Βουλευτές και τοπικοί φορείς εξέφρασαν έντονη ανησυχία για τον αυξημένο αριθμό μεταναστών σε συγκεκριμένες κοινότητες και ζητήματα διαχείρισής τους, σε μια συνεδρία της Ad Hoc Επιτροπής για το Δημογραφικό, στην οποία είχαν κληθεί να συμμετάσχουν πέντε Υπουργοί της Κυβέρνησης.
Ωστόσο συμμετείχαν τελικά ο Υπουργός Εργασίας και η Υπουργός Παιδείας και υπηρεσιακοί από το Υπουργείο Εσωτερικών, το Υπουργείο Δικαιοσύνης και το Υφυπουργείο Πρόνοιας. Βουλευτές της Επιτροπής εξέφρασαν την απογοήτευσή για τη μη παρουσία όλων των Υπουργών αλλά και για απαντήσεις που έλαβαν από υπουργεία και υπουργούς τις οποίες δεν θεώρησαν ικανοποιητικές.
Ο Υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου είπε ότι τα θέματα που απασχολούν την Επιτροπή θα συζητηθούν συνολικά σύντομα στο πλαίσιο της σύγκλησης το Εθνικού Φορέα Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής που θα πραγματοποιηθεί εντός Ιουνίου, ενώ έχει ήδη ξεκινήσει η επικαιροποίηση των στοιχείων των συμμετεχόντων. Σε αυτή, ανέφερε θα τεθεί το Σχέδιο Δράσης για αυτά τα ζητήματα και θα τεθεί σε εφαρμογή.
Στόχος πρόσθεσε, είναι η δημιουργία μιας γραμματείας του φορέα η οποία θα συνέρχεται τακτικά για να παρακολουθεί την πρόοδο υλοποίησης κάθε έξι μήνες. Στο πλαίσιο αυτό, είπε, θα καθοριστούν συγκεκριμένοι στόχοι και θα υλοποιούνται χρονοδιαγράμματα.
Παράλληλα αναφέρθηκε στο πλάνο του υπουργείου για τη στρατηγική απασχόλησης του ξένου εργατικού δυναμικού. Πρόσθεσε ότι ισχύει η συγκεκριμένη στρατηγική που αποφασίστηκε επί προηγούμενης κυβέρνησης, ωστόσο με την ολοκλήρωση της τουριστικής περιόδου θα επαναξιολογηθεί για να ληφθούν νέες αποφάσεις για τη νέα χρονιά.
Πρόσθεσε ότι για την ανάπτυξη, τη συνοχή και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, αλλά και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών είναι αναγκαία η ενίσχυση και οικοδόμηση του κυπριακού κορμού της οικονομίας. Πρόσθεσε ότι για να γίνει εφικτό αυτό χρειάζεται το περιβάλλον εργασίας να είναι ρυθμισμένο, τα εργασιακά δικαιώματα να εφαρμόζονται και να ισχύουν, το ανθρώπινο δυναμικό να είναι σωστά καταρτισμένο για να είναι ευθυγραμμισμένο με τις ανάγκες της κοινωνίας. Αυτό, όπως είπε, είναι κάτι για το οποίο το Υπουργείο Εργασίας ήδη ενεργεί έτσι ώστε στο επόμενο διάστημα να ξεκινήσουν να υπάρχουν απτά αποτελέσματα.
Όσον αφορά τους μετανάστες είπε ότι θα πρέπει να αξιολογείται θετικά ότι έρχονται μετανάστες και δεν φεύγει κόσμος στο εξωτερικό γιατί σημαίνει ότι πάμε καλά. Ανέφερε ότι όντως υπάρχουν κάποιοι που έχουν ανάγκη και κάποιοι που μπορούν να ενταχθούν στην κοινωνία και να γίνουν χρήσιμοι και δημιουργικοί, ωστόσο θα πρέπει να προβληματίζει η κατάχρηση.
Η Υπουργός Παιδείας Αθηνά Μιχαηλίδου ανέφερε ότι έχουν ληφθεί πρόνοιες ώστε τα παιδιά με μεταναστευτική βιογραφία να εντάσσονται ομαλά και η εκπαίδευσή τους να μην παρεμποδίζει την εκπαίδευση κανενός άλλου παιδιού. Η αλλαγή που γίνεται τώρα, είπε, είναι η έμφαση στη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας με την αύξηση των ωρών διδασκαλίας για αυτά τα παιδιά προτού ενταχθούν στο εκπαιδευτικό σύστημα, ενώ θα γίνεται και αξιολόγηση για να δουν ότι όντως έχουν μάθει την γλώσσα. Πρόσθεσε ότι βελτιώνονται οι κατανομές στα σχολεία για να μην υπάρχει υπερπληθυσμός, ενώ δίνονται και ευκαιρίες και για απογευματινά μαθήματα εκμάθησης της ελληνικής.
Μιλώντας στην Επιτροπή ο Πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας, βουλευτής του ΔΗΚΟ Παύλος Μυλωνάς ζήτησε να γίνουν ειδικά σχολεία υποδοχής για παιδιά μεταναστών και να παρακολουθούν απογευματινά μαθήματα ελληνικών για ομαλότερη ένταξη τους στα σχολεία.
Από το Υφυπουργείο πρόνοιας διευκρινίστηκε ότι τα επιδόματα που λαμβάνουν οι αιτητές διεθνούς προστασίας ανέρχονται στα 361 ευρώ ανά άτομο και δίνονται σε συνολικά 9000 οικογένειες. Το ετήσιο κόστος ήταν 33 εκ. ευρώ για το 2022 και 8 εκ. ευρώ μέχρι τον Μάρτιο του 2023, από τον προϋπολογισμό του κράτους. Αναφέρθηκε επίσης σε σημαντικά βήματα που έγιναν για βελτίωση της κατάστασης και αποκοπή επιδομάτων σε αυτούς που εργάζονται, ωστόσο, αναφέρθηκε ότι οι νέες αφίξεις επιδείνωσαν εκ νέου την κατάσταση.
Μάιο με Ιούνιο το νομοσχέδιο για υφυπουργείο μετανάστευση
Εκ μέρους του Υπουργείου Εσωτερικών η Μαρία Αδαμίδου, ανέφερε ότι η πρόταση για ίδρυση Υφυπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, αναμένεται να έρθει στη Βουλή γύρω στον Μάιο με Ιούνιο και ότι αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διαβούλευση.
Αναφερόμενη σε άλλα μέτρα είπε ότι έχουν προσληφθεί 218 οριοφύλακες για την πράσινη γραμμή, ενώ με 25 εκ. ευρώ θα γίνει ριζική αναβάθμιση του Πουρνάρα μέσω των κονδυλίων ΔΟΜ. Ανέφερε ακόμα ότι αναβαθμίζεται το κέντρο στην Κοφίνου για να υποδέχεται 350 με 700 μετανάστες, ενώ τον Ιούλιο θα ξεκινήσει η κατασκευή του προαναχωριστικού κέντρου στις Λίμνες με κόστος 80 εκ.
Ανέφερε ακόμα ότι γίνεται επίσπευση της εξέτασης αιτήσεων ασύλου και πλέον ολοκληρώνονται σε 15 μέρες για ασφαλείς χώρες. Σε σχέση με τις επιστροφές ανέφερε ότι μέχρι 14 Μαρτίου έγιναν 2023 επιστροφές αιτητών ασύλου, οι 828 από τις οποίες ήταν εθελούσιες αφού τους δόθηκαν οικονομικά κίνητρα και 456 αναγκαστικές και άλλες αφορούσαν μετεγκατάσταση. Πρόσθεσε ότι στόχος είναι η πρόληψη και ενημέρωση των μεταναστών και για το λόγο αυτό γίνονται εκστρατείες σε Κογκό και Νιγηρία.
Αναφέρθηκε επίσης στο Σχέδιο Δράσης της Ανατολικής Μεσογείου της ΕΕ για πιθανές κυρώσεις σε αεροπορικές εταιρείες που φέρνουν ασυνόδευτους ανήλικος, ενώ σημείωσε ότι αυξήθηκαν οι ποινές για τους διακινητές στα 10 έτη φυλάκισης.
Εκ μέρους του Υπουργείου Δικαιοσύνης ο Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης αναφέρθηκε στους ελέγχους που γίνονται από την αστυνομία σε υποστατικά που ενοικιάζονται σε μετανάστες και στη λήψη όλων των αναγκαίων μέτρων στις επηρεαζόμενες περιοχές, αλλά και στην έντονη παρουσία της Αστυνομίας στο Κέντρο Πουρνάρα.
Ανέφερε ακόμα ότι έγιναν πέρυσι 135 συλλήψεις διακινητών ενώ 226 εργοδότες κατηγορήθηκαν γραπτώς για παράνομη εργοδότηση.
Καταγγελίες τοπικών αρχών
Ο Δήμαρχος Αγίας Νάπας Χρίστος Ζαννέτου κατήγγειλε μεταξύ άλλων τη μη ύπαρξη ελέγχου σε κτήρια που φιλοξενούν αιτητές ασύλου και μετανάστες, με ιδιοκτήτες να υπενοικιάζουν τα ίδια διαμερίσματα σε διαφορετικούς μετανάστες για σκοπούς λήψης επιδομάτων.
Σημείωσε ότι στην Αγία Νάπα διαμένουν 800 μετανάστες χωρίς να γίνονται οι αναγκαίο έλεγχοι και παρά τις επιστολές που απέστειλε στους αρμόδιους φορείς και Υπουργεία δεν υπήρξε ανταπόκριση, ενώ όπως είπε ο δήμος αναλαμβάνει να κάνει ελέγχους χωρίς να είναι αρμοδιότητά του.
Πρόσθεσε ότι δεν νοείται το γραφείο ευημερίας να αποδέχεται συμβόλαια για διαμερίσματα για τα οποία δεν παρουσιάζεται αυτόνομος μετρητής ηλεκτρικής με υδατροπρομήθεια. Αναφέρθηκε επίσης σε συγκρότημα όπου υπάρχουν ανήλικοι και είναι εξολοκλήρου παράνομα, ενώ μίλησε για αυτόνομα συμβόλαια του γραφείου ευημερίας με ξενοδοχειακές μονάδες.
Μίλησε για κακή εικόνα κάθε βράδυ στην Αγία Νάπα όπου μετανάστες χρησιμοποιούνται ως κράχτες και διακινούν απαγορευμένες ουσίες. Είπε επίσης ότι θα πρέπει να ελεγχθούν δέματα που λαμβάνουν από το εξωτερικό αφού, όπως είπε, ενδεχομένως να λαμβάνουν “απαγορευμένες ουσίες”. Μίλησε επιπλέον για αρνητική εικόνα για τον κυπριακό τουρισμό που εκπέμπεται στο εξωτερικό.
Ο Κοινοτάρχης Κοκκινοτριμιθιάς Χριστάκης Μελετιές είπε ότι δεν επιθυμούν να μετατραπεί η κοινότητά τους σε “αφρικανική πόλη”, και ανέφερε ότι κάπου 3,5 χιλιάδες μετανάστες διαμένουν μόνιμα στο Πουρνάρα. Έκανε λόγο για έλλειψη ενημέρωσης από τις αρμόδιες αρχές για το τι γίνεται στο Πουρνάρα και διερωτήθηκε τι θα γίνει με τα 28 εκατ. ευρώ που θα επενδυθούν στο κέντρο. Πρόσθεσε ότι έχουν καταδικαστεί να μειώνεται το βιοτικό επίπεδο τους και πολλοί κάτοικοι της περιοχής φεύγουν. Είπε ακόμα ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση “δεν τους έδινε καμία σημασία”, ενώ το ίδιο γίνεται και με αρκετούς βουλευτές.
Πρόσθεσε ότι δεν γίνονται συλλήψεις όταν μετανάστες κλέβουν ή ανάβουν φωτιές, απλώς τους στέλνουν πίσω στο Πουρνάρα.
Ο Κοινοτάρχης Χλώρακας Νικόλας Λιασίδης κατήγγειλε ότι συγκεκριμένη εταιρεία με συγκροτήματα διαμερισμάτων ότι σε συνεργασία με ΜΚΟ στέγασε πάνω από 1000 στην περιοχή της Πάφου και στη Χλώρακα, παίρνοντας επιδόματα με συνοπτικές διαδικασίες. Κατήγγειλε επίσης ότι η εταιρεία χρωστούσε 200.000 ευρώ σε νερό και όταν τους έκοψαν το νερό στα κτήρια έφερναν παράνομα νερό με βυτιοφόρο. Είπε επίσης ότι αφού έκλεισαν τα συγκροτήματα παρέμειναν εκεί 300 καταληψίες μετανάστες που ζουν χωρίς ρεύμα και νερό και κλέβουν, όπως είπε, ρεύμα και νερό από παρακείμενες οικίες.
Δηλώσεις Βουλευτών
Μετά το πέρας της Επιτροπής ο Πρόεδρός της Λίνος Παπαγιάννης εξέφρασε την απογοήτευσή του για την παρουσία δύο μόνο υπουργών από τους πέντε που προσκλήθηκαν. Ανέφερε ότι στο θέμα του μεταναστευτικού, δεν έχει ακόμα ληφθεί η πολιτική απόφαση από τη νέα Κυβέρνηση για να επιλυθεί άμεσα το πρόβλημα, ενώ όπως είπε οι αρμόδιοι δεν έχουν συνειδητοποιήσει το μέγεθος της κατάστασης.
Ακόμα, συμπλήρωσε, υπάρχουν δηλώσεις πολιτικών προϊσταμένων που θεωρούν ότι υπάρχουν περιθώρια ένταξης στην κοινωνία μας, όταν έχουν ξεπεραστεί οποιαδήποτε όρια αιτήσεων ασύλου σε σχέση με τον πληθυσμό της Κύπρου. Ανέφερε επίσης ότι κάποιες βελτιώσεις που έγιναν στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών δεν είναι αρκετές να αντιμετωπίσουν τις ετήσιες αυξήσεις.
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Πρόδρος Αλαμπρίτης είπε ότι έγινε αρκετή δουλειά από την προηγούμενη Κυβέρνηση, αλλά δυστυχώς δεν φάνηκε διαφορά, λόγω της εργαλειοποίησης του ζητήματος από την Τουρκία. Πέρυσι, είπε, υπήρξαν 20.000 αιτήσεις πολιτικού ασύλου, και παρόλο που υπήρξε αριθμός ρεκόρ επιστροφών που ανήλθαν στις 8.000, υπάρχει ακόμα διαφορά 12.000 αιτητών ασύλου. Εξέφρασε την άποψη ότι προς την καλύτερη διαχείριση θα συμβάλει η πρόσληψη των 218 οριοφυλάκων για την πράσινη γραμμή, η επίσπευση της εξέτασης των αιτήσεων και η επίσπευσης της δημιουργίας του προαναχωρητικού κέντρου και συμφωνίες με περισσότερες χώρες για αύξηση των επιστροφών.
Κυρίως όμως, πρόσθεσε θα πρέπει να καταφέρουμε να εμπλέξουμε την ΕΕ τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά για να ανταπεξέλθει η Κύπρος στο δυσανάλογο βάρος που αντιμετωπίζει. Κάλεσε την Κυβέρνηση να θέσει το θέμα ως προτεραιότητα, αν και όπως είπε, σήμερα κάποιοι υπουργοί «δεν μας τίμησαν με την παρουσίας τους στην Επιτροπή».
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Συνεργασία Αλέκος Τρυφωνίδης είπε ότι η αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και με βάση τις μαρτυρίες τόσο του Δημάρχου Αγίας Νάπας, του κοινοτάρχη Κοκκινοτριμιθιάς και του κοινοτάρχη Χλώρακας, είναι καταθλιπτική. Τα προβλήματα στις περιοχές αυτές συνεχίζονται, έχουν επεκταθεί και σε πολλές άλλες περιοχές και το πρόβλημα από την Κοκκινοτριμιθιά έχει μεταφερθεί μέχρι τη Σολιά και Μαραθάσα, είπε.
Κάλεσε όλους τους Υπουργούς αλλά και τον Πρόεδρο να συζητήσουν μεταξύ τους σύντομα, τη συνολική στρατηγική του κράτους για να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι ροές αλλά και να διαφοροποιηθεί η επιδοματική πολιτική ή και άλλες πολιτικές όπως η αλλαγή της νομοθεσίας για το μεταναστευτικό και πως αντιμετωπίζονται οι ποινές στους διακινητές, η εισαγωγή του θεσμού του αυτόφωρου και πολλά άλλα.
