Νέος κώδικας Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας: Όσα αλλάζουν για τους δημοσιογράφους

Στον εκσυγχρονισμό του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, προχώρησε η Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας σημειώνοντας ότι ο Κώδικας ανανεώνεται εκ βάθρων για πρώτη φορά από τη σύστασή της το 1997.  Βάσει το νέου κώδικα, «παρεμβάσεις στο έργο των Λειτουργών των Μέσων Ενημέρωσης (ME) και εκφοβισμός ή απόπειρα εκφοβισμού ή επηρεασμού τους, με δηλώσεις ή άλλως πώς, είναι ανεπίτρεπτες».

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΕΔ, «οι τροποποιήσεις κρίθηκαν αναγκαίες, ώστε ο Κώδικας να συνάδει με τις διεθνείς εξελίξεις στη Δημοσιογραφία, με τα ισχύοντα σε άλλες Επιτροπές μέλη της AIPCE (Alliance of Independent Press Councils of Europe), αλλά και με τις απαιτήσεις της κοινωνίας, κυρίως δε, με την ανάγκη προστασίας της ελευθεροτυπίας και ενίσχυσης της ποιότητας του δημοσιογραφικού περιεχομένου».

Με βάση τις πρόνοιες του Καταστατικού της Επιτροπής, απαιτείται η σύμφωνος γνώμη όλων των Φορέων που αποτελούν την ΕΔΔ, προκειμένου να παρουσιαστεί ο τροποποιημένος Κώδικας κάτι το οποίο αναμένεται ότι θα γίνει με την ευκαιρία της φιλοξενίας στην Κύπρο της Γενικής Συνέλευσης της AIPCE στις 19-22 Οκτωβρίου 2022.

Ως εκ τούτου, η ΕΔΔ, καλεί τα ΜΜΕ όπως μελετήσουν λεπτομερώς τον Κώδικα και υποβάλουν τις απόψεις τους εντός τριών εβδομάδων.

Ο παρών Κώδικας Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας εφαρμόζεται επί όλων των Μέσων Ενημέρωσης (Έντυπων, Ηλεκτρονικών, Διαδικτυακών, καθώς και Ιδιωτικών, Κρατικών ή Ημικρατικών κ.α.) Δημοσιογράφων και/ή των Λειτουργών τους.

Τα Μέσα Ενημέρωσης και οι δημοσιογράφοι και/η οι λειτουργοί τους αναλαμβάνουν την υποχρέωση να συνεργάζονται με την Επιτροπή Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, στο εξής ΕΔΔ, κατά τη διεξαγωγή των ερευνών της. Η μη συνεργασία τους συνιστά παραβίαση του παρόντα Κώδικα.

Η ΕΔΔ έχει υποχρέωση να προασπίζεται το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης των ΜΕ και των δημοσιογράφων και/ή των λειτουργών τους.

Οι δημοσιογράφοι προστατεύουν το επαγγελματικό ήθος, την αξιοπιστία και την ανεξαρτησία τους, μέσω της ενίσχυσης των μηχανισμών αυτορρύθμισης, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα το δικαίωμα του πολίτη στην ενημέρωση.

Ο σεβασμός της αλήθειας και του δικαιώματος του πολίτη για αντικειμενική, ολοκληρωμένη και έγκυρη πληροφόρηση αποτελεί υποχρέωση όλων των Μέσων και όλων των δημοσιογράφων.

Ο σεβασμός του δικαιώματος έκφρασης και του δικαιώματος του/της δημοσιογράφου για απρόσκοπτη πρόσβαση στις πηγές πληροφόρησης, καθώς και η διαφάνεια, είναι αναγκαίες προϋποθέσεις για την ορθή ενημέρωση του πολίτη.

Το ήθος, η εντιμότητα, η ακεραιότητα και η αξιοπρέπεια των δημοσιογράφων θα πρέπει να είναι της υψηλότερης δυνατής στάθμης ενώ οι δημοσιογράφοι και/ή οι λειτουργοί των ΜΕ αποφεύγουν δημοσιεύματα ή μεταδόσεις ή αναρτήσεις ή και τη χρήση γλώσσας που μπορεί να συνιστά παραβίαση του παρόντα Κώδικα.

Οι δημοσιογράφοι και/ή οι λειτουργοί των ΜΕ έχουν δικαίωμα να κρίνουν το έργο συναδέλφων τους, με σεβασμό στην τιμή και την υπόληψή τους, αποφεύγοντας προσωπικές επιθέσεις και μειωτικές της προσωπικότητας αναφορές.

Η ΕΔΔ αυτεπάγγελτα, είτε κατόπιν παραπόνου, δύναται να εξετάζει ισχυρισμούς ότι δημοσιεύματα, μεταδόσεις, αναρτήσεις, ή οποιαδήποτε πράξη ή παράλειψη από οποιοδήποτε πρόσωπο, συνιστά παραβίαση του παρόντα Κώδικα ή παραβίαση ή απειλή εναντίον της ελευθερίας της έκφρασης των ΜΕ και των Δημοσιογράφων.

Εφόσον αποφασίσει την εξέταση του παραπόνου, η Επιτροπή παρέχει στα εμπλεκόμενα μέρη την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις θέσεις και απόψεις τους.

Εάν η Επιτροπή διαπιστώσει ότι υπάρχει θέμα παραβίασης ή απειλής, όπως πιο πάνω, δημοσιοποιεί τις διαπιστώσεις της, εκτός εάν ήθελε αποφασίσει διαφορετικά.

Η ΕΔΔ έχει την υποχρέωση να προασπίζεται την ανεξαρτησία των δημοσιογράφων λειτουργών των ΜΕ.

Οι δημοσιογράφοι τηρούν το επαγγελματικό απόρρητο σχετικά με τις πηγές των πληροφοριών που λαμβάνουν εμπιστευτικά και έχουν την υποχρέωση να υπερασπίζονται την ανεξαρτησία τους και να μην επιτρέπουν παρεμβάσεις στο έργο τους.

Εξάλλου, σε άλλη της ανακοίνωση η ΕΔΔ, αναφέρει ότι, νέο μέλος της είναι η συνεργάτιδα δημοσιογράφος στο Τμήμα Δημοσίων Σχέσεων του ΡΙΚ, Έλενα Μακρή, η οποία καταλαμβάνει τη θέση της δημοσιογράφου του ΡΙΚ, Σταυρούλας Σεργίδου η οποία υπέβαλε παραίτηση στις 12 Ιουλίου 2022.