Στο συμπέρασμα ότι τα στρατιωτικά δεδομένα στην Κύπρο το 2023 όσον αφορά τις Τουρκικές Κατοχικές Δυνάμεις (ΤΚΔ), παραμένουν στα επίπεδα των προηγούμενων χρόνων, με ελάχιστες διαφοροποιήσεις, αλλά και «πιο δυσμενή για την Εθνική Φρουρά (ΕΦ)», καταλήγει το Κυπριακό Κέντρο Στρατηγικών Μελετών (ΚΚΣΜ), στην έκθεση του για τις «Στρατιωτικές Δυνάμεις στην Κύπρο το 2023».
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον Προϊστάμενο του ΚΚΣΜ Άριστο Αριστοτέλους, «ο στόχος διάθεσης 2% του ΑΕΠ για αύξηση των αμυντικών ικανοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, αν και οδυνηρός ένεκα άλλων ισχυρών οικονομικών και κοινωνικών απαιτήσεων, βοηθά αλλά δεν ανατρέπει τα δεδομένα» και προσθέτει ότι «μάλλον συντηρεί – μετά δυσκολίας – τα υφιστάμενα επίπεδα ισχύος, αφού βασικά το ποσοστό αυτό είναι περίπου όσο διατίθεντο για την άμυνα τα προηγούμενα χρόνια». Προσθέτει ότι ένα ποσοστό μεταξύ 1,8% – 2% διατίθετο συνολικά τα τελευταία χρόνια για την άμυνα από το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανακοίνωση του ΚΚΣΜ, ο κ. Αριστοτέλους αναφέρει ότι «η σύγκριση του συνόλου των οπλικών συστημάτων και μέσων στις δύο πλευρές – ποσοτικά και ποιοτικά – στη ξηρά, και ιδίως στη θάλασσα και τον αέρα, παραμένει αδιαμφισβήτητα ευνοϊκή για τις ΤΚΔ».
«Η διαμορφούμενη ενίσχυση του εναέριου ελέγχου και της ναυτικής και αεροπορικής υποδομής προσδίδει στις ΤΚΔ και δυνατότητες ρόλου πέραν από το νησί στην περιοχή», προσθέτει.
Επιπλέον, αναφέρει ότι «περιορισμοί συντήρησης, εξασφάλισης ανταλλακτικών και πίεση για αντικατάσταση του ογκώδους ρωσικού οπλισμού ένεκα δυτικόστροφων πολιτικών προσανατολισμών, αναπόφευκτα επηρεάζουν και θα απασχολούν την ΕΦ για μεγάλο χρονικό διάστημα», ενώ η απομάκρυνση των ελικοπτέρων Mi-35P από τη δύναμη, χωρίς ισοδύναμο και άμεσο υποκατάστατο, όπως προσθέτει, «δημιουργεί τουλάχιστον επί του παρόντος κενό ισχύος στον τομέα αυτό για την ΕΦ».
Αναφέρει επίσης ότι χρήσιμες ως εμπειρίες για την Κυπριακή Δημοκρατία ήταν η εκγύμναση με τρίτες δυνάμεις, κυρίως σε θέματα SAR, όπως και οι δραστηριότητες αμυντικής διπλωματίας.
Ωστόσο, προσθέτει ότι «η ανάγκη διαμόρφωσης συγκροτημένης εθνικής στρατηγικής και προβληματισμοί για το εύρος και το ρόλο της ελληνικής συμμετοχής, είναι θέματα που χρήζουν ακόμη απαντήσεων στο πλαίσιο ολοκληρωμένης αμυντικής πολιτικής».
Πιο συγκεκριμένα η έκθεση του ΚΚΣΜ για τις «Στρατιωτικές Δυνάμεις στην Κύπρο το 2023» μεταξύ άλλων αναφέρει σε σχέση με το έμψυχο δυναμικό, ότι για κάθε ένα Εθνοφρουρό αναλογούν 3,6 Τούρκοι στρατιώτες, ενώ όσον αφορά το σύνολο του ανθρώπινου στρατιωτικού δυναμικού, για κάθε ένα στρατιώτη στην ΚΔ αναλογούν 1,08 στρατιώτες στα κατεχόμενα.
Αναφέρει ότι το ανθρώπινο δυναμικό της ΕΦ κυμαίνεται γύρω στις 9.500 και «παραμένει οξύ το πρόβλημα υποστελέχωσης, οργάνωσης, εκπαίδευσης και διοίκησης της δύναμης ιδιαίτερα μετά τη δραστική μείωση της θητείας», ενώ οι έφεδροι, που θεωρούνται η ραχοκοκαλιά της ΕΦ υπολογίζονται γύρω στις 48.000, με τη συνολική δύναμη της Κυπριακής Δημοκρατίας σε στρατιωτικό ανθρώπινο δυναμικό, περιλαμβανομένης της ΕΛΔΥΚ, να ανέρχεται στις 58.450.
Αναφορικά με τις κατοχικές δυνάμεις, η έκθεση του ΚΚΣΜ αναφέρει ότι οι τουρκικές κατοχικές δυνάμεις τα τελευταία χρόνια είναι σταθερά στις 34.000, ενώ οι εκτελούντες θητεία Τουρκοκύπριοι ανέρχονται στις 3.000 και οι έφεδροι στις 26.000. Συνολικά το στρατιωτικό ανθρώπινο δυναμικό στα κατεχόμενα ανέρχεται στις 63.000.
Επιπλέον, η έκθεση του ΚΚΣΜ διαπιστώνει σε σχέση με τον οπλισμό ότι για κάθε άρμα μάχης της ΕΦ αναλογούν 2,1 τουρκικά, ενώ σε σχέση με τα Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ)/Μάχης (ΤΟΜΑ) για κάθε 1 ΤΟΜΠ της ΕΦ αναλογούν 1,6 τουρκικά και για κάθε 1 ΤΟΜΑ της ΕΦ αντιστοιχούν 2,1 των ΤΚΔ.
Στην έκθεση αναφέρεται ότι στο σύνολο του ανωτέρω οπλισμού και του υλικού της ΕΦ «η κατάσταση παραμένει αριθμητικά αμετάβλητη» και προσθέτει ότι «μεγάλο μέρος αυτού ωστόσο είναι πεπαλαιωμένο, με αυξημένες ανάγκες συντήρησης και αντικατάστασης, προκαλώντας λειτουργικά προβλήματα», σε αντίθεση με τις κατοχικές δυνάμεις, που «το σύνολο του στρατιωτικού δυναμικού, με μικρές εξαιρέσεις, διατηρείται είναι σε καλή μηχανική και λειτουργική κατάσταση με δυνατότητες άμεσης αναπλήρωσης».
Αναφορικά με την αεροπορία, η έκθεση αναφέρει ότι η απουσία αντίστοιχων κυπριακών αεροπορικών και ναυτικών μέσων, επιτρέπει στην Τουρκία να έχει «την πλήρη σχεδόν υπεροχή στον αέρα και στη θάλασσα».
Προσθέτει ότι «τα μόνα αξιόλογα πολεμικά πτητικά μέσα στη διάθεση της Κύπρου αποτελούσαν τα ρωσικά επιθετικά ελικόπτερα Mi-35P, τα οποία ωστόσο έχουν αφαιρεθεί από την ΕΦ – αφήνοντας κενό στον τομέα αυτό – ένεκα νέων πολιτικών και στρατιωτικών προσααναατολισμών της Λευκωσίας, κόστους συντήρησης και κυρώσεων κατά της Ρωσίας».
Επιπλέον, στην έκθεση του ΚΚΣΜ αναφέρεται ότι στο Ναυτικό, η Κύπρος διαθέτει αριθμό σκαφών για περιπολίες και επιχειρήσεις SAR αλλά «εκτός από κάποια βλήματα Exoset, δεν υπάρχει ουσιαστική ικανότητα αντιμετώπισης του τουρκικού στόλου ή των παράνομων δραστηριοτήτων του στην κυπριακή ΑΟΖ».
Προσθέτει ότι η προγραμματισθείσα εγκατάσταση σύγχρονου ραντάρ στην κατεχόμενη Καρπασία και η εκτέλεση έργων αεροπορικών διευκολύνσεων στο Λευκόνοικο και ναυτικής υποδομής στο Μπογάζι, «προσδίδουν δυνατότητες διευρυμένου ρόλου των ΤΚΔ και της Τουρκίας πέραν από το νησί και προκαλούν προβληματισμό για τις τουρκικές πολιτικές και στρατιωτικές προθέσεις στην περιοχή».
Αναφορικά με τις βρετανικές δυνάμεις, η έκθεση αναφέρει ότι το ανθρώπινο δυναμικό στις Βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο ανέρχεται στις 2.260 και προσθέτει πως για τις επιχειρησιακές τους ανάγκες στην περιοχή, στο πλαίσιο της «Inherent Resolve” διαθέτουν σμήνος 10 μαχητικών αεροσκαφών τύπου Tornado GR4 και 6 Typhoon FGR4.
Σε σχέση με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ, η έκθεση του ΚΚΣΜ αναφέρει πως αυξημένη σε ανθρώπινο δυναμικό παρουσιάζεται σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο η Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, η οποία ανέρχεται στα 936 σε σχέση με 923 το 2022.
