Στο ενδεχόμενο αποστολής διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης στη Μέση Ανατολή και τις βασικές αρχές που πρέπει να διέπουν την όποια πολιτική λύση αναφέρθηκε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε ομιλία της στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου των πρέσβεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ έκανε εκτεταμένη αναφορά και στο ενδεχόμενο ενός θαλάσσιου ανθρωπιστικού διαδρόμου από την Κύπρο προς τη Γάζα, χαιρετίζοντας τη συνεργασία με την κυπριακή κυβέρνηση.
«Η βοήθεια εισέρχεται τώρα από το συνοριακό πέρασμα στη Ράφα. Αλλά οι ποσότητες παραμένουν πολύ μικρές για να ανταποκριθούν στις τεράστιες ανθρωπιστικές ανάγκες στη Γάζα. Προτεραιότητά μας είναι να συνεργαστούμε με τους εταίρους για την ενίσχυση των υλικοτεχνικών ικανοτήτων στη Ράφα» σημείωσε η κ. φον ντερ Λάιεν.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν πρόσθεσε ότι «εργαζόμαστε με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Έθνη για να μπουν περισσότερα κόνβοϊ στη Γάζα», μεταξύ άλλων μέσω ανθρωπιστικών διαδρόμων και παύσεων.
Την ίδια στιγμή, συνέχισε, «εργαζόμαστε για συμπληρωματικά δρομολόγια». Ως παράδειγμα ανέφερε «έναν θαλάσσιο διάδρομο από την Κύπρο», μέσω του οποίου «θα διασφαλίζεται μια διαρκής, ρυθμισμένη και ισχυρή ροή βοήθειας».
«Χαιρετίζω θερμά την εξαιρετική συνεργασία με τον Πρόεδρο Νίκο Χριστοδουλίδη και την κυβέρνησή του» πρόσθεσε.
Όπως είπε, η ΕΕ «είναι ο μεγαλύτερος δωρητής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και θα συνεχίσουμε να πιέζουμε ώστε η βοήθειά μας να φτάσει σε αμάχους που έχουν ανάγκη», καθώς αυτή η βοήθεια «μπορεί να αποτελέσει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου για χιλιάδες Παλαιστίνιους».
Διεθνής δύναμη για Γάζα
Αναφερόμενη στην ανάγκη να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πώς μπορεί να μοιάζει ένα ειρηνικό μέλλον για το Ισραήλ και τους Παλαιστινίους, τόνισε πως η προοπτική μπορεί να έρθει μέσα από το στόχο της λύσης των δύο κρατών. Σε αυτό το πλαίσιο, η διεθνής κοινότητα μπορεί να συνεισφέρει θέτοντας τις βασικές αρχές για την επόμενη ημέρα.
Οι αρχές αυτές, σημείωσε, είναι πρώτον πως η Γάζα «δεν μπορεί να είναι καταφύγιο για τρομοκράτες» παραπέμποντας στο τι έγινε μετά την τελευταία σύγκρουση, παραπέμποντας στις διαφορετικές ιδέες που συζητούνται όπως «μια διεθνή ειρηνευτική δύναμη με εντολή από τα Ηνωμένα Έθνη».
Δεύτερον, συνέχισε, «η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς δεν μπορεί να ελέγχει ή να κυβερνά τη Γάζα», υπογραμμίζοντας πως πρέπει να υπάρχει «μόνο μια Παλαιστινιακή Αρχή και μόνο ένα παλαιστινιακό κράτος».
Τρίτον, είπε, «δεν μπορεί να υπάρχει μακροπρόθεσμα ισραηλινή παρουσία των δυνάμεων ασφαλείας στη Γάζα», καθώς η Γάζα «είναι απαραίτητο μέρος κάθε μελλοντικού Παλαιστινιακού κράτους».
Τέταρτον, σημείωσε, δεν μπορεί να υπάρξει «κανένας εξαναγκασμός σε εκτοπισμό Παλαιστινίων από τη Γάζα», καθώς αυτό «θα αποτελούσε συνταγή για συνέχεια της περιφερειακής αστάθειας»
Τέλος, τόνισε, «όχι συνεχή αποκλεισμό της Γάζας» καθώς «αυτή η πολιτική δεν πέτυχε» μια και η Χαμάς συνέχισε να αυξάνει το οπλοστάσιο της ενώ η οικονομία της Γάζας κατέρρευσε, με 70% των νέων να είναι άνεργοι. Το μελλοντικό Παλαιστινιακό κράτος πρέπει «να είναι βιώσιμο και από οικονομική άποψη».
Η κ. Φον ντερ Λάιεν ανέφερε ακόμα πως προτεραιότητα για την ΕΕ αποτελεί και η απελευθέρωση των ομήρων από τη Χαμάς, καθώς και η αποτροπή του πραγματικού κινδύνου της κλιμάκωσης της σύγκρουσης στην περιοχή.
«Η κλιμάκωση δεν είναι αναπόφευκτη» σημείωσε, προσθέτοντας πως «θα χρειαστούν κοινές προσπάθειες και κοινό όραμα για το μέλλον από τις ΗΠΑ, από την ΕΕ, από τις αραβικές χώρες, και φυσικά τα Ηνωμένα Έθνη», ζητώντας από τους πρέσβεις να συνεχίσουν τις επαφές, ενώ ανακοίνωσε πως την Τρίτη θα συναντηθεί με τον βασιλιά της Ιορδανίας, καθώς και πως είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο με αντικείμενο μεταξύ άλλων τη στήριξη στη χώρα.
Η κ. Φον ντερ Λάιεν ανέφερε πως η ομαλοποίηση των σχέσεων του Ισραήλ με τις χώρες της περιοχής πρέπει να διαφυλαχθεί, καθώς αυτό ήταν που ήθελε να καταστρέψει η Χαμάς, και έφερε ως παράδειγμα των θετικών επιπτώσεων της ομαλοποίησης, την εφαρμογή της συμφωνίας για έναν «διάδρομο» ΕΕ – Ινδίας μέσω της Μέσης Ανατολής.
Αναφερόμενη γενικότερα στην κατάσταση στη Μέση Ανατολή, η κ. Φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι δεν δικαιολογούνται οι βιαιότητες της Χαμάς, και επανέλαβε ότι το Ισραήλ «έχει το δικαίωμα της αυτοάμυνας στη βάση του διεθνούς δικαίου και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», προσθέτοντας πως αυτή η θέση «συνεχίζει να είναι το απαραίτητο εναρκτήριο σημείο».
Η θέση αυτή, συνέχισε, «μας δίνει επίσης την αξιοπιστία να συζητήσουμε την απάντηση του Ισραήλ στην τρομοκρατία της Χαμάς, αλλά και να παρουσιάσουμε ιδέες για την απαραίτητη πολιτική λύση, χτίζοντας πάνω στην κληρονομία μας ως υπερασπιστές της λύσης δύο κρατών».
«Η στήριξη στο Ισραήλ είναι απαραίτητη, και η στήριξη στους αμάχους στη Γάζα είναι επίσης απαραίτητη» τόνισε, κάνοντας λόγο για τραγική κατάσταση για τους άμαχους Παλαιστινίους.
«Ενώ το Ισραήλ έχει το δικαίωμα στην αυτοάμυνα, είναι επίσης απαραίτητο να προσπαθήσει να αποφύγει να υπάρχουν θύματα άμαχοι και να ενεργεί όσο στοχευμένα μπορεί, γιατί κάθε ανθρώπινη ζωή έχει σημασία, είτε είναι Ισραηλινών είτε Παλαιστινίων», υπογράμμισε.
Υπογράμμισε πως η ΕΕ έχει την ευθύνη να κάνει ότι είναι δυνατόν για να προστατεύσει τους αμάχους που βρίσκονται σε κίνδυνο, και σε αυτό το πλαίσιο ανακοίνωσε την αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα κατά ακόμα 25 εκατομμύρια ευρώ, φέρνοντας το συνολικό ποσό στα 100 εκατομμύρια ευρώ.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε επίσης πως η Ευρώπη πρέπει να συνεχίσει να συγκεντρώνει διεθνή στήριξη για την φόρμουλα για την ειρήνη στην Ουκρανία την οποία έχει προτείνει το Κίεβο.
«Πρέπει επίσης να διασφαλίσουμε μια βιώσιμη στρατιωτική δύναμη ικανή να υπερασπιστεί την Ουκρανία. Τώρα ο καλύτερος τρόπος να δώσουμε στην Ουκρανία σταθερότητα και ευημερία μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα είναι η ιδιότητα του μέλους της ΕΕ», πρόσθεσε.
Μεταξύ άλλων, η κ. φον ντερ Λάιεν αναφέρθηκε και στη στάση της απέναντι στην Κίνα, σημειώνοντας ότι οι ενέργειες της χώρας «επηρεάζουν την ασφάλεια, την κυριαρχία και την ευημερία μας», και πως «πρέπει να είμαστε πολύ ειλικρινείς για αυτό, ως βάση για μια εποικοδομητική σχέση που να διέπεται από την αρχή “μείωση των κινδύνων, όχι αποσύνδεση” (de-risk not decouple)».
