ΑνΑΔ: Σε ποια επαγγέλματα θα υπάρχει ζήτηση μέχρι το 2032
Η Αρχή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού Κύπρου (ΑνΑΔ), στο πλαίσιο της συστηματικής διενέργειας μακροπρόθεσμων προβλέψεων για τους τομείς οικονομικής δραστηριότητας και τα επαγγέλματα της κυπριακής οικονομίας, ολοκλήρωσε τη μελέτη «Προβλέψεις ζήτησης και προσφοράς εργατικού δυναμικού στην κυπριακή οικονομία 2022-2032», η οποία, για πρώτη φορά, περιλαμβάνει προβλέψεις και για την προσφορά εργατικού δυναμικού.
Ο βασικός σκοπός της μελέτης είναι η παροχή προβλέψεων τόσο για τη ζήτηση όσο και για την προσφορά εργατικού δυναμικού στην κυπριακή οικονομία κατά την περίοδο 2022-2032. Οι προβλέψεις για τη ζήτηση παρέχονται στους τομείς οικονομικής δραστηριότητας (3 ευρείς τομείς, 21 κύριοι τομείς και 52 τομείς) και σε 309 επαγγέλματα (173 επαγγέλματα ανώτερου επιπέδου, 130 επαγγέλματα μέσου επιπέδου και 6 επαγγέλματα κατώτερου επιπέδου). Οι προβλέψεις για την προσφορά παρέχονται για το σύνολο της οικονομίας, κατά φύλο και κατά επίπεδο εκπαίδευσης.
Η συνολική απασχόληση, την περίοδο 2022-2032 προβλέπεται ότι θα εμφανίσει αυξητική τάση παρόλες τις επιπτώσεις από την πολεμική σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας καθώς και την πανδημία της νόσου COVID-19. Η ετήσια συνολική ζήτηση της κυπριακής οικονομίας σε εργατικό δυναμικό, την περίοδο 2022-2032 θα ανέλθει στις 11.666 άτομα ή 2,5%. Οι νέες θέσεις εργασίας προβλέπεται ότι θα ανέρχονται στις 5.258 άτομα ή 1,1% τον χρόνο και θα είναι χαμηλότερες από τις ανάγκες απασχόλησης λόγω μόνιμων αποχωρήσεων από την αγορά εργασίας, οι οποίες θα ανέρχονται στις 6.408 άτομα ή 1,4% τον χρόνο.
Η συντριπτική πλειονότητα των απασχολουμένων θα συνεχίσει να εργοδοτείται στον τριτογενή τομέα έχοντας σημαντική αύξηση. Αυτό, θα έχει ως αποτέλεσμα 8 στους 10 απασχολουμένους να εργάζονται στον τριτογενή τομέα, διατηρώντας την πολύ μεγάλη εξάρτηση της κυπριακής οικονομίας από τις υπηρεσίες.
Οι μεγαλύτερες συνολικές ανάγκες θα παρουσιαστούν στον τομέα του λιανικού εμπορίου, που θα προκύψουν λόγω της προβλεπόμενης ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας. Ακολουθεί, με μεγάλες συνολικές ανάγκες απασχόλησης, ο τομέας της εκπαίδευσης, αφού αναμένεται αύξηση των επενδύσεων στον συγκεκριμένο τομέα, ιδιαίτερα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, και περαιτέρω προώθηση της διά βίου μάθησης, κυρίως μέσω της Εθνικής Στρατηγικής Διά Βίου Μάθησης 2021-2027. Εξίσου σημαντικές αναμένονται και οι συνολικές ανάγκες στην Υγεία και κοινωνική μέριμνα, λόγω της συνεχιζόμενης γήρανσης του πληθυσμού, η οποία δημιουργεί αυξημένες ανάγκες για ιατρική και κοινωνική φροντίδα των κατοίκων της Κύπρου, αλλά και για την ομαλή λειτουργία του Γενικού Συστήματος Υγείας. Αξιόλογες συνολικές ανάγκες απασχόλησης θα σημειωθούν στις Κατασκευές καθώς και στη δημόσια διοίκηση και άμυνα, κυρίως λόγω των αποχωρήσεων (86%). Οι τομείς των Εστιατορίων και των Ξενοδοχείων θα παρουσιάσουν, επίσης, σημαντική ζήτηση σε εργατικό δυναμικό, λόγω της πολιτικής του κράτους για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και για περαιτέρω προώθηση και εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος της Κύπρου. Μεγάλες θα είναι και οι συνολικές ανάγκες απασχόλησης στο χονδρικό εμπόριο καθώς και στις νομικές και λογιστικές δραστηριότητες. Πρόσθετα, σημειώνονται και οι μεγάλες συνολικές ανάγκες στην Πληροφορική, όπου το 80% των αναγκών θα προέρχεται από τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, οι οποίες συνδέονται με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της κυπριακής οικονομίας.
Αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων προβλέπεται ότι θα παρατηρηθεί και στις τρεις ευρείες επαγγελματικές κατηγορίες. Σχεδόν οι μισοί απασχολούμενοι θα εξακολουθήσουν να εργάζονται στα επαγγέλματα μέσου επιπέδου, δηλαδή σε επαγγέλματα στα οποία απαιτείται απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ περίπου 4 στους 10 απασχολουμένους θα εργοδοτούνται στα επαγγέλματα ανώτερου επιπέδου, δηλαδή σε επαγγέλματα που απαιτούν πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Επισημαίνεται ότι ο ρυθμός αύξησης των απασχολουμένων στα επαγγέλματα ανώτερου επιπέδου θα είναι υψηλότερος από τους ρυθμούς αύξησης στα επαγγέλματα μέσου επιπέδου και στα επαγγέλματα κατώτερου επιπέδου που δεν απαιτούν οποιαδήποτε εξειδίκευση.
Οι μεγαλύτερες συνολικές ανάγκες απασχόλησης, την περίοδο 2022-2032, θα παρατηρηθούν στους καταστηματάρχες και πωλητές, οι οποίες συνδέονται με την προβλεπόμενη ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας. Έπονται, με μεγάλες ετήσιες συνολικές ανάγκες, οι οικιακοί βοηθοί, καθαριστές, πλύντες και σιδερωτές, οι υπάλληλοι παροχής υπηρεσιών καθώς και οι βοηθοί λογιστών και συμβούλων επιχειρήσεων και διοίκησης. Επισημαίνεται ότι η ζήτηση στους υπαλλήλους παροχής υπηρεσιών θα προέλθει κυρίως από την ανάπτυξη που αναμένεται στον τομέα των ξενοδοχείων και εστιατορίων, αφού ένα μεγάλο μέρος αυτών των απασχολουμένων εργοδοτείται στον συγκεκριμένο τομέα, ενώ η ζήτηση στους βοηθούς λογιστών και συμβούλων επιχειρήσεων και διοίκησης συνδέεται με τις καλές προοπτικές ζήτησης που θα έχει ο τομέας των νομικών και λογιστικών δραστηριοτήτων. Μεγάλες συνολικές ανάγκες θα σημειωθούν, επίσης, στους εκπαιδευτικούς, λόγω των αυξημένων επενδύσεων στον τομέα της Εκπαίδευσης, και στους τεχνίτες οικοδομών, λόγω της προώθησης διάφορων αναπτυξιακών έργων. Επίσης, σημειώνονται οι αξιόλογες συνολικές ανάγκες στους ιατρούς, νοσηλευτές και άλλους ειδικούς σε θέματα υγείας, που σχετίζονται με τη συνεχιζόμενη γήρανση του πληθυσμού και την ομαλή λειτουργία του Γενικού Συστήματος Υγείας, καθώς και στους ειδικούς τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας, που οφείλονται στον ψηφιακό μετασχηματισμό της κυπριακής οικονομίας. Επισημαίνεται ότι στους ειδικούς τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας και στους Τεχνικούς τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνίας θα σημειωθούν οι μεγαλύτεροι ρυθμοί των συνολικών αναγκών απασχόλησης κατά την περίοδο 2022-2032.
Ο συνολικός οικονομικά ενεργός πληθυσμός 15-64 χρονών θα εξακολουθήσει να παρουσιάζει αυξητική τάση την περίοδο 2022-2032. Προβλέπεται ότι ο οικονομικά ενεργός πληθυσμός 15-64 χρονών θα παρουσιάσει ετήσια αύξηση 4.149 ατόμων ή 0,9%. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη συνέχιση της ανοδικής πορείας του ποσοστού συμμετοχής πληθυσμού 15-64 χρονών στην αγορά εργασίας, όπου από 76,5% το 2022, θα ανέλθει στο 80,6% το 2032.
Η αύξηση του οικονομικά ενεργού πληθυσμού 15-64 χρονών θα προέλθει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από τον οικονομικά ενεργό γυναικείο πληθυσμό 15-64 χρονών συγκριτικά με την αύξηση από τον οικονομικά ενεργό ανδρικό πληθυσμό 15-64 χρονών. Στη βάση αυτής της προβλεπόμενης εικόνας, μέχρι το 2032 ο οικονομικά ενεργός γυναικείος πληθυσμός 15-64 χρονών θα ανέλθει στα ίδια επίπεδα με τον οικονομικά ενεργό ανδρικό πληθυσμό 15-64 χρονών. Επισημαίνεται ότι η τάση αυτή οφείλεται στην πολύ μεγαλύτερη αύξηση του γυναικείου πληθυσμού συγκριτικά με την αντίστοιχη αύξηση του ανδρικού πληθυσμού (προβλέψεις Eurostat για τον πληθυσμό «Europop2019»).
Η πλειονότητα του οικονομικά ενεργού πληθυσμού 15+ χρονών θα εξακολουθήσει να κατέχει τριτοβάθμια εκπαίδευση, σημειώνοντας παράλληλα μεγάλη αύξηση μέσα στην περίοδο 2022-2032. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα, το 2032, περίπου 6 στους 10 να κατέχουν τριτοβάθμια εκπαίδευση, 1 στους 3 να έχει μέχρι μεταλυκειακή μη τριτοβάθμια εκπαίδευση και σχεδόν 1 στους 10 να έχει μέχρι κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Καταληκτικά, η μελέτη περιέχει χρήσιμα στοιχεία και πληροφορίες, τα οποία συμβάλλουν στην αποτύπωση της μελλοντικής κατάστασης στην κυπριακή αγορά εργασίας σε σχέση με τη ζήτηση και την προσφορά εργατικού δυναμικού. Προσδοκάται ότι οι διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα της μελέτης θα αξιοποιηθούν στη λήψη των κατάλληλων αποφάσεων πολιτικής. Πρόσθετα, η μελέτη αξιοποιείται από πολλές δημόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες και φορείς, από τα άτομα που ασχολούνται με το ευρύ θέμα του προγραμματισμού του ανθρώπινου δυναμικού και την επαγγελματική καθοδήγηση των νέων, καθώς και από το κοινό γενικότερα.
Η μελέτη και η σύνοψή της καθώς και τα αναλυτικά αποτελέσματα των προβλέψεων βρίσκονται στην ιστοσελίδα της ΑνΑΔ.
