Δωρόθεος Δωροθέου: O συνδημότης μας ηθοποιός και σκηνοθέτης ξεδιπλώνει τις σκέψεις του για τον χώρο του θεάτρου, της τηλεόρασης και του θεάματος
Με αφορμή την θεατρική παράσταση «Τρισβούννι Λαβ Στόρυ» που πρόσφατα παρουσιάστηκε επί σκηνής, γνωρίζουμε τον συγγραφέα Δωρόθεο Δωροθέου και συνομιλούμε μαζί του για τον ίδιο, το θέατρο και την τέχνη γενικότερα.
Δωρόθεε σε καλωσορίζω στον χώρο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης «Γιάγκος Κωνσταντινίδης». Γνωρίζω ότι η καταγωγή σου είναι από την Αραδίππου. Πες μας όμως λίγα περισσότερα πράγματα για εσένα.
Σε ευχαριστώ πολύ Ρέα για τη φιλοξενία και το βήμα που μου δίνεις να μιλήσω για εμένα και τη δουλειά μου. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αραδίππου. Η μητέρα μου έχει καταγωγή από την κατεχόμενη Λύση, άρα είμαι κατά το ήμισυ εκτοπισμένος. Είμαι πολιτικός επιστήμονας και επικοινωνιολόγος (μεταπτυχιακή εκπαίδευση) και εργάζομαι ως λειτουργός στο Γραφείο της Επιτρόπου Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Είμαι νυμφευμένος με τη Σάντη Αντωνίου η οποία είναι κοινωνική λειτουργός και συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας.
Τι είναι αυτό που σε χαρακτηρίζει ως άνθρωπο;
Αυτό που με χαρακτηρίζει ως άνθρωπο είναι η εμπλοκή μου στα κοινά και ιδίως στα πολιτιστικά δρώμενα. Αρχικά με τον χορό και στη συνέχεια με το θέατρο μετρώ στις «σκηνές» σχεδόν 30 χρόνια! Τα τελευταία 20 χρόνια και πιο εντατικά τα τελευταία 12 χρόνια ασχολούμαι με τον χώρο του ερασιτεχνικού θεάτρου ως θεατρικός συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης.
Ποια προσωπικά σου χαρακτηριστικά θεωρείς ότι σε βοήθησαν στην καλλιτεχνική σου πορεία;
Θα μπορούσα να πω ότι είμαι δημιουργικός, υπομονετικός και επίμονος!
Tι σημαίνει για εσένα η λέξη ηθοποιός;
Αυτό που είπε ο Χόρν νομίζω αντικατοπτρίζει πλήρως την έννοια του ηθοποιού. «Ηθοποιός σημαίνει φως, φως στη σκηνή, φως στους γύρω του, φως στο μέσα του».
Πότε ανακάλυψες την κλίση σου στο θέατρο;
Από την παιδική μου ηλικία συμμετέχοντας στα πρώτα χρόνια δημιουργίας του Π.Ο. Ερμή, στο θεατρικό εργαστήρι που τότε λειτουργούσε. Στη συνέχεια ως φοιτητής. Με τη συμμετοχή μου σε ερασιτεχνικές θεατρικές παραστάσεις, αγάπησα πραγματικά τον χώρο του θεάτρου. Στον χώρο αυτό βρίσκομαι πλέον για 20 χρόνια και συνεχίζω.
Πότε αποφάσισες ότι θέλεις να ασχοληθείς με το ερασιτεχνικό θέατρο;
Αυτό δεν το αποφάσισα συνειδητά. Θα έλεγα πως ήρθε και με βρήκε. Όπως είπα, στα φοιτητικά μου χρόνια ξεκίνησα να συμμετέχω με την Προοδευτική Κίνηση Φοιτητών και στη συνέχεια με την ΕΔΟΝ Λάρνακας σε ερασιτεχνικές παραστάσεις με σατιρικό και κωμικό χαρακτήρα.
Η ενασχόλησή μου με το ερασιτεχνικό θέατρο μεγάλωνε την αγάπη μου και το πάθος για τη συγγραφή, την ερμηνεία και τη σκηνοθεσία. Το 2015 μια παρέα ανθρώπων που αγαπάμε το ερασιτεχνικό θέατρο, με όπλο μας το μεράκι για προσφορά στα θεατρικά πράγματα, δημιουργήσαμε τη Θεατρική Ομάδα «Παρωδία». Μια ομάδα που αποτελείται αποκλειστικά από «εραστές της τέχνης», οι οποίοι κατά γενική ομολογία, δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτε από επαγγελματίες ηθοποιούς. Στην «Παρωδία» στην οποία παρουσιάζουμε κυρίως κωμικά θεατρικά έργα, είμαι μέχρι σήμερα ο βασικός συντελεστής, αφού εκτός από τη συγγραφή αναλαμβάνω και τη σκηνοθεσία.
Πώς νιώθεις με αυτή τη συγκυρία στη ζωή σου;
Είμαι ευλογημένος γιατί με μια ομάδα ταλαντούχων ανθρώπων αλλά και πολύτιμων συνεργατών καταφέρνουμε να ανεβάζουμε ποιοτικές παραστάσεις που διασκεδάζουν το κοινό και στέλνουν ταυτόχρονα τα δικά τους μηνύματα. Έχουμε καταφέρει να κερδίσουμε το κοινό με πρωτοφανή νούμερα συμμετοχής στις παραστάσεις μας αλλά και να ταξιδέψουμε σε όλη τη Κύπρο με επτά θεατρικά έργα. Έχουμε μέχρι τώρα στο ενεργητικό μας περισσότερες από 30 παραστάσεις. Νιώθω διπλά περήφανος για όσα καταφέρνουμε συνεχώς ως ομάδα. Μπορέσαμε να αφήσουμε το προσωπικό μας στίγμα στον χώρο του ερασιτεχνικού θεάτρου και αυτό είναι για εμάς πολύ σημαντικό
Ποιο είναι το αγαπημένο σου είδος θεάτρου;
Αυτό που με είχε κερδίσει από την αρχή της ενασχόλησής μου με το θέατρο, (αρχικά με τα κυπριώτικα σκετς του πρώτου θεατρικού συγγραφέα που γνώρισα, του συντοπίτη μας Γιώργου Θουπή, με τον οποίο είμαστε ξάδελφο)ι, ήταν η κωμωδία. Παραμένει το είδος που αγαπώ και υπηρετώ ως συγγραφέας και δημιουργός. Ως δημιουργός πειραματίστηκα και με άλλα είδη αλλά θεωρώ ότι αυτή είναι η δική μου αγάπη.
Γιατί κυρίως κωμωδία;
Πιστεύω ότι η κωμωδία είναι είδος που μπορεί να διασκεδάσει το κοινό και την ίδια ώρα να περάσει πολύ δυνατά κοινωνικά μηνύματα. Η αίσθηση όταν ερμηνεύεις στη σκηνή ή όταν μια ατάκα δική σου από ένα έργο προκαλεί γέλιο είναι απερίγραπτή. Εκεί καταλαβαίνεις την αγάπη σου και τη κλίση σου για το συγκεκριμένο είδος. Είμαι πιστός στο μότο, μια μέρα χωρίς γέλιο είναι μια χαμένη μέρα.
Διαβάζοντας το βιογραφικό σου είδα ότι έχεις λάβει μέρος ως ηθοποιός και σε αρκετές τηλεοπτικές σειρές. Μίλησέ μας γι’ αυτές;
Ναι, είχα τη χαρά και τη τύχη να συμμετέχω σε αρκετές τηλεοπτικές σειρές είτε με σταθερό ρόλο, όπως τους «Τάκκους» στο Σίγμα, είτε με «περάσματα» όπως «Τα Χρυσόψαρα», «Την Πάτησα», «Η Ζωή είναι Ωραία», «Το Παρά Πέντε» κ.ά. Ήταν μια πολύ όμορφη διδακτική εμπειρία γιατί είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με σπουδαίους Κύπριους ηθοποιούς, όπως τον Σταύρο Λούρα, την Έλενα Ευσταθίου, τον Μουστάκα, τη Βάνα Κωνσταντίνου κ.α.
Πέραν των τηλεοπτικών σειρών, ήμουν ταυτόχρονα και παρουσιαστής τηλεοπτικών νεανικών εκπομπών, όπως π.χ. του «Νεοδρομίου» (TV Plus) και του «Είμαστε Εδώ», της νεανικής εκπομπής του ΟΝΕΚ που προβαλλόταν στο ΡΙΚ.
Η εμπειρία μου στην τηλεόραση, μου άφησε εκτός από όμορφα βιώματα και μαθήματα τα οποία με βοήθησαν στην ενασχόλησή μου με την υποκριτική και τη σκηνοθεσία. Είχα έτσι την ευκαιρία να συνεργαστώ με αρκετά κανάλια και εταιρείες παραγωγής.
Σιγά-σιγά άρχισες να πειραματίζεσαι με τη συγγραφή θεατρικών έργων. Μίλησέ μας γι’ αυτό.
Στα φοιτητικά μου χρόνια ξεκίνησα με τη συγγραφή μικρών μονόπρακτων κειμένων τα οποία χρόνο με τον χρόνο «μεγάλωναν». Από το 2010 γράφω ολοκληρωμένα θεατρικά έργα, τα οποία είχα τη τύχη να δω τα πλείστα επί σκηνής να ζωντανεύουν. Η θεατρική γραφή είναι μια ξεχωριστή τέχνη από μόνη της, παρόλο που θα μπορούσαμε να πούμε ότι «περπατάει» παράλληλα με το θέατρο. Είναι ένα από τα πάθη μου τα οποία προσπαθώ να εμπλουτίζω συνεχώς με γνώσεις και εμπειρίες. Το 2019 μετά από παραίνεση της επίτιμης προέδρου και γνωστής συγγραφέως Τούλας Κακουλλή, έγινα μέλος της «Ένωσης Θεατρικών Συγγραφέων Κύπρου», κάτι που αποτελεί ύψιστη τιμή και αναγνώριση για μένα. Από το 2022 είμαι έτσι, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης μετά από εκλογή μου από τα υπόλοιπα μέλη της.
Πόσο δύσκολη είναι η συγγραφή ενός θεατρικού έργου;
Η κατάθεση στο χαρτί ενός μέρους της ψυχής σου είναι δύσκολη και επίπονη διαδικασία. Παράλληλα είναι ένα μαγικό ταξίδι που αξίζει τη διαδρομή. Όταν ένα λογοτεχνικό κείμενο μεταμορφώνεται σε θεατρικό έργο και ζωντανεύει στη σκηνή, τότε τα συναισθήματα που δημιουργούνται είναι πολύ έντονα.
Ποιο είναι το πιο δύσκολο κομμάτι της διαδικασίας συγγραφής ενός έργου;
Η προσωπική μου δυσκολία είναι η δική μου εσωτερική διαδικασία να πλάσω την ιστορία, να επιλέξω τα μηνύματα που θέλω να δώσω και να συνθέσω τα συναισθήματα και τους χαρακτήρες. Όταν όλα αυτά κατασταλάξουν μέσα μου, η συγγραφή του έργου βγαίνει αβίαστα. Το συναίσθημα και η φαντασία οργιάζει φτιάχνοντας ολόκληρους κόσμους και χαρακτήρες.
Πάμε στη σκηνοθεσία τώρα. Πώς προέκυψε;
Νομίζω πως αυτό προέκυψε φυσικά μαζί με την ενασχόληση με το ερασιτεχνικό θέατρο. Βλέπετε στις αρχές ως φοιτητές, αλλά ακόμη και αργότερα δεν είχαμε την πολυτέλεια να συνεργαζόμαστε με επαγγελματίες σκηνοθέτες. Έτσι αρχίσαμε να δημιουργούμε με «σπιτικά υλικά», με τις δικές μας δηλαδή δυνάμεις τα έργα μας. Αυτό είναι μια πρακτική που συνεχίζουμε μέχρι και σήμερα στη Θ.Ο. Παρωδία. Κάπως έτσι ασχολήθηκα με σκηνοθεσία και η συνεχής τριβή με αυτό το αντικείμενο, μέσα από λάθη, παραλείψεις και εμπόδια με ενίσχυσε με βιωματική γνώση και εμπειρία.
Περίγραψέ μας τη δική σου δουλειά ως σκηνοθέτη.
Η δουλειά του σκηνοθέτη είναι να μετουσιώσει το κείμενο, να το ζωντανέψει δηλαδή, επί σκηνής. Θα δώσει τις οδηγίες στους ηθοποιούς για το ύφος του έργου, θα τους βοηθήσει στην έκφραση των συναισθημάτων και το κτίσιμο του ρόλου. Στο ερασιτεχνικό θέατρο στο οποίο πολλά άτομα συμμετέχουν χωρίς θεατρική παιδεία και εμπειρία, η δουλειά του σκηνοθέτη είναι ακόμη πιο σημαντική.
Συμβαίνει επίσης αρκετές φορές ένα έργο όταν ανεβαίνει στη σκηνή να μην είναι το ίδιο με αυτό που είχα φανταστεί κατά την διάρκεια της συγγραφής του. Είναι πολλές οι φορές που αυτό αλλάζει στην διάρκεια της σκηνοθεσίας και της πρόβας. Για αυτό όπως είπα και πιο πριν, η σκηνοθεσία είναι αυτή που «γράφει» την παράσταση. Αυτή είναι και η σπουδαιότητα της.
Υπάρχει κάποιος σκηνοθέτης που ξεχωρίζεις και πέντε αγαπημένες σου ταινίες;
Δεν έχω ένα αγαπημένο σκηνοθέτη ούτε και μόνο πέντε αγαπημένες μου ταινίες! Αυτό που με μαγεύει στον κινηματογράφο είναι η δράση. Παρόλο που στο θέατρο αγαπώ την κωμωδία στο κινηματογράφο μου αρέσει η δράση και κυρίως οι ταινίες που έχουν να κάνουν με εγκλήματα. Δύο είναι οι σκηνοθέτες στον κινηματογράγο που ξεχωρίζω. αν ξεχωρίζω. Ο Κόπολα με το έπος του το «Νονό» και ο ιδιόμορφος Ταραντίνο.
Στον ελλαδικό χώρο θαυμάζω τον δικό μας σπουδαίο Κακογιάννη και από τους νεότερους τον Τσαφούλια με το εκπληκτικό «Έτερως Εγώ». Στο θέατρο και στον κυπριακό χώρο υποκλίνομαι στο ταλέντο του νεαρού Κώστα Συλβέστρου που βραβεύτηκε φέτος από τον ΘΟΚ αλλά και που κατάφερε με το έργο «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Θεάτρου Αντίλογος να αποσπάσει βραβεία μέσα στην Κωνσταντινούπολη.
Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει πιστεύεις Την τέχνη;
Λίγο περισσότερο από όλους τους άλλους χώρους. Τόσο η οικονομική όσο και η επιδημιολογική κρίση που ζούμε τα τελευταία χρόνια έχει επηρεάσει πολύ αρνητικά τον χώρο του πολιτισμού, εφόσον είναι ένας χώρος που στην Κύπρο τουλάχιστον δεν εκτιμάται ιδιαίτερα από την πολιτεία. Αν κρίνουμε από την πενιχρή στήριξη που έδωσε το κράτος στους ανθρώπους του πολιτισμού μέσα στην κρίση του κορωνοϊού, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι είμαστε πολύ πίσω στην καλλιέργεια πολιτιστικής κουλτούρας και αυτό είναι λυπηρό και τραγικό.
Αυτό που σε ενθουσιάζει πιο πολύ στην τέχνη του Θεάτρου τι είναι;
Η αμεσότητα της επικοινωνίας με το κοινό. Χωρίς το κοινό δεν υπάρχει θέατρο και αυτή η επικοινωνία του κοινού με τη σκηνή και αντίστροφα, είναι κάτι μαγικό. Αυτή η διάδραση είναι κάτι που το θέατρο καταφέρνει να πετύχει σε μεγαλύτερο βαθμό από άλλα είδη τέχνης.
Ποιος ρόλος σου ταιριάζει περισσότερο; Του ηθοποιού, του σεναριογράφου ή του σκηνοθέτη;
Ο κάθε ρόλος έχει τη δική του «αίγλη». Ο ηθοποιός έχει την άμεση επικοινωνία με το κοινό, υποδύεται έναν άλλον αλλά παράλληλα βάζει ένα κομμάτι του εαυτού πάνω στη σκηνή, είναι μια διαδραστική σχέση με το κοινό και το μέσα του. Ο θεατρικός συγγραφέας ή ο σεναριογράφος, δημιουργεί κόσμους μέσα από ένα κείμενο, μοιράζεται με το κοινό το μέσα του και παράλληλα ζωντανεύει ιστορίες και χαρακτήρες, πρώτα στο χαρτί και μετά στη σκηνή. Ο σκηνοθέτης είναι αυτός που θα κάνει τη σύνθεση όλων αυτών για να δώσει στο κοινό το έργο όπως καλύτερα μπορεί να αποδοθεί. Ζω και τους τρείς ρόλους στο έπακρο. Με συνεπαίρνει το φως της σκηνής, με μαγεύει η δημιουργία ολόκληρων κόσμων στο χαρτί και με συγκινεί όταν η ομάδα καταφέρνει να αποδίδει σε ένα έργο τις ερμηνείες που του αξίζουν..
Θα ήθελες να ασχοληθείς με κάποιο άλλο είδος εκτός από θέατρο; Όπως την τηλεόραση.
Ναι, η τηλεόραση ήταν κάτι που μου άρεσε ιδιαίτερα όταν ασχολήθηκα μαζί της και θα ήθελα να ασχοληθώ ξανά. Μπορεί από άλλο κάποιο πόστο, ίσως από αυτό του σεναριογράφου. Ο χρόνος θα δείξει!
Ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια;
Είμαι πιστός στη ροή της ζωής και των πραγμάτων. Ό,τι είναι να ‘ρθει, θα ‘ρθει. Να είμαστε καλά στην υγεία μας, μαζί με τους ανθρώπους που αγαπάμε και να μπορούμε να δημιουργούμε και να φτιάχνουμε όμορφες εμπειρίες και στιγμές. Αυτά είναι τα σχέδιά μου!
Μίλησέ μας για την τελευταία σου δουλειά «Τρισβούννι Λαβ Στόρυ».
Το έργο «Τρισβούννι Λάβ Στόρι» το οποίο γνώρισε μεγάλη επιτυχία με τη Θ.Ο. Παρωδία είναι μια κυπριακή ηθογραφική κωμωδία. Ένα έργο στα όρια της σύγχρονης κωμωδίας και της φόρμας του κυπριώτικου σκετς. Το έργο πραγματεύεται τις δυσκολίες, τις διακρίσεις, τη συντηρητική κυπριακή κοινωνία περασμένων δεκαετιών με κεντρικό «πρωταγωνιστή» την αγάπη.
Την αγάπη που δεν γνωρίζει εμπόδια όπως τη γλώσσα, τη θρησκεία και τους κοινωνικούς περιορισμούς. Ως άνθρωπος που ασχολείται με την παράδοση από μικρή ηλικία τρέφω ιδιαίτερη αδυναμία στη λαογραφία μας, στην κυπριακή ντοπιολαλιά, στις μουσικές και τους χορούς μας αλλά και όλα αυτά που ορίζουμε ως παράδοσή μας.
Η δημιουργία του έργου ήταν μια σύνθεση όλων αυτών, που μαζί με το μεράκι και τη σκληρή δουλειά των ηθοποιών καταφέραμε να παρουσιάσουμε στη σκηνή ένα έργο με ισχυρές ενέσεις γέλιου, συναισθημάτων και φυσικά κυπριακής παράδοσης. Το έργο έκανε πρεμιέρα στις 30/5/2022 στο Παττίχειο Δημοτικό Αμφιθέατρο Λάρνακας και στις 30/6/2022 μαζί με τον Π.Ο. Ερμή το παρουσιάσαμε στο Αίθριο θέατρο του Λυκείου Αραδίππου.
Ήδη πάνω από 1200 άτομα έχουν παρακολουθήσει την παράστασή μας και ευελπιστούμε ότι σύντομα θα συνεχίσει το ταξίδι του με καλοκαιρινές περιοδείες σε κοινότητες στην Κύπρο αλλά και ίσως εκτός συνόρων.
Πώς θα ήθελες να κλείσουμε;
Ηθοποιός σημαίνει φως, φως στη σκηνή, φως στους γύρω του, φως στο μέσα του’’.
Δώρο σε ευχαριστώ !!Σου εύχομαι τα καλύτερα.
Πηγή: www.e-aradippou.cy/Ρέα Κουμπαρή, λειτουργός δημοτικής βιβλιοθήκης