Σημαντική κρίνει η Κύπρος τη δημιουργία ενός υποχρεωτικού μηχανισμού αλληλεγγύης, αναφέρει σε ανακοίνωση ο Υπουργός Εσωτερικών Κωνσταντίνος Ιωάννου, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στο Λουξεμβούργο, κατά το οποίο επιτεύχθηκε συμφωνία το βράδυ της Πέμπτης για τη γενική προσέγγιση για τα κείμενα δύο κανονισμών για τη μεταρρύθμιση της πολιτικής μετανάστευσης και ασύλου.
Όπως αναφέρεται, ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε αποτελεί «λεπτή ισορροπία» μεταξύ της αλληλεγγύης και της ευθύνης και επιχειρεί να διασκεδάσει τις ανησυχίες τόσο των κρατών μελών πρώτης γραμμής, οι οποίες φέρουν το κύριο βάρος για να διεκπεραιώσουν την πλειονότητα των αιτήσεων ασύλου, όσο και των κρατών μελών της κεντρικής Ευρώπης αναφορικά με τις «δευτερογενείς μετακινήσεις» (δηλαδή τις μετακινήσεις αιτητών ασύλου εντός της ΕΕ).
Η Κύπρος, όπως καταγράφεται στην σχετική ανακοίνωση που μεταδίδει το ΓΤΠ, θεωρεί πολύ σημαντική τη θεσμοθέτηση του υποχρεωτικού μηχανισμού αλληλεγγύης που προβλέπει την εφαρμογή μέτρων αλληλεγγύης προς τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν υπέρμετρες μεταναστευτικές πιέσεις, κάτι το οποίο μέχρι στιγμής γινόταν σε εθελοντική βάση.
Με τις παρούσες ρυθμίσεις, προστίθεται, δημιουργείται μια πιο δεσμευτική διάσταση, η οποία θα περιλαμβάνει μετεγκαταστάσεις υπηκόων τρίτων χωρών σε άλλα κράτη μέλη με βάση αριθμούς που θα καταρτιστούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είτε, εναλλακτικά, την παροχή οικονομικής και υλικοτεχνικής στήριξης.
Η γενική προσέγγιση αποτελεί τη διαπραγματευτική θέση του Συμβουλίου της ΕΕ ενόψει των διαβουλεύσεων με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Κύπρος ήταν μεταξύ των χωρών που ψήφισαν υπέρ της πρότασης η οποία υιοθετήθηκε με ειδική πλειοψηφία. Κατά της πρότασης ψήφισαν η Ουγγαρία και η Πολωνία, ενώ η Τσεχία, η Μάλτα, η Βουλγαρία, η Σλοβακία και η Λιθουανία απείχαν από τη ψηφοφορία.
Η συμφωνία επιτεύχθηκε μετά από τρία χρόνια διαπραγμάτευσης, και είναι το πρώτο βήμα για την αναθεώρηση της μεταναστευτικής πολιτικής μέσου του Νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, στην παρέμβασή του ο Υπουργός Εσωτερικών αναγνώρισε τις δυσκολίες στην εξεύρεση των κατάλληλων ισορροπιών μεταξύ των κρατών μελών και εξέφρασε την ετοιμότητα της Κύπρου να δείξει ευελιξία, ωστόσο «υπογράμμισε ότι έγιναν σημαντικές υποχωρήσεις σε όλη αυτή την προσπάθεια και ζήτησε να υπάρξει αντίστοιχη κατανόηση και στους προβληματισμούς των κρατών- μελών πρώτης γραμμής».
Πιο συγκεκριμένα, ο Υπουργός Εσωτερικών ζήτησε την επανεξέταση της πρότασης για διάταξη για εξασφάλιση εκ των προτέρων της δυνατότητας για επιστροφή των προσώπων που εισέρχονται παράνομα ή δεσμών με τη χώρα επιστροφής πριν από την έναρξη της διαδικασίας, καθώς αυτή θέτει σε κίνδυνο τη δυνατότητα εφαρμογής ταχείας διαδικασίας.
Τόνισε παράλληλα πως για την Κύπρο αποτελεί γενική αρχή η διασφάλιση της ταχείας ικανοποίησης των αιτημάτων στήριξης που υποβάλλονται από κράτος μέλος που αντιμετωπίζει υπέρμετρες πιέσεις, στη βάση των αναγκών που έχουν εντοπιστεί από το κράτος μέλος αυτό, συμπεριλαμβανομένου του μέτρου της ανακατανομής ως μορφή έμπρακτης αλληλεγγύης.
Σε σχέση με το θέμα της διαδικασίας για αναστολή των συνοριακών διαδικασιών λόγω αυξημένων μεταναστευτικών πιέσεων, ο κ. Ιωάννου στην τοποθέτησή του ανέφερε πως θα πρέπει η κοινοποίηση τέτοιας πρόθεσης από ένα κράτος μέλος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να γίνεται χωρίς περίπλοκες διαδικασίες, που θα παραλύουν την ικανότητα άμεσης αντίδρασης, θέση την οποία συμμερίστηκαν οι Ευρωπαίοι εταίροι, όπως αναφέρεται.
Ο κ. Ιωάννου αναφέρθηκε επίσης στις αυξημένες δυσκολίες που καλείται να αντιμετωπίσει η Κύπρος τα τελευταία έξι χρόνια «ένεκα των συστηματικών προωθήσεων μεταναστών από την Τουρκία μέσω της πράσινης γραμμής» και υπενθύμισε ότι η Κύπρος αναμένει την ολοκλήρωση του Σχεδίου Δράσης για την Ανατολική Μεσόγειο, «ώστε να δημιουργηθούν συνθήκες αποφόρτισης του συστήματος ασύλου της χώρας», όπως είπε.
