Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, προχωρεί με την ετοιμασία πρότυπων διαδικασιών για προκήρυξη και υλοποίηση έργων ενεργειακής ανακαίνισης από δημόσιους φορείς, ενώ προτίθεται να προβεί σε αλλαγές στα Σχέδια Χορηγιών για κατοικίες και επιχειρήσεις με τρόπο, που να διευκολύνονται και τέτοιου είδους έργα, δήλωσε σήμερα ο Υπουργός Γιώργος Παπαναστασίου.
Σε χαιρετισμό του στην Ετήσια Γενική Συνέλευση του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρήσεων Εξοικονόμησης Ενέργειας, ο κ. Παπαναστασίου είπε πως είναι κατανοητό ότι οι πλείστες επιχειρήσεις στην Κύπρο δεν κατέχουν τις εξειδικευμένες γνώσεις για να μπορούν να αντιληφθούν τα πολλαπλά οφέλη που μπορεί να αποφέρει ένα ολοκληρωμένο έργο ενεργειακής ανακαίνισης, σημειώνοντας πως τέτοια έργα συμβάλλουν, ταυτόχρονα με την εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων, στην αύξηση της αξίας του κτηρίου ή του υποστατικού, στη θωράκιση του από συνεχείς κλιματικές διακυμάνσεις, στη βελτίωση της θερμικής άνεσης και στην αύξηση της παραγωγικότητας και της εργασιακής υγείας.
Η τεχνογνωσία των Παρόχων Ενεργειακών Υπηρεσιών (γνωστοί και ως ESCOs) και οι συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης που συνάπτουν, ανέφερε ο κ. Παπαναστασίου, προσφέροντας ένα πακέτο υλοποίησης μέτρων με αποπληρωμή βάσει πραγματικής εξοικονόμησης ενέργειας, τους καθιστούν αναγκαίους για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με τα έργα ενεργειακής απόδοσης.
Ο Υπουργός, στον χαιρετισμό του ανέφερε ότι οι βασικοί πυλώνες της ενεργειακής πολιτικής που εφαρμόζει το Υπουργείο, στοχεύουν στην ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, στον τερματισμό της ενεργειακής απομόνωσης και στην προώθηση της λειτουργίας της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου.
Σημείωσε ότι οι νέοι στόχοι που πρέπει να επιτύχει η χώρα μέχρι το 2030 για την ενεργειακή απόδοση, αλλά και για τις ΑΠΕ είναι ιδιαίτερα αυξημένοι, καθώς απαιτείται αύξηση του ποσοστού διείσδυσης των ΑΠΕ στην εθνική ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας στο 33%, ενώ η πρωτογενής κατανάλωση ενέργειας της χώρας το 2030 δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2,03 εκατ. Τόνων Ισοδύναμου Πετρελαίου (ΤΙΠ) και η τελική κατανάλωση ενέργειας τα 1,80 εκατ. ΤΙΠ. Επιπρόσθετα, ο εθνικός υποχρεωτικός στόχος για σωρευτική εξοικονόμηση ενέργειας στην τελική χρήση έχει αυξηθεί στα 347,9 χιλ. ΤΙΠ, που ισοδυναμεί με αύξηση 43% σε σχέση με τον προηγούμενο στόχο.
Εξαιρετικά σημαντική είναι, επίσης, όπως είπε, η υποχρέωση για εφαρμογή της «αρχής της προτεραιότητας στην ενεργειακή απόδοση» για μεγάλες επενδύσεις που θα έχουν αντίκτυπο στην κατανάλωση ή στον ενεργειακό εφοδιασμό, αλλά και οι νέες υποχρεώσεις που τίθενται μέσω των πρόσφατα αναθεωρημένων ευρωπαϊκών Οδηγιών, οι οποίες επιβάλλουν νέους στόχους και νομοθετικά μέτρα για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στα υφιστάμενα κτήρια. Η μείωση στην τελική και πρωτογενή κατανάλωση θα επιτευχθεί με την εφαρμογή μέτρων που έχουν ήδη δρομολογηθεί, αλλά και με επιπρόσθετα μέτρα και πολιτικές που θα περιληφθούν το 2024 στο τελικό Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, κατόπιν διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και την κοινωνία των πολιτών.
Ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ότι το Υπουργείο έχει προκηρύξει Σχέδια Χορηγιών, μέσω του Ταμείου ΑΠΕ και ΕΞ.Ε, με συνολικό προϋπολογισμό που ξεπερνά τα 215 εκατ. για τα έτη 2022-2025.
Τα εν λόγω Σχέδια, πρόσθεσε, αποδεικνύονται εξαιρετικά δημοφιλή και περιλαμβάνουν χορηγία για επενδύσεις σε θερμομόνωση οροφής και εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε κατοικίες, αντικατάσταση ηλιακών συστημάτων θέρμανσης νερού, φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων από ΑΠΕ, καθώς και ενεργειακή αναβάθμιση κτηρίων και υποδομών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Το Ταμείο ΑΠΕ και ΕΞ.Ε λαμβάνει και επεξεργάζεται πλέον, κατά μέσο όρο, πέραν των 1500 αιτήσεων ανά μήνα, ενώ για ευάλωτους καταναλωτές οι χορηγίες είναι σημαντικά αυξημένες.
Επίσης, συνέχισε ο Υπουργός, στο νέο Σχέδιο Χορηγιών για την ενθάρρυνση των ΑΠΕ και της εξοικονόμησης ενέργειας σε κατοικίες, περιλαμβάνεται και η κατηγορία «Φωτοβολταϊκά για Όλους», με την οποία θα παρέχεται σε καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας που δεν διαθέτουν ίδια κεφάλαια για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, η δυνατότητα αποπληρωμής της επένδυσης μέσω δόσεων που θα καταβάλλονται μέσω του λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος.
Επιπλέον, είπε, θα υπάρχει και νέα κατηγορία που αφορά στην εγκατάσταση θερμομόνωσης οροφής σε κατοικίες όπου διαμένουν ευάλωτοι καταναλωτές με υψηλή ένταση ενίσχυσης.
Επεσήμανε ότι το εν λόγω Σχέδιο που αφορά επίσης θερμομόνωση οροφής σε συνδυασμό με εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων για ίδια κατανάλωση με τη μέθοδο net-metering και net-billing, συμβάλλει ουσιαστικά στη μείωση των δαπανών των καταναλωτών για σκοπούς ενέργειας. Αυτό επιτυγχάνεται πρώτα με τη μείωση των αναγκών σε ενέργεια για θέρμανση και ψύξη του χώρου λόγω της θερμομόνωσης και, ακολούθως, με κάλυψη μέρους των εναπομενουσών αναγκών, αξιοποιώντας ΑΠΕ μέσω του φωτοβολταϊκού συστήματος
Ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ακόμη πως για επίσπευση της πράσινης μετάβασης, αλλά και για έμπρακτη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων, το Υπουργείο έχει εξασφαλίσει, επίσης, ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους που ανέρχονται στα €370 εκατομμύρια για την προγραμματική περίοδο μέχρι το 2027.
Μεταξύ άλλων, όπως ανέφερε, σημαντικό είναι το Σχέδιο «Εξοικονομώ και αναβαθμίζω στις επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς» που αφορά στην ενεργειακή αναβάθμιση κτηριακών μονάδων και εξοπλισμού επιχειρήσεων και την εγκατάσταση συστημάτων ΑΠΕ, καθώς και το αντίστοιχο Σχέδιο «Εξοικονομώ και αναβαθμίζω στις κατοικίες».
Ήδη το Σχέδιο για τις κατοικίες έχει ενισχυθεί με πρόσθετο προϋπολογισμό, ενώ το Σχέδιο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις τροποποιείται με σκοπό τη βελτίωσή του για προσέλκυση μεγαλύτερου ενδιαφέροντος. Ταυτόχρονα, δρομολογείται και νέο σχέδιο για μεγάλες επιχειρήσεις.
Ο Υπουργός αναφέρθηκε ακόμη σε μια σειρά άλλων μέτρων και πολιτικών που συμβάλλουν στη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης, όπως η δημιουργία One-Stop-Shop για τη διευκόλυνση έργων ενεργειακής ανακαίνισης και της αδειοδότησης έργων ΑΠΕ, η επιβολή υποχρεώσεων σε μεγάλους διανομείς ενέργειας για επίτευξη ετήσιου στόχου με μέτρα προς όφελος των καταναλωτών, η εγκατάσταση έξυπνων μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας, η αντικατάσταση οδικού φωτισμού με ενεργειακά αποδοτικότερο και η λήψη μέτρων πληροφόρησης.
Επιπρόσθετα, είπε ο κ. Παπαναστασίου, υλοποιείται σειρά μέτρων στον τομέα των μεταφορών, των υδάτων και των δημοσίων κτηρίων, ενώ το κράτος δρομολογεί ήδη και άλλα μέτρα όπως, για παράδειγμα, νομοσχέδιο για φορολογικές απαλλαγές για επιχειρήσεις που διενεργούν ενεργειακές αναβαθμίσεις και η δημοσιονομικά ουδέτερη πράσινη φορολογική μεταρρύθμιση.
Ταυτόχρονα, ανέφερε στη συνέχεια ο Υπουργός, ενισχύονται οι προσπάθειές για περαιτέρω ενίσχυση των ενεργειακά φτωχών νοικοκυριών και στόχος είναι να εντοπιστούν οι ενεργειακά φτωχοί καταναλωτές και τα όποια νέα μέτρα να μπορούν να εξατομικευτούν στα μέτρα τους.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Γιώργος Γεωργίου είπε, μεταξύ άλλων, πως στόχος σήμερα είναι να μεταφέρουν τη σημαντικότητα της εξοικονόμησης ενέργειας, η επισήμανση των οφελών, να τονιστούν οι δεσμευτικοί στόχοι του 2020-2030 και πόσο ρόλο μπορεί να διαδραματίσει σε αυτούς η εξοικονόμηση ενέργειας.
Διαβεβαίωσε τον Υπουργό, πως ο Σύνδεσμος είναι στη διάθεση του Υπουργείου ώστε να βοηθάει τις προσπάθειες για υλοποίηση των εθνικών στόχων.
Ο κ. Γεωργίου παρουσίασε τους σκοπούς και τους στόχους του Συνδέσμου, τα μέλη του ΔΣ και του Συνδέσμου, το πλαίσιο της ΕΕ για το κλίμα και την Ενέργεια με ορίζοντα το 2020-2030, το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα 2021-2030, τα Σχέδια Χορηγιών που θα υπάρξουν το 2024, τις καλές πρακτικές για εξοικονόμηση ενέργειας, τις δράσεις του Συνδέσμου για το 2023 και οι θέσεις του ΠΑΣΕΕΞΕ.
Ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Εμπορίου της Βουλής Αβέρωφ Νεοφύτου, σε δικό του σύντομο χαιρετισμό, είπε πως ο Κύπριος πολίτης, χωρίς να ευθύνεται, είναι το μεγάλο θύμα της μη ύπαρξης μιας ολοκληρωμένης ενεργειακής πολιτικής και αυτό έχει να κάνει πολύ περισσότερο με το παρελθόν παρά με το παρόν.
Είπε πως είναι άδικο ο κάθε επιχειρηματίας και ο κάθε πολίτης να πληρώνει πέναλτι γιατί αυτός ο τόπος απέτυχε να έχει μια σωστή ενεργειακή πολιτική. Τα πέναλτι, όπως σημείωσε, για το διοξείδιο του άνθρακα δεν τα πληρώνει το κράτος αλλά ο καταναλωτής.
Ο κ. Νεοφύτου αναφερόμενος, στον χαιρετισμό του στο ερώτημα που είχε θέσει ο Πρόεδρος του Συνδέσμου, εξοικονόμηση ή ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διερωτήθηκε πώς μπορούμε να επενδύσουμε περισσότερο στις ΑΠΕ όταν το σύστημα μεταφοράς της ΑΗΚ δεν είναι αναβαθμισμένο με αποτέλεσμα να παράγουμε ενέργεια από ΑΠΕ και από την άλλη, για την ασφάλεια του δικτύου, να κλείνουμε τον διακόπτη.
Παράλληλα, τόνισε πως θα πρέπει να έχουμε σωστή πολιτική με κίνητρα για αποθήκευση της ενέργειας που παράγεται από τις ΑΠΕ.
