Την ανάγκη αναγνώρισης των αναδυόμενων αναγκών σε δεξιότητες και η βελτίωσης της «νοημοσύνης» της αγοράς εργασίας, υπογραμμίζει μεταξύ άλλων η «Έκθεση Προκαταρτικών Αποτελεσμάτων του πρώτου κύκλου της Εθνικής Έρευνας Παρακολούθησης Αποφοίτων Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου (2022)», στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σύμφωνα με ανακοίνωση από το Υπουργείο Παιδείας η έκθεση έχει εκπονηθεί στο πλαίσιο του έργου της Διεύθυνσης Ανώτερης Εκπαίδευσης «Ανάπτυξη Εθνικού Μηχανισμού Παρακολούθησης Αποφοίτων και Σχεδιασμός και Υλοποίηση Εθνικής Έρευνας Εργοδοτών» στο πλαίσιο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η ιστοσελίδα του εν λόγω έργου της Διεύθυνσης Ανώτερης Εκπαίδευσης (https://skilltracking.highereducation.ac.cy), αναφέρεται, περιέχει περισσότερες πληροφορίες για τη σημαντικότητα και το περιεχόμενο του.
Η ολοκληρωμένη Έρευνα Αποφοίτων Ανώτερης Εκπαίδευσης της Κύπρου αποκαλύπτει βασικές τάσεις της Ανώτατης Εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας στην Κύπρο.
Η ανάλυση έδειξε ότι οι παραδοσιακές μέθοδοι διδασκαλίας και μάθησης κυριαρχούν στις εκπαιδευτικές εμπειρίες των περισσότερων αποφοίτων. Περισσότερο από το 50% των αποφοίτων βασίστηκαν σε παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, με περιορισμένη χρήση μη παραδοσιακών μεθόδων. Αυτό, αναφέρεται στα συμπεράσματα της έκθεσης, υποδηλώνει την ανάγκη για καινοτόμες προσεγγίσεις στην εκπαίδευση για να προετοιμάζονται οι απόφοιτοι για τις εξελισσόμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
Η μελέτη κατέδειξε επίσης τον περιορισμό στις διεθνείς εμπειρίες των αποφοίτων κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, με μόνο το 15% των αποφοίτων να συμμετέχει σε τέτοια προγράμματα. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για ευρύτερη έκθεση σε διεθνείς προοπτικές και διεύρυνση των ευκαιριών για διεθνείς εμπειρίες.
Παρά τις εκπαιδευτικές προκλήσεις, οι απόφοιτοι ανέφεραν υψηλά επίπεδα ικανοποίησης από τις σπουδές τους. Επίσης, αναγνωρίστηκε η θετική επίδραση στην προσωπική και επαγγελματική τους ανάπτυξη, κάτι που υπογραμμίζει την αξία της Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Ομαλή Μετάβαση στην Αγορά Εργασίας
Ένα σημαντικό ποσοστό αποφοίτων κατάφερε να ενσωματωθεί ομαλά στην αγορά εργασίας, εξασφαλίζοντας σταθερές θέσεις εργασίας με σύμβαση αόριστου χρόνου.
Συγκεκριμένα το 90% στην παλαιότερη γενιά (2016/17) και 82% στη νεότερη (2020/21) συμμετέχει ενεργά στο εργατικό δυναμικό. Πάνω από το 90% των Κυπρίων αποφοίτων προτίμησαν να εργαστούν στην Κύπρο. Οι Ευρωπαίοι πτυχιούχοι που βρίσκουν εργασία στην Κύπρο αυξήθηκαν από 7% σε 13%. Τα ποσοστά των Κυπρίων και μη Ευρωπαίων που παραμένουν στην Κύπρο για εργασία μετά την τριτοβάθμια εκπαίδευση μειώθηκαν κατά 3% και 4%, αντίστοιχα.
Οι περισσότεροι απόφοιτοι βρήκαν απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα, ενώ κάποιοι εργάζονται και στον δημόσιο τομέα. Πάνω από το 70% των αποφοίτων είχαν συμβάσεις αορίστου χρόνου, γεγονός που υποδηλώνει ασφάλεια εργασίας.
Σημαντικές διαφορές στις πραγματικές ώρες εργασίας παρατηρήθηκαν μεταξύ αποφοίτων διαφορετικών τομέων σπουδών. Οι πτυχιούχοι του κλάδου Υγείας να αναφέρουν υψηλό αριθμό πραγματικών ωρών εργασίας φτάνοντας στο μέγιστο επιτρεπόμενο από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς και την κυπριακή νομοθεσία.
Η μεγαλύτερη γενιά είχε υψηλότερες μέσες ετήσιες αποδοχές σε σύγκριση με την νεότερη. Όσον αφορά τις μέσες ετήσιες αποδοχές αυτές ήταν ψηλότερες για την παλαιότερη γενιά (20.400 ευρώ) σε σχέση με την νεότερη (16.800 ευρώ).
Μια διαφορά αμοιβών μεταξύ των φύλων ήταν εμφανής και στις δύο ομάδες, με τους άνδρες να κερδίζουν περισσότερα από τις γυναίκες. Οι απόφοιτοι με προσόντα υψηλότερου επιπέδου ανέφεραν τις υψηλότερες μέσες αποδοχές. Οι απόφοιτοι της γενιάς 2016/17 χρειάστηκαν περισσότερο χρόνο για να βρουν απασχόληση σε σύγκριση με την γενιά 2020/21. Οι χρόνοι αναζήτησης εργασίας διέφεραν ανάλογα με το επίπεδο σπουδών και τον τομέα σπουδών.
Η ικανοποίηση από την εργασία ήταν γενικά μέτρια έως υψηλή, με τους μεγαλύτερους απόφοιτους (ηλικίας 35 ετών και άνω) στη γενιά 2016/17 να παρουσιάζουν την υψηλότερη ικανοποίηση από την εργασία.
Μέτρια διεθνής κινητικότητα
Η διεθνής κινητικότητα ήταν σχετικά μέτρια, με το 9% της μεγαλύτερης γενιάς και το 10% της νεότερης να αναζητά ευκαιρίες σταδιοδρομίας στο εξωτερικό. Οι άντρες έδειξαν μεγαλύτερη τάση για διεθνή κινητικότητα. Οι νεότεροι απόφοιτοι είχαν περισσότερες πιθανότητες να εξερευνήσουν τα διεθνή μονοπάτια σταδιοδρομίας.
Ψηλό ποσοστό αποφοίτων που νιώθουν υπερεκπαιδευμένοι
Ωστόσο, ένα σημαντικό ποσοστό αποφοίτων αναφέρει ότι νιώθουν υπερεκπαιδευμένοι στις τρέχουσες θέσεις εργασίας τους. Συγκεκριμένα, περίπου 46% και στις δύο ομάδες αποφοίτων ανέφεραν ότι είναι υπερεκπαιδευμένοι για τις τρέχουσες θέσεις τους.
Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της ευθυγράμμισης των δεξιοτήτων με τις απαιτήσεις της θέσης εργασίας και επισημαίνει την ανάγκη για πολιτικές που θα αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα με τη βελτίωση των πληροφοριών της αγοράς εργασίας και την αποτελεσματική τοποθέτηση στις θέσεις εργασίας.
Υπογραμμίζεται επίσης η ανάγκη βελτίωσης του επαγγελματικού προσανατολισμού. Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της αναγνώρισης των αναδυόμενων αναγκών σε δεξιότητες και της βελτίωσης της «νοημοσύνης» της αγοράς εργασίας ως προτεραιότητα.
Η έκθεση έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας.
