Ένα… κατεβατό στοιχεία ζητά -μέχρι τέλος Ιανουαρίου- από τις κυπριακές Αρχές η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να αξιολογήσει το αίτημα για παράταση μέχρι και το 2028 της λειτουργίας των έξι πεπαλαιωμένων, ενεργοβόρων και ρυπογόνων ατμοστροβίλων στη Δεκέλεια, συνολικής ισχύος 360 μεγαβάτ.
Από τον αριθμό και το είδος των διευκρινίσεων που ζητά η Επιτροπή, μέσω επιστολής της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος προς τη Μόνιμη Αντιπροσωπία της Κύπρου στις Βρυξέλλες, γίνεται σαφές πως δεν είναι διατεθειμένη να εγκρίνει το αίτημα χωρίς να πειστεί για την έλλειψη εναλλακτικών επιλογών και χωρίς να διασφαλίσει τον μετριασμό των επιπτώσεων στο περιβάλλον. Είναι επίσης σαφές ότι η Κομισιόν θεωρεί δεδομένο ότι παραβιάζεται η Οδηγία για τα ανώτατα όρια εκπομπών ρύπων, καθώς η κυπριακή αντιπροσωπία που είχε συνάντηση με Ευρωπαίους τεχνοκράτες για το ίδιο θέμα στις 25/11/2022 τούς είχε ενημερώσει ότι από τον Ιανουάριο του 2022 έχουν εξαντληθεί οι 18.000 ώρες λειτουργίας που η ΕΕ είχε κατά παρέκκλιση επιτρέψει τη συνέχιση της λειτουργίας των έξι ρυπογόνων ατμοστροβίλων. Δηλαδή, εδώ και έναν χρόνο οι μονάδες αυτές θα έπρεπε να τεθούν εκτός λειτουργίας και να είχαν ήδη αντικατασταθεί από άλλες, λιγότερο ρυπογόνες, μηχανές, μια και οι κυπριακές Αρχές (ΡΑΕΚ, Διαχειριστής Μεταφοράς, ΑΗΚ και Υπουργείο Ενέργειας) θεωρούν πως η ισχύς αυτών των ατμοστροβίλων είναι απαραίτητη για την επάρκεια ηλεκτρισμού και την ασφάλεια του συστήματος.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στην επιστολή προς τις κυπριακές Αρχές, η Διεύθυνση Περιβάλλοντος εκφράζει την ανησυχία της («the commission services take the information very seriously) και για την ενημέρωση που είχε από την κυπριακή αντιπροσωπία για προβλήματα που υπάρχουν και στον σταθμό Βασιλικού (σ.σ. μονάδες 1, 2, 3), σχετικά με τις εκπομπές ρύπων.
Στοιχεία για Δεκέλεια – Βασιλικό
Σε ό,τι αφορά τον σταθμό της Δεκέλειας, η Διεύθυνση Περιβάλλοντος ζητά στοιχεία για τον αριθμό των ωρών λειτουργίας ετησίως των εκεί μονάδων, τους τόνους ρύπων που εκπέμπονται και το είδος καυσίμου που χρησιμοποιείται, από 1/1/2020 μέχρι σήμερα. Ζητά επίσης στοιχεία για τα επίπεδα εκπομπών ρύπων από τις μονάδες και τον βαθμό συμμόρφωσής τους με το ενωσιακό δίκαιο, στοιχεία για την ποιότητα του αέρα στην περιοχή και στοιχεία-εκτιμήσεις σχετικά με την επιβάρυνση του περιβάλλοντος σε περίπτωση που η λειτουργία των μονάδων παραταθεί μέχρι και το 2028. Ανάλογα στοιχεία ζητούνται και για τις μονάδες στο Βασιλικό.
Προμήθεια ηλεκτρισμού
Ενδιαφέρουσες είναι και οι διευκρινίσεις που ζητούνται για την προμήθεια ηλεκτρισμού τα επόμενα χρόνια. Μεταξύ άλλων, η Κομισιόν ζητά να μάθει τη συμμετοχή/ρόλο των σταθμών Βασιλικού, Δεκέλειας και Μονής στην κάλυψη των αναγκών ηλεκτρισμού και κατά πόσον κάποιος από τους σταθμούς (αναφέρουν επί παραδείγματι τη Μονή) υπάρχει πρόθεση να τεθεί εκτός λειτουργίας.
Ζητούν επίσης πληροφορίες κατά πόσο υπάρχει πρόθεση αλλαγής καυσίμου στις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και αν υπάρχει πρόθεση για χρήση περισσότερων ΑΠΕ, φυσικού αερίου ή ντίζελ (αντί μαζούτ).
Η ΕΕ ζητά επίσης να της κατατεθούν χρονοδιαγράμματα και μέτρα που θα εγγυούνται την σταδιακή κατάργηση του σταθμού στη Δεκέλεια ή κατάθεση εναλλακτικών σχεδίων/επιλογών, με ζητούμενο (από πλευράς Κομισιόν) της συμμόρφωσης με τις Οδηγίες για τις εκπομπές ρύπων, τη ρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού, κ.α.
Επίσης μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι δύο τελευταίες διευκρινίσεις. Ειδικότερα, ερωτούνται οι κυπριακές Αρχές κατά πόσο οι ατμοστρόβιλοι στη Δεκέλεια θα είναι αναγκαίοι ακόμα και μετά τη λειτουργία του EuroAsia Interconnector και κατά πόσο θα μπορούν Κύπριοι καταναλωτές ρεύματος να προμηθεύονται ηλεκτρισμό από Ελλάδα και Ισραήλ μετά την ηλεκτρική διασύνδεση!
Πηγή: Philenews/ Χρύσανθος Μανώλη
