Μαρία Πάτσαλου, Πρόεδρος Επιτροπής Πολιτισμού: «Κάθε Δημόσιος χώρος είναι χώρος πολιτισμού»

Γράφει η Ρέα Κουμπαρή, υπεύθυνη Δημοτικής βιβλιοθήκης.

Η συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική ζωή είναι ένα ζήτημα που απασχολεί τη σύγχρονη κοινωνία. Στην Ευρώπη, ο μέσος όρος των γυναικών που κατέχουν πολιτικά αξιώματα είναι 32,1%, ενώ στην Κύπρο είναι μόλις 18,1%. Αυτό δείχνει ότι υπάρχει ανάγκη για περισσότερη ενδυνάμωση και εκπροσώπηση των γυναικών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Μία από τις γυναίκες που έχει αναλάβει αυτό το ρόλο είναι η Μαρία Πάτσαλου, Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού της πόλης μας.

Η Μαρία Πάτσαλου είναι μια γυναίκα με πλούσιο βιογραφικό, με ρίζες από την κατεχόμενη Κυθρέα και με μεγάλη αγάπη για την Αραδίππου, τον τόπο όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε. Είναι κόρη του μ. εκπαιδευτικού Κωστάκη Πέτρου και της Δανάης Πέτρου, εγγονή του Γιάγκου Κωνσταντινίδη, του ιδρυτή της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Αραδίππου, η οποία φέρει το όνομά του.

Έχει σπουδάσει Δημόσιες Σχέσεις και Δημοσιογραφία και είναι πιστοποιημένη Εκπαιδεύτρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης από την Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού. Έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος, επικοινωνιολόγος και εκπαιδεύτρια σε διάφορους φορείς και οργανισμούς.

Από το 2017 είναι η Πρόεδρος Επιτροπής Πολιτισμού του Δήμου της Αραδίππου η οποία περιλαμβάνει και την Επιτροπή Εκδόσεων.

Μαρία μου θα ήθελα να σε καλωσορίσω και να σε ευχαριστήσω για την εδώ παρουσία σου. Τι σε έκανε να ασχοληθείς με τα κοινά;

Πάντα μου άρεσε να συμμετέχω σε οργανωμένα σύνολα που δρουν σε διάφορα επίπεδα αφού πιστεύω στην δύναμη της ομάδας. Στην δύναμη των ανθρώπων που ενώνουν δυνάμεις για το κοινό καλό παρέχοντας βοήθεια και ενέργεια για επίτευξη των κάθε φορά διαφορετικών στόχων.

Συμμετέχοντας λοιπόν σε τοπικό επίπεδο στο πολιτικό περιβάλλον του Δήμου μου έθεσα το τον εαυτό μου στην διάθεση των συμπολιτών μου διεκδικώντας μία θέση το 2017 στο Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης μας. Η εκλογή μου, ιδιαίτερα τιμητική για εμένα, αποτέλεσε το εφαλτήριο για την απαρχή μιας σκληρής και συνεχής δουλειάς για τα επτά και κάτι έτη που διαρκή η παρούσα θητεία.

Η αγάπη σας για τα κοινά μπήκε μέσα σας από νεαρή ηλικία να υποθέσω;

Όντως από νεαρή ηλικία αφού και οι δύο μου γονείς ήταν και οι ίδιοι εμπλεκόμενοι σε οργανωμένα σύνολα. Ο πατέρας μου μέλος και πρόεδρος του Αθλητικού σωματείου της Ομόνοιας Αραδίππου και η μητέρα μου μέλος της Φιλόπτωχου Αραδίππου καθώς και άλλων φιλανθρωπικών συνόλων και συνδέσμων γονέων. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι κατά κάποιο τρόπο ακολούθησα το παράδειγμα τους.

Τι σημαίνει για εσάς η οικογένεια και πώς επηρέασε την πολιτική σας σταδιοδρομία;

Η οικογένεια είναι το Α και το Ω στην ζωή του κάθε ανθρώπου. Έτσι και σε μένα. Σίγουρα η εμπλοκή μου στα κοινά στέρησε πολλές στιγμές από τον χρόνο που θα μπορούσα να διαθέσω στην οικογένεια μου. Βλέποντας όμως και οι ίδιοι την αγάπη μου για και τα κοινά της πόλης μας, με στήριξαν και με ενθάρρυναν έτσι ώστε να μπορέσω να αφιερωθώ χωρίς ιδιαίτερες ενοχές στην εργασία που έπρεπε να επιτελέσω.

Ποιοι είναι οι κύριοι τομείς της δράσης σου;

Έχω την τιμή να υπηρετώ την Επιτροπή Πολιτισμού η οποία συμπεριλαμβάνει και την Επιτροπή Εκδόσεων. Αυτό σημαίνει ότι ως επιτροπή έχουμε την ευθύνη για την διεξαγωγή όλων των εκδηλώσεων που διεξάγονται στον Δήμο στην διάρκεια του έτους. Αυτές συνοπτικά είναι οι Χριστουγεννιάτικες μας εκδηλώσεις, το Λαογραφικό Φεστιβάλ το οποίο πραγματοποιείται τον Οκτώβριο τιμώντας τον Απόστολο και Ευαγγελιστή Λουκά, το Καλοκαιρινό μας φεστιβάλ με πολλή θέατρο και μουσική για μικρούς και μεγάλους, οι λειτουργία της δημοτικής βιβλιοθήκης, των μουσείων και γκαλερί που έχουμε στην πόλη μας, εγκαίνια, οργάνωση εικαστικών εκθέσεων, ονοματοδοσίες δρόμων και πολλά άλλα.

Ποια ήταν τα κυριότερα θέματα που θεωρείς ότι ως επιτροπή καταφέρατε να αναδείξετε και να φέρετε εις πέρας;

Θεωρώ ότι ως ομάδα φέραμε σε πέρας ένα μακρύ και δύσκολο έργο και ότι καταφέραμε αρκετά. Κωδικοποιημένα τα κυριότερα είναι:

Αναβάθμιση όλων των εκδηλώσεων και φεστιβάλ του Δήμου.
Ένταξη της πανήγυρης του Απ. Λουκά στον Εθνικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Υπογραφή σύμβασης με το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου και έναρξη ψηφιοποίησης του ιστορικού αρχείου του Δήμου μέσω του Ευρωπαϊκού προγράμματος Europeana.
Ολοκλήρωση και έκδοση του βιβλίου «Αραδίππου, η Αυλή της Δεσποτείας». Ένα ομαδικό συγγραφικό αριστούργημα 850 σελίδων για την ιστορία της Αραδίππου, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Τελετή εγκαινίων του Μουσείου Χριστιανικής Τέχνης «Χαράλαμπου Χριστοφόρου», με έργα ζωγράφων παγκόσμιας αναγνώρισης (Νταλί, Ρέμπραντ κ.α) σε αναπαλαιωμένο παραδοσιακό κτίσμα, που αποτελεί κόσμημα στην πόλη.
Ανάπτυξη συνεργασίας με το Θεατρικό Εργαστήρι του Πανεπιστημίου Κύπρου (Θ.E.ΠA.K.) με μεγάλες ιστορικές παραστάσεις.
Δημιουργία της πρώτης σε Δήμο στην Κύπρο ηλεκτρονικής εφημερίδας “e – aradippou”, με καθημερινές ειδήσεις του τόπου μας.
Εκσυγχρονισμός του ανοικτού αμφιθεάτρου του Λυκείου Αραδίππου «Τάσος Μητσόπουλος» για πλείστες παραστάσεις του Καλοκαιρινού μας φεστιβάλ και δημιουργία έτσι ενός νέου φάρου πολιτισμού.
Δημιουργία του πρώτου στην Κύπρο “Φεστιβάλ Σούπας – SoupFestival”, στα πλαίσια των Χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων.
Πρόσκληση και φιλοξενία στην πόλη μας σπουδαίων καλλιτεχνών (Κώστας Χατζής, Δημήτρης Μπάσης, Παντελής Θαλασσινός, Κώστας Μακεδόνας, Χρίστος Σίκκης, Δημήτρης Μεσημέρης, Άντρη Καραντώνη) οι οποίοι κόσμησαν τις πολιτιστικές μας εκδηλώσεις.
Συνεργασία με πανεπιστημιακά ιδρύματα με κοινές δράσεις.
Δημιουργία μεγάλων μουσικοθεατρικών παραγωγών από καταξιωμένους επαγγελματίες καλλιτέχνες σε συνεργασία με δημότες μας. Αξιοσημείωτη η μεγάλη παραγωγή αφιερωμένη στο έργο των Κυπρίων δημιουργών Κώστα Κακογιάννη και Πάμπου Κουζάλη το Μάιο του 2023, ενθουσιάζοντας το κοινό που την παρακολούθησε. Οπτικογραφήθηκε από την δημόσια τηλεόραση (Ρ.Ι.Κ) καταγράφοντάς την ως μέρος της νεότερης πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου.
Φιλοξενία εξαιρετικών εισηγητών για την συνεχή λειτουργία του θεσμού του “Ελεύθερου Πανεπιστημίου”.
Εμπλουτισμός της Δημοτικής βιβλιοθήκης «Γιάγκος Κωνσταντινίδης» με σημαντικές αρχειακές συλλογές και νεότερες εκδόσεις.
Οργάνωση εκθέσεων ζωγραφικής και γλυπτικής καταξιωμένων εικαστικών, οργάνωση τελετών ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών, στήριξη φιλανθρωπικών εκδηλώσεων.

Αποδεδειγμένα ήταν μια δύσκολη 7ετία η οποία όμως στέφθηκε με επιτυχία. Ποιο ήταν το πιο δύσκολο εμπόδιο που αντιμετώπισες και πώς το ξεπέρασες;

Νομίζω το πιο δύσκολο ήταν να μπορέσω ως Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού να ανταπεξέλθω με την ομάδα μου στο τεράστιο όγκο της εργασίας που είχαμε μπροστά μας. Στο σημείο αυτό θα ήθελα έτσι να ευχαριστήσω τους συνάδελφους μου στην Επιτροπή Πολιτισμού, Αντιδήμαρχο Χριστόδουλο Πάρτο και δημοτικό σύμβουλο Παντελή Σιούκα την πολιτιστική λειτουργό κ. Μαρία Κίτση καθώς και τον δήμαρχο κ. Ευαγγελίδη για την εμπιστοσύνη που έδειξε στο πρόσωπο μου, όπως και όλους τους λειτουργούς του Δήμου που στέκονται δίπλα μου σε όλη αυτή την προσπάθεια.

Από κει και πέρα έμαθα να ζητώ βοήθεια και αρωγή από τους ειδικούς σε κάθε θέμα με το οποίο έπρεπε να καταπιαστώ και παράλληλα να διαλέγω προσεκτικά τους κατάλληλους συνεργάτες σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Με τον τρόπο αυτό καταρτίζαμε πάντα δυνατές ομάδες και είχαμε πολύ καλά αποτελέσματα.

Γνωρίζω ότι ένας από τους πυλώνες του πολιτισμού στην Αραδίππου είναι και η δημοτική μας χορωδία. Μίλησε μας γι’ αυτήν.

Ότι και να πω για την Δημοτική μας χορωδία είναι λίγο. Όντας και εγώ ένας από τα 45 μέλη της, για 20 και πλέον χρόνια υπηρετεί την χορωδιακή μουσική με εξαιρετικά αποτελέσματα.

Το 2002 με πρώτο μαέστρο τον Λούκα Ξενοφώντος η χορωδία μας ξεκίνησε την λαμπρή πορεία της. Με την καθοδήγηση του ιδίου βήμα – βήμα δημιουργήθηκε ένα φωνητικό σύνολο αξιώσεων. Το 2022 ο ίδιος επέλεξε να αποχωρίσει αφού οι επαγγελματική του πορεία τον οδήγησε στην Αθήνα. Θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να του απευθύνω τις θερμότερες μου ευχαριστίες για την προσφορά του. Από το 2022 την δημοτική χορωδία έχει αναλάβει ο μαέστρος Δρ. Μιχάλης Παγώνη με τον οποίο έχουμε μια επίσης εξαιρετική συνεργασία.

Η χορωδία μας ταξίδεψε και τραγούδησε πολλές φορές στην Ελλάδα σε σημαντικά φεστιβάλ, όπως αυτό της Ναυπάκτου, της Αιδιψού, της Αρχαίας Ολυμπίας των Σερρών, της Θεσσαλονίκης αλλά και σε φεστιβάλ στην Ευρώπη όπως το φεστιβάλ της Πράγας. Σημειώνω ανάμεσα σε δεκάδες άλλες παρουσιάσεις, τις παραστάσεις αφιερωμένες στον Γιώργο Χατζηνάσιο, Νίκο Ξυλούρη, τους τραγουδιστές με τους οποίους τραγουδήσαμε μαζί, Κώστα Χατζή, Δημήτρη Μπάση, Μιχάλη Βιολάρη και φυσικά τη μεγάλη μουσική παραγωγή με τίτλο «Να με καρτεράς», αφιερωμένη στο έργο των σπουδαίων Κώστα Κακογιάννη και Πάμπου Κουζάλη η οποία παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2023 στο Δημοτικό Θέατρο Λάρνακας αφήνοντας εξαιρετικές εντυπώσεις.

Κλείνοντας την αναφορά μου θα ήθελα να ευχαριστήσω την στενότερη μου συνεργάτιδα και πρόεδρο της χορωδίας κ. Άννα Μάρκου η προσφορά και βοήθεια της οποίας είναι άξια συγχαρητηρίων όπως και όλους τους χορωδούς μας που συμμετέχουν.

Ποιο είναι το βασικό στοιχείο που κάνει μια πόλη πολιτιστικά σύγχρονη κατά την άποψη σου;

Νομίζω ότι ο σεβασμός στο παλιό, στην παράδοση, στους ανθρώπους κάθε ηλικίας μαζί με την εξέλιξη σε όλα τα επίπεδα είναι αυτό που κάνει μια πόλη σύγχρονη, Οι παρεχόμενες δράσεις, η πρόσβαση σε αυτές στις ευάλωτες ομάδες, η προσφορά μέσα από πολιτιστικές δράσεις είναι τα απαραίτητα και κυριότερα στοιχεία έτσι ώστε να έχουμε μια πόλη σημερινή και φιλική προς τον δημότη. Η Αραδίππου μας, έχει το προνόμιο να είναι πόλη και χωρίο μαζί, κάτι που μας γεμίζει με την γλυκάδα της παλιάς εποχής αλλά και ταυτόχρονα εξυπηρετεί τις απαιτήσεις του σήμερα.

Ποιοι θα έλεγες ότι είναι οι παράγοντες που ορίζουν την πολιτισμική ταυτότητα ενός τόπου;

Οι άνθρωποι, οι ομάδες, οι μονάδες που εργάζονται και τιμούν τον τόπο στον οποίο διαβιούν. Η πόλη μας είναι η πόλη των λόγιων, των εκπαιδευτικών, των καλλιτεχνών, των πολιτιστικών συνόλων. Όλη αυτή η ισχυρή παρουσία με την οποία βρισκόμαστε σε τακτική επικοινωνία και συνεργασία μαζί με τις δικές μας δράσεις ορίζουν την πολιτισμική μας ταυτότητα.

Υπογραμμίζω επίσης και την αθρόα συμμετοχή των δημοτών μας, μεγαλύτερων και νεότερων, οι οποίοι ενισχύουν με την παρουσία τους κάθε πολιτιστική δράση σε όλη την επικράτεια, σε κάθε γωνιά της πόλης. Κάθε δημόσιος χώρος εξάλλου είναι χώρος και δείγμα πολιτισμού.

Μια σύγχρονη πόλη επενδύει στον πολιτισμό. Τι είναι αυτό που θα κάνετε για μεγαλύτερη προβολή του Δήμου στην Κύπρο αλλά και στο εξωτερικό;

Είναι και αυτή μια σημαντική παράμετρος για την οποία θα πρέπει να εργαστούμε σκληρά. Δημιουργήσαμε κατ’ αρχήν την πρώτη σε Δήμο στην Κύπρο ηλεκτρονική εφημερίδα “e – aradippou” με καθημερινές ειδήσεις του τόπου μας δίνοντας την δυνατότητα για πληροφόρηση από μια ανοικτή πλατφόρμα σε όλο τον κόσμο. Από κει και πέρα η ενίσχυση του γραφείου Δημοσίων Σχέσεων του Δήμου θα συμβάλει σημαντικά προς την ενημέρωση όλων των δράσεων του δήμου.

Μπορείτε να μας πείτε κάτι σημαντικό που θα σας μείνει από αυτή την θητεία σας;

Η επαφή και η γνωριμία μου με τους δημότες μας αλλά άλλες και σημαντικές προσωπικότητες των γραμμάτων και του πολιτισμού είναι μια προίκα που απέκτησα κατά την θητεία μου στο δημοτικό συμβούλιο και θα κουβαλώ με ευγνωμοσύνη από δω και μπρος στη ζωή μου.

Ποιο είναι το πολιτιστικό όραμα σου για την πόλη μας;

Όραμα μου είναι μια πόλη που ο κάθε δημότης που επέλεξε να ζει ή να εργάζεται σε αυτή να νιώθει υπερήφανος για τις πολιτιστικές δράσεις που αναπτύσσουμε ως Δημοτικό Συμβούλιο. Ο κάθε δημότης να έχει την δυνατότητα να ψυχαγωγείται, να συμμετέχει στα κοινά και στις δράσεις που γεμίζουν κάθε έτος ξεχωριστά και να νιώθει ότι στην Αραδίππου βρίσκεται στο σπίτι του. Ανάμεσα σε ανθρώπους που μπορούν να τον ακούσουν, να τον βοηθήσουν σε όποιο επίπεδο κι αν χρειαστεί. Αυτό κάνουμε εξάλλου και τώρα και αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε.

Ποια είναι η αγαπημένη σας φράση/moto;

Αγαπημένη μου φράση είναι το «Παν μέτρον άριστον». Ο άνθρωπος πρέπει να έχει μέτρο σε όλες τις πτυχές της ζωής του. Το μέτρο μας κρατά γειωμένους, μας κάνει καλύτερους ακροατές και παρατηρητές της ζωής χωρίς ταυτόχρονα να μας στερεί τον ενθουσιασμό για όλα όσα θέλουμε να πετύχουμε.

Το μήνυμα σου προς τον κόσμο της Αραδίππου;

Είμαι σίγουρη ότι δημότες μας αγαπούν πολύ τον τόπο τους όπως τον αγαπώ και εγώ. Μήνυμα μου είναι ότι είμαστε εδώ για να εργαστούμε σκληρά μέχρι και την τελευταία ημέρα της θητείας μας και πίσω μας να αφήσουμε μια παρακαταθήκη για τους νεότερους. Έτσι δηλαδή όπως ακριβώς και εμείς την παραλάβαμε από τους προηγούμενους.

Η παράδοση, η ιστορία και η εξέλιξη ενός τόπου είναι εξάλλου μια αόρατη, αδιάλειπτη γραμμή που ενώνει ομαλά το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του.

Μαρία μου σ’ ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σου.