«Να αποφεύγεται η θερμική καταπόνηση εργαζομένων»

Καθώς ο υδράργυρος ανεβαίνει διανύοντας το Καλοκαίρι, η δημιουργία συνθηκών καύσωνα θέτουν σε συναγερμό αρμόδιους φορείς για αποφυγή πρόκλησης ατυχημάτων, επικίνδυνων περιστατικών, προβλημάτων στην παραγωγική διαδικασία καθώς και επηρεασμό της υγείας των εργαζομένων.

Όπως δήλωσε στο ΚΥΠΕ η Α’ Λειτουργός Επιθεωρήσεως Εργασίας Ευαγγελίτσα Τσουλόφτα το 2022 για παραβίαση της νομοθεσίας που διέπει την ασφάλεια και την υγεία στην εργασία, εκδικάστηκαν 29 υποθέσεις ποινικής δίωξης και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 230 χιλ. ευρώ. Επίσης, εκδόθηκαν 70 εξώδικα που ανήλθαν στο ποσό των 113 χιλ. ευρώ.

Οι ποινές ανέρχονται μέχρι 80 χιλ. ευρώ και σε τέσσερα χρόνια φυλάκισης ανάλογα με την απόφαση του δικαστηρίου.

Το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας, με εκστρατείες, επιτηρήσεις και συστάσεις προβαίνει στον απαραίτητο έλεγχο για τήρηση των νομοθεσιών που πρέπει να τηρούνται στις «επικίνδυνες» θερμοκρασίες ώστε να αποφευχθεί η θερμική καταπόνηση των εργαζομένων που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες στην υγεία των εργαζόμενων, οι οποίες κυμαίνονται από ενοχλητικά δερματικά εξανθήματα μέχρι θάνατο από θερμοπληξία.

Στις δηλώσεις της στο ΚΥΠΕ, η κ. Τσουλόφτα, είπε ότι ευτυχώς δεν είχαμε περιστατικά θερμοπληξίας στους εργασιακούς χώρους τα τελευταία χρόνια. Αυτό που παρατηρείται, σημείωσε, είναι ότι υπάρχουν πολλές καταγγελίες από το κοινό για μη τήρηση μέτρων αποφυγής θερμικής καταπόνησης στους χώρους εργασίας.

Οι συνθήκες καύσωνα που πιθανόν να δημιουργούνται κατά την διάρκεια της θερινής περιόδου με την αύξηση της θερμοκρασίας και της σχετικής υγρασίας, είπε η κ. Τσουλόφτα, εκθέτουν τους εργαζόμενους στον κίνδυνο θερμικής καταπόνησης, η οποία μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.

Ιδιαίτερα, σημείωσε, ο κίνδυνος θερμικής καταπόνησης αφορά τους εργαζόμενους που απασχολούνται στα εργοτάξια και άλλους υπαίθριους χώρους εργασίας, όπου δεν είναι δυνατή η εγκατάσταση συσκευών κλιματισμού ή η εφαρμογή άλλων αποτελεσματικών τεχνικών μέτρων για την ρύθμιση των συνθηκών υψηλής θερμοκρασίας και σχετικής υγρασίας.

Το θέμα της θερμικής καταπόνησης ρυθμίζεται από την περί Ασφάλειας και Υγείας στην εργασία Νομοθεσία, ειδικά από τους κανονισμούς για τις ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας αλλά και τον περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία Κώδικα Πρακτικής για την θερμική καταπόνηση των εργαζομένων, ο οποίος εκδόθηκε με διατάγματα του 2014 και του 2020, ανέφερε.

Εξήγησε ότι ο Κώδικας αυτός, περιλαμβάνει ειδικές πρόνοιες για την προστασία των εργαζομένων από την θερμική καταπόνηση και ειδικά για την ρύθμιση του θέματος αυτού και μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται.

Είναι σημαντικό να πούμε, ανέφερε η κ. Τσουλόφτα, ότι για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων οι εργοδότες αλλά και τα αυτοεργοδοτούμενα πρόσωπα πρέπει να εφαρμόζουν τις πρόνοιες της νομοθεσίας και ειδικά του Κώδικα Πρακτικής και μεταξύ άλλων έχουν υποχρέωση να μετρούν τις παραμέτρους που συμβάλλουν στον θερμικό φόρτο, δηλαδή την θερμοκρασία αέρα και την σχετική υγρασία, να παρακολουθούν τα δελτία καιρού, τις προβλέψεις του Τμήματος Μετεωρολογίας ειδικά την θερινή περίοδο που έχουμε αυτές τις δύσκολες συνθήκες.

Ανάλογα με τι ισχύει καθημερινά, συνέχισε, «πρέπει να ρυθμίζουν τις εργασίες τους και να λαμβάνουν επαρκή μέτρα για την αποφυγή ή την μείωση της θερμικής καταπόνησης».

Για την παρακολούθηση των συνθηκών αυτών και να τεκμηριώνεται ότι εφαρμόζονται μέτρα, οι εργοδότες και τα αυτοεργοδοτούμενα πρόσωπα πρέπει να καταγράφουν αυτές τις μετρήσεις σε ένα ειδικό πίνακα που καθορίζεται στον Κώδικα Πρακτικής, στον οποίον σημειώνουν τις συνθήκες που επικρατούν αλλά και τα μέτρα που εφαρμόζουν, όπως η αλλαγή εργασίας και η ανάπαυση, δηλαδή τα διαλείμματα που γίνονται κι εκεί και όπου επιβάλλεται κατά πόσο διακόπτεται η εργασία.

Το πόσο συχνά πρέπει να γίνονται τα διαλείμματα, εξήγησε, εξαρτάται από τις συνθήκες που επικρατούν αλλά και από το είδος της εργασίας που εκτελείται σε ένα χώρο εργασίας – οπότε είναι συνδυασμός των συνθηκών και της βαρύτητας του είδους της εργασίας. Αυτά όλα καθορίζονται στον Κώδικα Πρακτικής.

Για το πότε πρέπει να διακόπτεται η εργασία εντελώς, αυτό καθορίζεται στον Κώδικα Πρακτικής.

Για την βαρύτητα εργασίας υπάρχουν τρία επίπεδα – η «ελαφριά» εργασία είναι η εργασία γραφείου, επιστασία, εργασία σε πάγκο με ελαφριά εργαλεία, συνήθης οδήγηση.

Η «μέτρια» είναι τοποθέτηση περίφραξης, σκυροδέτηση, χτίσιμο τούβλων, σοβάτισμα, μπογιάτισμα, τοποθέτηση δαπέδων, τοποθέτηση κεραμιδιών, σκάλισμα, σφυρηλάτηση, μεταφορά ελαφρών αντικειμένων, ξυλουργικές εργασίες, ηλεκτρολογικές εργασίες, υδραυλικές εργασίες, μηχανολογικές εργασίες, τοποθέτηση αλουμινίων, τοποθέτηση κάγκελων, εργασίες ασφαλτόστρωσης που διεξάγονται με μηχανικά μέσα.

Η «βαριά» είναι η έντονη χειρωνακτική εργασία, επεξεργασία και τοποθέτηση οπλισμού, συναρμολόγηση / αποσυναρμολόγηση καλουπιών, σκάψιμο ή σπάσιμο σκληρών υλικών με μηχανικά εργαλεία / συσκευές / μηχανήματα βάρους πέραν των 15 Kg, εργασίες ασφαλτόστρωσης που διεξάγονται με χειρωνακτικά μέσα.

Για θερμοκρασία (υπό σκιά) σε 39 βαθμούς Κελσίου, η εργασία πρέπει να διακόπτεται για ελαφριά, μέτρια και βαριά εργασία όταν η υγρασία είναι ίση ή μεγαλύτερη από 53, όταν η υγρασία είναι μεγαλύτερη ή ίση από 48 και όταν η υγρασία είναι ίση η μεγαλύτερη από 42, αντίστοιχα.

Για θερμοκρασία (υπό σκιά) σε 40 βαθμούς Κελσίου, η εργασία πρέπει να διακόπτεται για ελαφριά, μέτρια και βαριά εργασία όταν η υγρασία είναι ίση ή μεγαλύτερη από 48, όταν η υγρασία είναι μεγαλύτερη ή ίση από 43 και όταν η υγρασία είναι ίση η μεγαλύτερη από 42, αντίστοιχα.

Για θερμοκρασία (υπό σκιά) σε 41 βαθμούς Κελσίου, η εργασία πρέπει να διακόπτεται για ελαφριά, μέτρια και βαριά εργασία όταν η υγρασία είναι ίση ή μεγαλύτερη από 43, όταν η υγρασία είναι μεγαλύτερη ή ίση από 38 και όταν η υγρασία είναι ίση η μεγαλύτερη από 33, αντίστοιχα.

Για θερμοκρασία (υπό σκιά) σε 42 βαθμούς Κελσίου, η εργασία πρέπει να διακόπτεται για ελαφριά, μέτρια και βαριά εργασία όταν η υγρασία είναι ίση ή μεγαλύτερη από 39, όταν η υγρασία είναι μεγαλύτερη ή ίση από 34 και όταν η υγρασία είναι ίση η μεγαλύτερη από 28, αντίστοιχα.

Για θερμοκρασία (υπό σκιά) σε 43 βαθμούς Κελσίου, η εργασία πρέπει να διακόπτεται για ελαφριά, μέτρια και βαριά εργασία όταν η υγρασία είναι ίση ή μεγαλύτερη από 34, όταν η υγρασία είναι μεγαλύτερη ή ίση από 29 και όταν η υγρασία είναι ίση η μεγαλύτερη από 25, αντίστοιχα.

Για θερμοκρασία (υπό σκιά) σε 44 βαθμούς Κελσίου, η εργασία πρέπει να διακόπτεται για ελαφριά, μέτρια και βαριά εργασία όταν η υγρασία είναι ίση ή μεγαλύτερη από 29, όταν η υγρασία είναι μεγαλύτερη ή ίση από 26 και όταν η υγρασία είναι ίση η μεγαλύτερη από 21, αντίστοιχα.

Ερωτηθείσα, η κ. Τσουλόφτα είπε ότι η περίοδος που παρουσιάζει ιδιαίτερο πρόβλημα είναι τέλος Ιουλίου και αρχές Αυγούστου. Πριν δύο χρόνια, υπενθύμισε, είχαμε και κάποια περιστατικά τον Σεπτέμβριο, όπου είχαμε πολύ υψηλές θερμοκρασίες και υψηλά ποσοστά υγρασίας.

Επεσήμανε ότι σύμφωνα με τις επικρατούσες συνθήκες θερμοκρασίας αέρα και σχετικής υγρασίας, οι εργοδότες πρέπει να ρυθμίζουν ανάλογα τις εργασίες τους και να εφαρμόζουν αλλαγή της κάθε εργασίας ή ανάπαυση ή διακοπή των εργασιών, ανάλογα με το είδος της εκτελούμενης εργασίας, για την αποφυγή ή μείωση της θερμικής καταπόνησης.

Οι εργοδότες, συνέχισε, «καλούνται να οργανώνουν τον χρόνο εργασίας ώστε οι βαριές εργασίες να εκτελούνται κατά τις πιο δροσερές ώρες της ημέρας ενώ απαιτείται η οργάνωση συχνών μικρών διαλειμμάτων για ανάπαυση σε σκιερό, δροσερό μέρος ή κατάλληλα κλιματιζόμενο χώρο ή σε χώρο όπου γίνεται χρήση ανεμιστήρων όπου αυτό είναι εφικτό και η διαμόρφωση-επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση των εργασιών όπου τούτο είναι δυνατόν».

Προτείνεται επίσης, η διάθεση στους εργαζόμενους πόσιμου δροσερού, η χορήγηση και χρήση από τους εργαζομένους κατάλληλου καλύμματος κεφαλής, η χρήση από τους εργαζομένους ελαφρών, χαλαρών ειδών ένδυσης και χρήση κατάλληλων γυαλιών ηλίου και η αποφυγή λήψης μεγάλων γευμάτων ή ζαχαρούχων τροφίμων ή κατάποσης οινοπνευματωδών ή καφεϊνούχων ποτών.