Η εκκλησία της Παναγίας της Αγγελόκτιστης στο Κίτι υπέβαλε αίτηση, για να καταστεί Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο.
Όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Κοινοτάρχης Κιτίου Σάββας Τταντής, «η εκκλησία της Παναγίας της Αγγελόκτιστης κτίστηκε τον 11ο αιώνα πάνω στα ερείπια μίας παλαιοχριστιανικής βασιλικής του 5ου αιώνα. Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, οι κάτοικοι του αρχαίου Κιτίου, εξ’ αιτίας των αραβικών επιδρομών μετακινήθηκαν προς το Κίτι για περισσότερη ασφάλεια, και αποφάσισαν να αναγείρουν ναό προς τιμή της Θεοτόκου».
Πρόσθεσε πως «με την έναρξη των εργασιών διαπίστωσαν ότι κατά τη διάρκεια της νύκτας τα θεμέλια του ναού μετακινούνταν σε διαφορετική τοποθεσία. Σύμφωνα πάντα με την παράδοση, οι κάτοικοι μετέφεραν τον ναό, αλλού και διαπίστωσαν πως τη νύκτα κατέβαιναν στρατιές αγγέλων και έκτιζαν το ναό, γι’αυτό άλλωστε και του δόθηκε το προσωνύμιο Αγγελόκτιστη».
Αφού ανέφερε πως «η εκκλησία περιβάλλεται από ένα μεγάλο πάρκο», πρόσθεσε ότι «έξω από τον ναό υπάρχουν οι μεγάλοι τρίμυθοι των 500 με 600 περίπου ετών, οι οποίοι συντηρούνται επίσης από το Τμήμα Αρχαιοτήτων. Τόσο η εκκλησία όσο και ο περιβάλλοντας χώρος τιμά την Κοινότητα Κιτίου αλλά και την Κύπρο».
Ερωτηθείς για το ψηφιδωτό της Παναγίας της Αγγελόκτιστης, απάντησε πως «αυτό βρίσκεται στο τεταρτοσφαίριο της αψίδας του Ιερού και θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά και περίτεχνα εντοίχια έργα του παλαιοχριστιανικού κόσμου. Παρουσιάζει την Παναγία ιστάμενη, να κρατά το μικρό Χριστό στο αριστερό Της χέρι, ενώ δίπλα της παραστέκουν οι αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ».
Εξήγησε μάλιστα ότι «το ψηφιδωτό είναι ουσιαστικά η αρχαιότερη σωζόμενη, μνημειώδη απεικόνιση της Παναγίας ιστάμενης Αριστεροκρατούσας. Το συγκεκριμένο ψηφιδωτό είναι το ένα από τα δύο που υπάρχουν ανά το παγκύπριο», είπε και σημείωσε πως «το δεύτερο βρίσκεται στην εκκλησία της Παναγίας της Κανακαριάς στο κατεχόμενο χωριό Λυθράγκωμη της Καρπασίας».
Ανέφερε ακόμα ότι «η εκκλησία της Παναγίας της Αγγελόκτιστης βρίσκεται υπό την επίβλεψη του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Η εκκλησία έχει υποβάλει αίτηση ούτως ώστε η Παναγία η Αγγελόκτιστη να καταστεί Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο».
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο κ. Τταντής είπε πως «αρκετές φορές έχουν επισκεφθεί την εκκλησία αρχαιολόγοι και αρχαιολογικές αποστολές από διάφορες χώρες του εξωτερικού, προκειμένου να δουν και να μελετήσουν το ψηφιδωτό που υπάρχει στο εσωτερικό της, αφού είναι παγκοσμίου φήμης. Πολλές φορές είχαμε την επίσκεψη στην εκκλησία από αρχαιολόγους, οι οποίοι γνώριζαν περισσότερα πράγματα για αυτήν, τα οποία μας κάνουν εντύπωση και δεν τα γνωρίζαμε ούτε εμείς που ζούμε από την ημέρα που γεννηθήκαμε στη περιοχή».
Ο κ. Τταντής αναφέρθηκε και στη μεγάλη πανήγυρι που γίνεται κάθε χρόνο στην Παναγία την Αγγελόκτιστη με την ευκαιρία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και είπε πως «το Κίτι είναι ξακουστό σε όλη την Κύπρο για το συγκεκριμένο πανηγύρι που διαρκεί 4 -5 μέρες. Το Κοινοτικό Συμβούλιο και ο Πολιτιστικός Ομιλος «Αρχάγγελος Κιτίου» διοργανώνουν διάφορες εκδηλώσεις, μεταξύ των οποίων το «Φεστιβάλ του Αυγούστου» που διεξάγεται εδώ και 30 περίπου χρόνια».
Εξήγησε πως φέτος το συγκεκριμένο Φεστιβάλ «άρχισε τη Δευτέρα 8 Αυγούστου και θα ολοκληρωθεί την Δευτέρα 15 του μήνα. Το Φεστιβάλ περιλαμβάνει μεταξύ άλλων θεατρικές παραστάσεις, βραδιά για τα παιδιά και μουσικές βραδιές και προσελκύει πάρα πολύ κόσμο όχι μόνο από την επαρχία Λάρνακας αλλά και από άλλες επαρχίες της ελεύθερης Κύπρου».
Ανέφερε επίσης ότι «λόγω της αρχαιότητας του χώρου, η εκκλησία της Παναγίας και το πάρκο που βρίσκεται γύρω από το ναό, προτιμάται από πάρα πολλά ζευγάρια τόσο από τη Λάρνακα όσο και από άλλες επαρχίες της Κύπρου για να τελέσουν τον θρησκευτικό τους γάμο».
