Η Κύπρος έχει τη δυνατότητα να καλύψει το 40% της ζήτησής της μέσω ηλιακής ενέργειας έως το 2030, δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA) Φρανσέσκο Λα Καμέρα σε συνέντευξή του στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (CNA).
Ο επικεφαλής του IRENA τόνισε επίσης τη σημασία της διασύνδεσης των ενεργειακών δικτύων διαφόρων χωρών, ιδίως στη Μεσόγειο, προκειμένου να υπάρχει καλύτερη ανταπόκριση στη ζήτηση και να εξισορροπηθεί το σύστημα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
Ανέφερε ακόμα ότι ο IRENA εργάζεται με την Κύπρο και αξιολογεί επίσης τις δυνατότητες της χώρας στη μετάβασή της στις ΑΠΕ. Σημείωσε ότι εκτός από την ηλιακή ενέργεια, η Κύπρος θα μπορούσε να έχει και υπεράκτια αιολική ενέργεια ή συνδεσιμότητα με άλλες μεσογειακές χώρες.
«Υπολογίσαμε ότι το 40% της ενέργειας (της Κύπρου) μπορεί να προέρχεται από ηλιακή ενέργεια μέχρι το 2030, επειδή υπάρχει μια πολύ καλή προοπτική», είπε.
Τόνισε επίσης ότι η Κύπρος είναι μέρος της Μεσογειακής Πρωτοβουλίας MED9, η οποία στοχεύει να καταστήσει τη Μεσόγειο κόμβο πράσινης ενέργειας στο μέλλον και ότι το IRENA συνεργάζεται επίσης με την Κύπρο για αυτόν τον στόχο.
Σημείωσε επίσης τη σημασία του εκσυγχρονισμού και της ενίσχυσης του ηλεκτρικού δικτύου της Κύπρου και της εφαρμογής συγκεκριμένων πολιτικών για την περαιτέρω προώθηση των ΑΠΕ στην Κύπρο, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Η αποθήκευση είναι μέρος των εργαλείων που έχουμε για να εξασφαλίσουμε περισσότερη διασυνδεσιμότητα και ευελιξία εντός του δικτύου. Το ίδιο και η σύνδεση με τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, η οποία είναι επίσης μια προοπτική μεσοπρόθεσμα. Υπάρχουν λοιπόν πολλά πράγματα που θα μπορούσαν να γίνουν παράλληλα», είπε.
Όσον αφορά την καλύτερη ενσωμάτωση των ΑΠΕ στο δίκτυο, ο κ. Λα Καμέρα τόνισε τη σημασία της αποθήκευσης ενέργειας. Ανέφερε ότι οι τεχνολογίες αποθήκευσης προσφέρουν ευελιξία και διασυνδεσιμότητα, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω τοπικών συστημάτων και διασυνοριακών συνεργασιών. Για παράδειγμα, αναφέρθηκε το έργο Euro-Asia Interconnector, που συνδέει το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα, ως μέσο ενίσχυσης της διασυνδεσιμότητας και εξισορρόπησης της διανομής ενέργειας με χαμηλότερο κόστος.
Τόνισε την ανάγκη για φυσική υποδομή, κατάρτιση του εργατικού δυναμικού και ανάπτυξη θεσμικών δυνατοτήτων στη χώρα.
Συμβολή των ΑΠΕ στην αντιμετώπιση της αστάθειας των τιμών της ενέργειας
Ο Γενικός Διευθυντής του IRENA τόνισε επίσης τον κρίσιμο ρόλο των ΑΠΕ στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που υπάρχουν από τις διακυμάνσεις των τιμών της ενέργειας και την ενίσχυση της ενεργειακής σταθερότητας. Σημείωσε επίσης τον ρόλο των ΑΠΕ στη διαμόρφωση πιο προσιτών τιμών.
Επεσήμανε ότι η πρόσφατη άνοδος των τιμών της ενέργειας είναι ένα σημάδι ότι η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα βρίσκεται προς το τέλος της. Όπως είπε, το παραδοσιακό ενεργειακό σύστημα που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα είναι όλο και πιο ανίκανο να υποστηρίξει τη βιώσιμη ανάπτυξη και συχνά οδηγεί σε αβεβαιότητες, όπως επιβεβαιώθηκε τους τελευταίους μήνες.
Ανέφερε ότι η μετάβαση στις ΑΠΕ είναι ζωτικής σημασίας για τη μείωση του κόστους και την παροχή μεγαλύτερης ενεργειακής σταθερότητας. Ο κ. Λα Καμέρα τόνισε ότι οι ΑΠΕ είναι ο πιο οικονομικός τρόπος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως, καθιστώντας τες μια εύκολη και οικονομικά προσιτή επιλογή για τους καταναλωτές.
Επιπλέον, επεσήμανε την ανάγκη μετάβασης από τα κεντρικά συστήματα ενέργειας που βασίζονται στα ορυκτά καύσιμα σε αποκεντρωμένα συστήματα ΑΠΕ.
«Τα κεντρικά συστήματα που βασίζονται σε ορυκτά καύσιμα δεν είναι πολύ ανθεκτικά σε κραδασμούς, κυρίως επειδή υπάρχουν μόνο λίγοι δρώντες στην αγορά. Η μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σημαίνει ότι, λίγο πολύ, όλοι μπορούν να παράγουν ενέργεια. Αυτή η αλλαγή θα μας οδηγήσει από συγκεντρωτικά σε πολύ πιο αποκεντρωμένα ενεργειακά σύστημα», εξήγησε.
Ο ρόλος του IRENA στην προώθηση των ΑΠΕ
Αναφερόμενος στο ρόλο του IRENA είπε ότι η πρωταρχική αποστολή του είναι να υποστηρίξει και να προωθήσει την ανάπτυξη ΑΠΕ. Όπως είπε, ο οργανισμός παράγει γνώσεις και δεδομένα για τις ΑΠΕ, συμπεριλαμβανομένου του κόστους και των δυνατοτήτων τους. Αυτές οι πληροφορίες, σημείωσε, είναι ζωτικής σημασίας για να βοηθήσουν τις χώρες να ευθυγραμμιστούν με τους στόχους διεθνών συμφωνιών όπως η Συμφωνία του Παρισιού.
Οι προσπάθειες του IRENA, σημείωσε, οδήγησαν επίσης στην πρόταση για τον τριπλασιασμό της εγκατεστημένης χωρητικότητας ΑΠΕ, η οποία έχει λάβει υποστήριξη από τους G7. Ο οργανισμός, είπε ο Λα Καμέρα, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικοδόμηση συναίνεσης σχετικά με τους παγκόσμιους στόχους για τις ΑΠΕ σε γεγονότα όπως η επερχόμενη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή του 2023 (COP28) στο Ντουμπάι.
«Οικοδομούμε συναίνεση για να συμπεριλάβουμε παγκόσμιους στόχους για τις ΑΠΕ ως μέρος των συμπερασμάτων της COP28 που θα διεξαχθεί στο Ντουμπάι. Αυτό αποτελεί σημαντικό τομέα της δουλειάς μας. Το άλλο κομμάτι είναι η διευκόλυνση της χρηματοδότησης έργων ΑΠΕ», είπε.
Εξήγησε ότι δημιουργούν συνέργειες με ενδιαφερόμενους φορείς, ταμεία, εταιρείες και τράπεζες. Η συνεργασία αυτή, όπως είπε, έχει υποστηρίξει με επιτυχία τη χρηματοδότηση έργων σε διάφορες περιοχές, συμπεριλαμβανομένου του Καζακστάν και της Αφρικής.
Προκλήσεις και εμπόδια στη μετάβαση στις ΑΠΕ
Ο επικεφαλής του IRENA αναφέρθηκε επίσης στις κοινές προκλήσεις που εμποδίζουν την παγκόσμια μετάβαση στις ΑΠΕ, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης ανάπτυξης φυσικής υποδομής, την εφαρμογή υποστηρικτικών πολιτικών και νομικών πλαισίων για τις ΑΠΕ, την ανάπτυξη θεσμικών ικανοτήτων για την προώθηση των ΑΠΕ και την ανάγκη για ειδικευμένο εργατικό δυναμικό.
Τόνισε ότι αυτές οι προκλήσεις είναι καθολικές και ισχύουν για όλες τις χώρες. Σημείωσε επίσης την ανάγκη για αλλαγές στα προγράμματα σπουδών των πανεπιστημίων για την προετοιμασία του εργατικού δυναμικού για το εξελισσόμενο ενεργειακό τοπίο.
Ειδικά για την Ευρώπη, τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης και εκσυγχρονισμού του δικτύου της ώστε να είναι πιο διασυνδεδεμένο, προκειμένου να διασφαλιστεί η ευελιξία αλλά και ως μέσο για εξισορρόπηση του συστήματος των ΑΠΕ. Είπε ότι η Ευρώπη δεν έχει ακόμη βάλει στο δίκτυο όλο το δυναμικό της Βόρειας Θάλασσας και της Βαλτικής και ότι τα δίκτυα της Μεσογείου δεν είναι ακόμα συνδεδεμένα με την Ευρώπη. Αναφέρθηκε επίσης σε βελτιώσεις, δίνοντας το παράδειγμα της ευθυγράμμισης των δικτύων μεταξύ Πορτογαλίας, Ισπανίας, Γαλλίας, Γερμανίας.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ενεργειακή διασύνδεση είναι το μέλλον», είπε.
Σημείωσε επίσης ότι διάφορες τεχνολογίες ΑΠΕ, όπως η ηλιακή, η αιολική, η γεωθερμική, η υδροηλεκτρική ενέργεια και το πράσινο υδρογόνο, έχουν όλα πολλά υποσχόμενο μέλλον. Η καταλληλόλητα της κάθε τεχνολογίας, όπως είπε, εξαρτάται από τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και τους διαθέσιμους πόρους σε μια περιοχή.
Τόνισε ότι ένας συνδυασμός αυτών των τεχνολογιών, μαζί με λύσεις αποθήκευσης ενέργειας, διασυνδεσιμότητα και εκσυγχρονισμό της ενεργειακής υποδομής, είναι απαραίτητος για την οικοδόμηση ενός ανθεκτικού και βιώσιμου ενεργειακού συστήματος.
