια: 75′