Σεξουαλική ζωή και Τρίτη Ηλικία

Γράφει η Παυλίνα Χαγιάννη- Ιακωβίδου
Κοινωνιολόγος- Εγκληματολόγος

Η γήρανση είναι μια αναπόφευκτη φυσιολογική διαδικασία. Στη φυσιολογική γήρανση μέχρι την ηλικία των 65 ετών ο ανθρώπινος οργανισμός έχει την ικανότητα ν’ αντισταθμίζει τις βιολογικές αλλαγές.
Κάθε άνθρωπος γηράσκει μ’ ένα μοναδικό και ξεχωριστό τρόπο.

Μέσα από τη βιβλιογραφία διαφαίνεται ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά στον τρόπο και ρυθμό γήρανσης των ατόμων.

Σύμφωνα με γεροντολόγους, βιολόγους, κοινωνιολόγους και ψυχολόγους, δεν υπάρχει καθορισμένη χρονική στιγμή γήρανσης.

Για σκοπούς σύγκρισης μεταξύ των χωρών χρησιμοποιείται η χρονική ηλικία συνταξιοδότησης των ατόμων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τα άτομα αρχίζουν να γερνούν την δεδομένη αυτή στιγμή. «Φοβού το γήρας. Ου γαρ έρχεται μόνο» έλεγε ο Ευρυπίδης. Δηλαδή: Να φοβάσαι τα γηρατειά, διότι δεν έρχονται μόνα τους, αλλά ακολουθούνται και από άλλες διάφορες συνέπειες.

Για να έχουμε «καλά γηρατειά» πρέπει να προετοιμαζόμαστε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας. Κάποιοι βασικοί κανόνες μπορούν, σύμφωνα με όλες τις έρευνες, να επιβραδύνουν αυτή τη διαδικασία. Πρέπει να προσέχουμε τη διατροφή μας, να μην αμελούμε την σωματική άσκηση, να μην αφήνουμε το στρες να μας καταβάλλει, να καταπολεμούμε τις ορμονικές διαταραχές.

Ωστόσο, εκτός από την προσωπική μας προσπάθεια, υπάρχουν και παράγοντες που αδυνατούμε να ελέγξουμε. Δεν είμαστε όλοι ίσοι μπροστά στα γηρατειά. Κάποιοι είναι απόλυτα υγιείς, κάποιοι άλλοι δεν είναι. Και ελάχιστοι είναι εκείνοι οι ογδοντάρηδες και ενενηντάρηδες που δραπετεύουν από την εικόνα του θανάτου που καλύπτει σαν πέπλο τη ζωή τους και το απειλητικό συναίσθημα ότι δεν έχουν πια κανένα μέλλον να χτίσουν. Το αντίδοτο σ’ αυτή την υπαρξιακή αγωνία, η οποία είναι πιο δυσβάστακτη από τον σωματικό πόνο, είναι κατά βάση ψυχολογικό.

Το σημαντικό είναι να διατηρούμε στενούς δεσμούς με τον έξω κόσμο, να οργανώνουμε τον χρόνο και τον χώρο, να εφεύρουμε ή να επανεφεύρουμε τον χρόνο και τον χώρο με τα μέσα που εξακολουθούμε να έχουμε στη διάθεσή μας και να δίνουμε ακόμα νόημα στη ζωή μας, αφού ακόμη κι’ αν δεν υπάρχει μέλλον να χτίσουμε, υπάρχει το μέλλον που πρέπει να εξασφαλίσουμε για τις επόμενες γενιές.

Ο έρωτας και το σεξ δεν σταματούν ποτέ σε μια συγκεκριμένη ηλικία, αλλά πρέπει να αναγνωρίζουμε πόσο χρονών είμαστε και να απολαμβάνουμε κάθε φορά την ηλικία που είμαστε. Η συντροφικότητα σ’ αυτή την ηλικία είναι ίσως το σημαντικότερο κομμάτι της ολοκλήρωσης της ανθρώπινης ζωής. Οι σύντροφοι ικανοποιούν τις ερωτικές διαθέσεις πολύ περισσότερο ψυχικά από σωματικά.

Μέσα από μια σχέση τόσων χρόνων δεν εισπράττουμε μόνο σεξουαλική ικανοποίηση, αλλά κυρίως ψυχική επαφή που βασίζεται στην αλληλοκατανόηση, την αγάπη, την φροντίδα και τον σεβασμό.

Στο κατώφλι της τρίτης ηλικίας, πολλές φορές όλοι αισθάνονται ένα δέος σ’ αυτά που πρόκειται ν’ ακολουθήσουν, όπως η εξασθένιση των δυνάμεων και των αισθήσεων, ο περιορισμός των κοινωνικών και οικογενειακών ρόλων, ο θάνατος και η αγωνία του, σκέψεις που αναμφισβήτητα προκαλούν αισθήματα ανασφάλειας και εξάρτησης και οδηγούν στην αποξένωση και την απομόνωση.

Όσο όμως προσπαθούμε να μείνουμε δραστήριοι, σε άμεση επαφή με τον κόσμο και εφόσον η ζωή μας δίνει τα χρονικά περιθώρια, το αίσθημα της μοναξιάς αναβάλλεται, ακόμη κι’ αν έρθουμε αντιμέτωποι με ζητήματα όπως η εγκατάλειψη, μια σοβαρή ασθένεια, η απώλεια αγαπημένων μας προσώπων, ο αποχωρισμός.

Έτσι μια αρκετά υγιής σεξουαλική ζωή θα υποβοηθήσει στην εδραίωση όλων των πιο πάνω συναισθημάτων. Το νόημα που κάθε ηλικιωμένος θα πρέπει να δώσει στη ζωή του, είναι να αγωνίζεται ώστε ο θάνατος να μην τον πάρει ενόσω ζει!

Εξ’ ου και η σημασία του λόγου αυτού, που λειτουργεί σαν φορέας μετάδοσης και που προσφέρει στον υπερήλικα μια θετική εικόνα για τον εαυτό του. Δεν πρέπει να αγνοούμε τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει ένα χαμόγελο, ένα χάδι, αυτή η τόσο σημαντική επικοινωνία που χωρίς να χρησιμοποιεί λέξεις, εκφράζει τρυφερότητα, στοργή, απλά «νοιάξιμο», το οποίο έχει χαρακτηριστεί σαν το ψυχοπαίδι της αγάπης.

Η έννοια των γηρατειών είναι υποκειμενική, επομένως είναι ανθρωπίνως αδύνατον να ξέρουμε σε ποια στιγμή μπαίνουμε στην τρίτη ηλικία.

Η σεξουαλική μας ζωή θα πρέπει να συνεχίσει όσο γίνεται ομαλά, μέσα από μια σωστή επικοινωνία και ένα υγιή διάλογο μαζί με τον σύζυγο ή σύντροφό μας.

Και συντροφικότητα νοείται αυτός ο θεμελιώδης δρόμος που κάθε άνθρωπος πρέπει να ακολουθήσει για να ικανοποιήσει τις «ανάγκες της ψυχής του» και να βιώσει πλήρως την ταυτότητά του μέσα σε μια σχέση «ισότιμη, υπεύθυνη, ηθική και αξιοπρεπή» με τον άλλο.

Δεν μπορούμε να αποφύγουμε να μεγαλώνουμε, αλλά δεν είμαστε υποχρεωμένοι να γερνάμε. Κι’ ας μην ξεχνάμε ότι είναι προτιμότερο να έχουμε ρυτίδες στο πρόσωπο, παρά ρυτίδες στην καρδιά.

Πηγή: L.A. Voice