Τα «χρυσά διαβατήρια» και η χρησιμοποίηση της Κύπρου ως λούνα πάρκ των Ρώσων ολιγαρχών, βάζουν και πάλι το νησί στα «μανταλάκια» της διεθνούς ειδησεογραφίας. Αυτή τη φορά ασχολήθηκε η εκπομπή 60 Minutes του αμερικανικού δικτύου CBS.
Στην εκπομπή μίλησαν μεταξύ άλλων η Κύπρια βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδη, ο τέως υπουργός Οικονομικών της Κύπρου Κωνσταντίνος Πετρίδης, η Maira Martini, αναλύτρια του Transparency International και η αναπληρώτρια γενική εισαγγελέας των ΗΠΑ Λίζα Μονακό.
Η εκπομπή ήταν εξόχως επικριτική για το τρόπο με τον οποίο η Κύπρος διευκόλυνε Ρώσους να ξεπλύνουν χρήματα και να αποφεύγουν κυρώσεις που έχουν επιβληθεί λόγω της εισβολής στην Ουκρανίας.
Στην εκπομπή σημειώθηκε ότι, είναι πολύ δύσκολος ο εντοπισμός δισεκατομμυρίων δολαρίων που έχουν κρύψει συνεργάτες του Πούτιν για να αποφύγουν τις κυρώσεις. Το ερώτημα, πως θα αναζητηθούν και θα κατασχεθούν αυτά τα χρήματα, οδήγησε στη Κύπρο.
Cyprus has long been a financial hub of choice for wealthy Russians to move money offshore, but this practice is now under scrutiny by investigators looking for the hidden overseas wealth of sanctioned Russian oligarchs. Sharyn Alfonsi reports. https://t.co/mEN4CWeXMW pic.twitter.com/WsDgSV7HXS
— 60 Minutes (@60Minutes) September 3, 2023
Μόσχα της Μεσογείου
Στην εκπομπή παρουσιάστηκε η Κύπρος ως «παιδότοπος για πλούσιους Ρώσους» με εικόνες από τη Λεμεσό, την οποία προτιμούν οι Ρώσοι ολιγάρχες για τον ήλιο τη θάλασσα τα ακριβά καταστήματα διάσημων σχεδιαστών, τα καταστήματα γουναρικών, τις ρωσικές πινακίδες στους δρόμους και τα εστιατόρια που σερβίρουν χαβιάρι.
Η βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου σημείωσε πως οι Ρώσοι δεν επέλεξαν τη Κύπρο για τον ήλιο και τις παραλίες της, καθώς ήλιο και παραλίες έχει και η Ελλάδα και η Ισπανία και η Πορτογαλία. Απλώς μετά το 1989 όταν έκλεψαν τα χρήματα του ρωσικού λαού για σκοπούς ασφάλειας τα μετέφεραν εκτός Ρωσίας και η Κύπρος ήταν ένας φορολογικός παράδεισος που τους εξυπηρετούσε.
Η Maira Martini, αναλύτρια του Transparency International, ανεφερε ότι για δεκαετίες, αν ήσουν ολιγάρχης ή απλώς ένας «σκοτεινός επιχειρηματίας» και ήθελες να κρύψεις τα ρούβλι σου, η Κύπρος, ήταν δύσκολο να μη βρίσκεται στις επιλογές σου, καθώς προσέφερε μυστικότητα και ασφάλεια και αυτό είναι κάτι που αναζητούν συνήθως οι εγκληματίες και τα διεφθαρμένα άτομα.
Η Maira Martini είπε πως στη Κύπρο, για πολλά χρόνια μπορούσες να ανοίξεις τραπεζικό λογαριασμό χωρίς να σου κάνουν πολλές ερωτήσεις. Μπορούσες να ιδρύσεις μια εταιρεία χωρίς επίσης να γίνουν πολλές ερωτήσεις και μπορούσες να μεταφέρεις τα χρήματα σου, χωρίς να χρειάζεται να πεις ποιος είσαι, από που προέρχονται τα χρήματα.
Κύπρος, ο αδύναμος κρίκος
Η Αλεξάνδρα Ατταλίδου σημείωσε, στην εκπομπή, ότι οι άνθρωποι που «αγόραζαν» με επένδυση, κυρίως σε ακίνητα, το διαβατήριο της Κύπρου, αγόραζαν το ευρωπαϊκό διαβατήριο και εξασφάλιζαν μια ανοιχτή πόρτα σε 27 χώρες της ΕΕ.
Ανάμεσά σε αυτούς που πήραν κυπριακό διαβατήριο, όπως αναφέρθηκε στην εκπομπή ήταν ο Igor Kesaev, ιδιοκτήτης ενός ρωσικού εργοστασίου όπλων, ο δισεκατομμυριούχος Alexander Ponomarenko, ο οποίος ήταν ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του μεγαλύτερου αεροδρομίου της Ρωσίας και τον οποίο η αμερικανική κυβέρνηση αποκαλεί έναν από τους «τραπεζίτες» του Πούτιν και ο μεγιστάνας αλουμινίου Oleg Deripaska, μέλος του στενού κύκλου του Πούτιν, ο οποίος σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, έχει ερευνηθεί διεθνώς, μεταξύ άλλων, για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, παράνομες υποκλοπές, εκβιασμούς κλπ.
Η Maira Martini, είπε ότι ένα κυπριακό διαβατήριο θα μπορούσε να διευκολύνει αυτούς τους ολιγάρχες να αγοράσουν ακίνητα και να μετακινήσουν περιουσιακά στοιχεία και ότι η φιλική σχέση μεταξύ πλούσιων Ρώσων και Κύπρου προκαλεί ανησυχία διεθνώς. Χαρακτήρισε τη Κύπρο ως έναν από τους αδύναμους κρίκους στην εφαρμογή των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία.
Κάναμε λάθη… αλλά μας αδικείτε
Ο τέως υπουργός Οικονομικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, που μίλησε στην εκπομπή, είπε πως όσον αφορά την πολιτογράφηση, βρέθηκαν περίπου δέκα άτομα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις και το Υπουργικό Συμβούλιο κίνησε τις διαδικασίες για ανάκληση των διαβατηρίων τους. Ζητήθηκε από τον κ. Πετρίδη να δώσει τα ονόματα αυτών των δέκα ατόμως, αλλα επικαλούμενος τους περιορισμούς για τα προσωπικά δεδομένα, είπε πως αυτό δεν μπορεί να γίνει. Ο Κ. Πετρίδης παραδέχθηκε ότι στο παρελθόν υπήρξαν λάθη, αλλά και η Κύπρος έχει στιγματιστεί άδικα.
Ο Κ. Περίδης ανέφερε ότι η Κύπρος έχει κατασχέσει 105 εκατομμύρια ευρώ ρωσικών καταθέσεων, αλλά όπως σημειώθηκε είναι μόνο ένα κλάσμα των εκτιμώμενων 5,6 δισ. ευρώ των ρωσικών καταθέσεων που έγιναν στην Κύπρο μόνο πέρυσι.
Μόνο με πίεση από τις ΗΠΑ
Η εκπομπή έκανε αναφορά στην περίπτωση του Roman Abramovich και των αεροπλάνων του. Σύμφωνα με Αμερικανούς ερευνητές, ο πραγματικός ιδιοκτήτης ήταν κρυμμένος κάτω από πέντε εταιρείες – κέλυφος όπως συμβαίνει με τις ρωσικές κούκλες «ματριόσκα». Οι διευθύνσεις παρέπεμπαν στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους και όλα οδηγούσαν σε ένα ανώνυμο καταπίστευμα στην Κύπρο!
Τονίστηκε πως, δεν ήταν οι Κυπριακές αρχές που κινήθηκαν τελικά για να κατάσχουν τα αεροσκάφη του Abramovich, αλλά εισαγγελείς από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ.
Η αναπληρώτρια γενική εισαγγελέας των ΗΠΑ Lisa Monaco, είπε πως «πάντα υπήρχαν σκοτεινές γωνιές του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος. Και κάπως σαν το νερό που βρίσκει μια ρωγμή, έτσι και τα εγκληματικά δίκτυα έβρισκαν τις ρωγμές».
Ακολουθώντας τη διαδρομή των χρημάτων διαπιστώθηκς πως «όπως οι τουρίστες που επισκέπτονται τη Κύπρο, έτσι και τα βρώμικα χρήματα δεν μένουν μόνιμα στη Κύπρο». Πρώτα «ξεπλένονται» και μετά επενδύονται σε άλλες, δυτικές οικονομίες.
Οι ερευνητές λένε ότι αυτός είναι ένας τρόπος με τον οποίο ο Oleg Deripaska μπόρεσε να παρακάμψει τις κυρώσεις.
Ο Deripaska χρησιμοποίησε μια κυπριακή εταιρεία για να κανονίσει ταξίδι με ιδιωτικό τζετ από τη Ρωσία στο Λος Άντζελες, για την έγκυο φίλη του, μεταφέροντας χρήματα για να νοικιάσει ένα σπίτι για εκείνη στο Μπέβερλι Χιλς . Όταν όμως προσγειώθηκε στο Λος Άντζελες το περασμένο καλοκαίρι, την σταμάτησαν. Σκοπός ήταν νε γεννήσει το παιδί στις ΗΠΑ και να αποκτήσει αμερικανική υπηκοότητα και ο ίδιος ως πατέρας Αμερικανού υπηκόου.
Πηγή: Πρώτο Θέμα/ Μανώλης Καλατζής
