Την εκπόνηση της Εθνικής Στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης για τους Ηλικιωμένους από την αρμόδια τεχνική επιτροπή του Υπουργείου Υγείας, ανακοίνωσε η Υπουργός Υγείας Πόπη Κανάρη, σε ομιλία της στο συνέδριο της Οργάνωσης Πρεσβυτέρων Πολιτών Κύπρου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Πρεσβυτέρων (ESU) με τίτλο «Νέες προοπτικές για καλύτερη γήρανση».
Το συνέδριο εξέτασε τις ιατρικές, κοινωνικές και ψυχολογικές προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες από την αύξηση του προσδόκιμου ζωής και της γήρανσης των κοινωνιών.
«Μία από τις κορυφαίες προτεραιότητες της κυβέρνησης είναι η ανάπτυξη και η θέσπιση Εθνικής Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης για τους ηλικιωμένους. Είμαι στην προνομιακή θέση, ως Υπουργός Υγείας, να ανακοινώσω ότι η Εθνική Στρατηγική και το Σχέδιο Δράσης για τους Ηλικιωμένους έχει εκπονηθεί από την τεχνική επιτροπή του Υπουργείου Υγείας για τη γήρανση του πληθυσμού, σε συνεργασία με όλους τους αρμόδιους φορείς», ανέφερε η Υπουργός.
Σημείωσε ότι η Στρατηγική θέτει ως βάση τη διατήρηση και τη βελτίωση της υγείας των ηλικιωμένων, με τέσσερις στρατηγικούς πυλώνες: Πρόληψη, Προώθηση της Υγιούς Γήρανσης, Φιλικό προς την Ηλικία Περιβάλλον, Έρευνα και Εκπαίδευση. Η στρατηγική αυτή πρόσθεσε, εντοπίζει κενά και παρουσιάζει συστάσεις σχετικά με αυτούς τους τέσσερις πυλώνες.
Παράλληλα ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή, ήδη υλοποιούνται αρκετές δράσεις, όπως μια μεγάλη εκστρατεία για την πρόληψη της πολυφαρμακίας και διαδραστικά εργαστήρια για την υγιεινή διατροφή που προγραμματίζονται σε όλες τις επαρχίες από τη νέα χρονιά.
«Θέλουμε οι αλλαγές που επιφέρει η γήρανση να μην αντιμετωπίζονται απλώς, αλλά να διασφαλίσουμε ότι, παρά τις αλλαγές αυτές, όλοι οι πολίτες μας θα απολαμβάνουν μια καλή ποιότητα ζωής μέχρι το τέλος της ζωής τους. Θέλουμε όλα τα ηλικιωμένα μέλη της κοινωνίας μας να ζήσουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια. Αυτή είναι η ελάχιστη επιβράβευση του κράτους για τα έτη συνεισφοράς των ηλικιωμένων», ανέφερε η Υπουργός.
Ο κ. Κανάρη σημείωσε ότι οι ηλικιωμένοι αποτελούν ζωτικό μέρος των κοινοτήτων, συνεισφέρουν στην οικογένεια και την κοινωνία με πολλούς τρόπους, ενώ κάποιοι από αυτούς έχουν τον σημαντικό ρόλο των φροντιστών για την επόμενη γενιά. Πρόσθεσε ότι μπορούν να συμμετάσχουν σε νέες δραστηριότητες, να συνεχίσουν την περαιτέρω εκπαίδευση ή να ξεκινήσουν νέες καριέρες. Ωστόσο, όπως είπε, η έκταση αυτών των ευκαιριών και της συνεισφοράς εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από έναν παράγοντα: την καλή υγεία.
Ανέφερε ακόμα ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει το αμείωτο ενδιαφέρον της για την αναβάθμιση του συστήματος υγείας προς όφελος των ηλικιωμένων και όλων των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Αναφερόμενη σε έρευνες, σημείωσε ότι η ενασχόληση με εθελοντικές δραστηριότητες και η ενεργός γήρανση μπορεί να οδηγήσει σε βελτιώσεις στην ψυχική, ψυχολογική και σωματική υγεία των ηλικιωμένων, με αύξηση της ευεξίας σχεδόν κατά 40%.
Επίτροπος Υγείας: Νέα προσέγγιση από ΕΕ για την τρίτη ηλικία
Στο χαιρετισμό της στο Συνέδριο η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ Στέλλα Κυριακίδου επισήμανε την αλλαγή στην προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στα θέματα που αφορούν την τρίτη ηλικία τα τελευταία χρόνια, υπογραμμίζοντας την ενίσχυση των προσπαθειών για την ευημερία των ηλικιωμένων. Ωστόσο, επισήμανε ότι οι νέες προκλήσεις, όπως η πανδημία της COVID-19, έχουν πολλαπλασιάσει την ευθύνη για την αντιμετώπιση των αναγκών των ηλικιωμένων.
Ειδικότερα, εστίασε στις επιπτώσεις της COVID-19 στις ευάλωτες ομάδες, όπως τα παιδιά, οι γυναίκες, οι ασθενείς και οι ηλικιωμένοι. Αναφέρθηκε στα προβλήματα της μοναξιάς που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι, καθώς και τις προσπάθειες που καταβάλλονται από την Επιτροπή για την αντιμετώπισή της.
Σημείωσε ακόμα ότι μέσα από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα EU for Health παρέχονται περίπου 5 εκ ευρώ στα κράτη μέλη για πρωτοβουλίες για πρόληψη και διαχείριση των προβλημάτων που υπάρχουν στις πιο προχωρημένες ηλικίες, ιδιαίτερα για τη διαχείριση της άνοιας.
Όπως είπε, στο πλαίσιο του 6ου πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, υπάρχει η ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ψυχική υγεία η οποία επικεντρώνεται στοχευμένα στις ευάλωτες ομάδες, ενώ πριν από ένα μήνα υιοθετήθηκε η δημογραφική εργαλειοθήκη στην οποία τονίζεται η σημασία της μακροβιότητας μέσα από την πρόληψη των ασθενειών και την προώθηση της υγείας.
Σημείωσε επίσης ότι μέσα από τις πολλαπλές κρίσεις των τελευταίων τεσσάρων χρόνων η ΕΕ αναδείχθηκε ως ένα οικοδόμημα που μπορεί να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες και να βγει ενισχυμένη.
Εκ μέρους της Υφυπουργού Πρόνοιας ο Αναπληρωτής Διευθυντής της Υπηρεσίας Ευημερίας Ευτύχιος Χατζηχριστοδούλου, επεσήμανε πως η αύξηση του προσδοκώμενου χρόνου ζωής ανοίγει νέες ευκαιρίες, αλλά ταυτόχρονα φέρνει προκλήσεις που απαιτούν εθνική και ευρωπαϊκή αντιμετώπιση.
Ανέφερε ότι αναγνωρίζοντας αυτές τις προκλήσεις και ευκαιρίες η Κυβέρνηση ανακοίνωσε την απόφασή της για την ανάπτυξη Εθνικής Στρατηγικής και Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Τρίτη Ηλικία και την ενεργό Γήρανση. Επιδίωξη της Κυβέρνησης, είπε, είναι η ανάπτυξη πολιτικών και η υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών για επίτευξη στόχων όπως η κοινωνική ενσωμάτωση, η ενεργός γήρανση, η συμπερίληψη, η κοινωνικοποίηση και η παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στήριξης και φροντίδας.
Ο Αναπληρωτής Διευθυντής αναφέρθηκε επίσης σε προγράμματα που υλοποιούνται με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για δημιουργία δομών υποστήριξης, φροντίδας ενδυνάμωσης και κοινωνικοποίησης των ατόμων τρίτων ηλικίας. Πρόσθεσε ότι μέσα από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα δημιουργηθούν νέα κέντρα 24ωρης φροντίδα ενηλίκων ατόμων. Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024, όπως είπε, θα δημιουργηθούν δύο νέες δομές και μέχρι τις 30 Ιουνίου του 2026 επιπλέον τέσσερεις νέες δομές.
Επεσήμανε τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ των Υπουργείων και την ανάγκη να συνδυαστούν η κοινωνική πολιτική με την πολιτική υγείας για θέματα που αφορούν την τρίτη ηλικία, αλλά και την ανάγκη για συνέργειες με την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Εκ μέρους της Προέδρου της ESU Αν Χέρμανς, o Αντιπρόεδρος Χάινς Μπέκερ δήλωσε ότι το συνέδριο που διεξάγεται θα έχει οφέλη για όλες τις γενιές. Επεσήμανε τη σημασία του, υπογραμμίζοντας πως όλοι επωφελούνται, νέοι και παλαιότεροι.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση Πρεσβυτέρων, όπως είπε, δηλώνει παρούσα και δεσμεύεται να υιοθετήσει όλες τις γνώσεις που θα προκύψουν από το Συνέδριο, με σκοπό την υλοποίηση του πολιτικού της έργου. Κάλεσε όλους να συνεργαστούν για μια καλύτερη γήρανση, επισημαίνοντας με αισιοδοξία: «Ναι, μπορούμε».
Ο Πρόεδρος της Οργάνωσης Πρεσβυτέρων Πολιτών Κύπρου Αντώνης Δημητριάδης, είπε ότι «οφείλουμε να προετοιμαστούμε για μια κοινωνία στην οποία να εντάσσεται ομαλά και η τρίτη ηλικία και να είναι φιλική στους ηλικιωμένους, να νιώθουν ασφάλεια και να είναι προσβάσιμη».
Ανέφερε ότι η αύξηση του προσδόκιμου ζωής δεν πρέπει να φοβίζει αλλά να χαροποιεί, διότι με την ανάπτυξη της τεχνολογίας η ζωή κάποιες φορές γίνεται πιο εύκολη. Πρόσθεσε ωστόσο ότι θα πρέπει να υπάρξει θετικός προβληματισμός για καλύτερη ποιότητα ζωής σε όλες τις ηλικιακές ομάδες.
Ο Ανώτερος Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής Κύπρου Κωνσταντίνος Φελλάς, στο χαιρετισμό του είπε ότι σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τα άτομα άνω των 60 ετών θα αποτελούν το 22% του παγκόσμιου πληθυσμού μέχρι το 2050, ενώ ως το 2025 τα άτομα άνω των 50 ετών στην ΕΕ θα αντιπροσωπεύουν το 43% του συνολικού πληθυσμού.
Ανέφερε ότι κλειδί για αντιμετώπιση των προκλήσεων της δημογραφικής γήρανσης είναι η διευκόλυνση των ανθρώπων που συνεχίζουν να μεγαλώνουν να παραμένουν δραστήριοι και να συνεχίσουν να συνεισφέρουν στην κοινωνία. Σημείωσε ότι παρά τις πιέσεις στο κράτος πρόνοιας, το συνταξιοδοτικό και το σύστημα υγείας, η δημογραφική αλλαγή είναι θετική αφού σημαίνει ιατρική πρόοδο και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση ασθενειών, ενώ έχει βελτιωθεί σημαντικά η ποιότητα ζωής των ατόμων τρίτης ηλικίας ώστε να μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην κοινωνία.
