To οδοιπορικό στην Ορεινή Λάρνακας με το τεράστιο μέγεθος της τραγωδίας

ΓΡΑΦΕΙ ο ΒΑΣΟΣ ΒΑΣΟΥ

Κρανίου τόπος, εικόνες απόκοσμες, ένα απέραντο μαύρο… Τα λόγια είναι φτωχά για να περιγράψουν το μέγεθος της τραγωδίας και της καταστροφής. Και όλα αυτά, εξαιτίας μιας απερισκεψίας και βλακείας ενός πολίτη. Η πύρινη κόλαση στην ορεινή επαρχία Λεμεσού και Λάρνακας, η χειρότερη στην ιστορία της Κύπρου, είχε δυστυχώς τραγικές συνέπειες, αφού τέσσερις Αιγύπτιοι εργάτες στην Ορά, ηλικίας 35, 29, 28 και 24 χρόνων, δεν πρόλαβαν να σωθούν από τις αδηφάγες φλόγες όταν δόθηκε η οδηγία για εκκένωση του χωριού.

Χθες το πρωί εντοπίστηκαν απανθρακωμένοι σε κοντινό σημείο (περίπου 400 μέτρα) από το αυτοκίνητό τους, το οποίο κάηκε κι αυτό. Ήταν το επιστέγασμα της εθνικής μας τραγωδίας.

Πρόκειται για εργάτες που δούλευαν σε γεωργό της περιοχής. Όπως έγινε γνωστό, τα θύματα φαίνεται ότι δεν γνώριζαν καλά την περιοχή. Μετά την πληροφορία ότι χάθηκαν τα ίχνη τους, στήθηκε μεγάλη επιχείρηση για εντοπισμό τους. Από τις έρευνες προκύπτει ότι στην προσπάθειά τους να διαφύγουν έπεσαν σε χαράδρα, περικυκλώθηκαν από τις φλόγες και κάηκαν ζωντανοί. Το όχημά τους εντοπίστηκε περίπου ένα χιλιόμετρο μακριά από το χωράφι όπου δούλευαν. Από τις αστυνομικές εξετάσεις που έγιναν φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι εγκατέλειψαν το υποστατικό όπου διέμεναν και προσπάθησαν να μεταβούν σε πιο ασφαλές σημείο με το διπλοκάμπινο αυτοκίνητό τους. Σε κάποιο σημείο, όμως, προφανώς λόγω των πυκνών καπνών, ο οδηγός έχασε τον έλεγχο του αυτοκινήτου, το οποίο ανατράπηκε και ακινητοποιήθηκε. Τότε οι αλλοδαποί εξήλθαν του οχήματος κι επιχείρησαν να γλιτώσουν πεζοί. Δεν τα κατάφεραν όμως. Τις σορούς τους εντόπισε γύρω στις 9π.μ. συμπατριώτης τους, ο οποίος συμμετείχε κι αυτός στις προσπάθειες εντοπισμού τους.

Όπως πληροφορηθήκαμε, δύο απ’ αυτούς καταλείπουν ανήλικα παιδιά, ενώ ο ένας επρόκειτο σύντομα να επιστρέψει στη χώρα του για να παντρευτεί. Στο σημείο της τραγωδίας κλήθηκαν ιατροδικαστές που διενήργησαν αυτοψία. Επί τόπου έσπευσαν συγγενείς και φίλοι τους που δούλευαν σε γειτονικές καλλιέργειες, οι οποίοι δεν μπορούσαν να χωνέψουν τι συνέβη. Τραγική φιγούρα ο αδελφός ενός εκ των θυμάτων, ο οποίος εργάζεται κι αυτός στην Κύπρο.

Μια ασύλληπτη τραγωδία που δεν την χωράει ο ανθρώπινος νους. Με σκυμμένα κεφάλια και θλιμμένα πρόσωπα συμπατριώτες των νεκρών κάθονταν απαρηγόρητοι στο απέραντο μαύρο, προσπαθώντας να συνειδητοποιήσουν το κακό που τους βρήκε.

Ο εργοδότης των θυμάτων, ο Χρίστος Κωνσταντίνου, ήταν ο τελευταίος που συνομίλησε μαζί τους με κινητό τηλέφωνο πριν την τραγωδία. Συγκλονισμένος μίλησε για τις τελευταίες συμβουλές που τους είχε δώσει, μέσω τηλεφώνου, προκειμένου να γλιτώσουν από τις φλόγες. Τελικά, δεν τα κατάφεραν. «Ήταν χρυσά παιδιά, εργατικοί άνθρωποι», πρόσθεσε.

Στο σημείο της τραγωδίας έσπευσε χθες για να ενημερωθεί ο Πρέσβης της Αιγύπτου στην Κύπρο, ο Υπουργός Υγείας καθώς και ο Αρχηγός της Αστυνομίας.

Πέραν των 55 τ.χ.

————————

Η πύρινη λαίλαπα που εκδηλώθηκε λίγο μετά το μεσημέρι του Σαββάτου εκτιμάται ότι κατέκαψε πέραν των 55 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Οι εστίες φωτιάς επεκτείνονταν σε μήκος πολλών χιλιομέτρων.

Παντού η απόλυτη καταστροφή, ενώ η μυρωδιά από αποκαΐδια ήταν έντονη. Οι πυκνοί καπνοί σκέπασαν σχεδόν όλη την Κύπρο, φθάνοντας μέχρι και τα παράλια της Συρίας… Ένας μεγάλος πνεύμονας οξυγόνου χάθηκε μέσα σε λίγα λεπτά. Μέχρι το βράδυ του Σαββάτου σε πύρινο κλοιό είχαν βρεθεί περίπου δέκα κοινότητες των ορεινών περιοχών Λεμεσού και Λάρνακας, οι οποίες μέχρι χθες ήταν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα.

Σύμφωνα με τον Υπουργό Εσωτερικών Ν. Νουρή, περίπου 36 άνθρωποι παρέμειναν άστεγοι εξαιτίας της πυρκαγιάς. Τους προσφέρθηκε στέγαση σε ξενοδοχεία. Οι κοινότητες που εκκενώθηκαν προκειμένου ν’ αποφευχθούν τα χειρότερα ήταν η Επταγώνια, η Ορά, η Μελίνη, η Συκόπετρα, η Οδού, η Ακαπνού, οι Αγίοι Βαβατσινιάς και η Βαβατσινιά. Μάλιστα, στην Ορά η Πυροσβεστική έκανε επιχείρηση διάσωσης, καθότι υπήρχαν άτομα που είχαν εγκλωβιστεί.

Σύμφωνα πάντα με το Υπουργείο Εσωτερικών, πέραν των 50 κατοικιών στις υπό αναφορά κοινότητες υπέστησαν εκτεταμένες ζημιές από τη φωτιά. Στην Επταγώνια τυλίχθηκε στις φλόγες ο τοπικός πυροσβεστικός σταθμός και οχήματα. Τραγική ειρωνεία είναι πως στάχτη έγιναν και δύο ιδιωτικά οχήματα πυροσβεστών, οι οποίοι εκείνη την ώρα προσπαθούσαν να περιορίσουν τις φλόγες από περιουσίες άλλων ανθρώπων στον Αρακαπά.

Στη Μελίνη δόθηκε νερό σε νοικοκυριά, αφού υπήρξε πρόβλημα υδροδότησης. Η φωτιά μαινόταν ανεξέλεγκτη καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας του Σαββάτου. Η μάχη με τις φλόγες ήταν άνιση. Στα διάφορα σημεία της πυρκαγιάς επιχειρούσαν επίγειες κι εναέριες δυνάμεις, καθώς η πυρκαγιά μαινόταν πολλές ώρες εκτός ελέγχου και οι αναζωπυρώσεις ήταν συνεχείς. Οι πύρινες «γλώσσες» κατέκαιγαν τα πάντα στο πέρασμά τους. Απελπισμένοι κάτοικοι, με όποιο μέσο είχαν στην διάθεσή τους, προσπαθούσαν να περιορίσουν την πύρινη κόλαση και να σώζουν ότι σωζόταν. Δεν μπορούσαν να πιστέψουν το κακό που τους βρήκε. Το έργο της κατάσβεσης ήταν εξαιρετικά δύσκολο λόγω των ισχυρών ανέμων, αλλά και της έκτασης της πυρκαγιάς.

Το κακό ξεκίνησε από το χωριό Αρακαπάς της επαρχίας Λεμεσού και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, λόγω των ανέμων που έπνεαν, πήρε τεράστιες διαστάσεις, κατακαίοντας περιουσίες, σπίτια, δασικές εκτάσεις, γεωργικές καλλιέργειες, φυτείες, κτηνοτροφικά υποστατικά, αποθήκες, διατρήσεις κ.α. Οι ζημιές είναι ανυπολόγιστες και θεωρείται βέβαιο πως ο τελικός απολογισμός θα είναι τραγικός.

Στον Αρακαπά, η φωτιά κατέστρεψε οικίες, υποστατικά, οχήματα, ενώ απείλησε ανθρώπινες ζωές. Ζώα κάηκαν ζωντανά σε μάντρες. Στην Ορά κάηκε ελαιοτριβείο. Η πύρινη λαίλαπα αναπτύχθηκε ραγδαία σε αρκετές κοινότητες, με τους ανέμους να αλλάζουν κατεύθυνση και να δυσκολεύουν την τιτάνια επιχείρηση κατάσβεσης που είχε στηθεί.

Πέραν των 40 πυροσβεστικών οχημάτων κατέφθασαν στις πληγείσες περιοχές για κατασβέσεις. Πυροσβέστες από την επαρχία Λάρνακας, οι οποίοι κατευθύνονταν προς την Οδού, κινδύνεψαν όταν εγκλωβίστηκαν σε τοποθεσία κοντά σ’ εστία φωτιάς.

Η δίοδος προς την Οδού ήταν εξαιρετικά δύσκολη. Οι εκκλήσεις των υπευθύνων προς τον κόσμο για να διατηρήσει την ψυχραιμία του και να είναι προσεκτικό στις διακινήσεις του, ήταν συνεχείς. Χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα παρέμειναν πολλές κοινότητες. Λόγω της διακοπής ρεύματος μεταφέρθηκαν βυτιοφόρα, ούτως ώστε να μπορούν να αντλούν νερό τα πυροσβεστικά οχήματα. Συγκινητικές ήταν οι προσπάθειες των σωστικών συνεργειών για να σωθούν περιουσίες και προπαντός να μην θρηνήσουμε θύματα. Αυτό ήταν και το πρώτο μέλημα όλων.

Βαρύ τίμημα η Οδού

—————————–     

Πολύ βαρύ τίμημα πληρώνει η γραφική κοινότητα της Οδού εξαιτίας της πυρκαγιάς. Οι εικόνες στην κοινότητα είναι ομολογουμένως αποκαρδιωτικές. Τεράστιες εκτάσεις καλλιεργήσιμης γης και δάσους έγιναν στάχτη. Ευτυχώς, όμως, οι κατοικίες στον πυρήνα του χωριού σώθηκαν.

Σύμφωνα με τον κοινοτάρχη Μενέλαο Φιλίππου, οι ζημιές που προκάλεσε η φωτιά πήρε το χωριό 100 χρόνια πίσω. «Κάηκαν σπίτια, ένα εξοχικό, εργοστάσια, φυτείες, μελισσοκομείο, τρακτέρ, αυτοκίνητα. Υπολογίζω ότι κάηκαν περισσότερα από τρεις χιλιάδες δέντρα και πάνω από 200 χιλιάδες ρίζες ντοματών». Οι κάτοικοι στην Οδού διατύπωσαν σοβαρά παράπονα για το πλάνο πυρόσβεσης, υποστηρίζοντας πως υπήρξε ασυνεννοησία μεταξύ Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και Τμήματος Δασών. Τεράστιες είναι οι ζημιές και σε Ορά και Μελίνη. Χθες το απόγευμα η κατάσταση με τις πυρκαγιές χαρακτηριζόταν ελεγχόμενη σε πολλά μέτωπα, υπήρχε όμως ανησυχία για τυχόν αναζωπυρώσεις.

Στη Βαβατσινιά ο ΠτΔ

——————————-

Το βράδυ του Σαββάτου ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Μάριος Πελεκάνος δήλωσε ότι οι αποφάσεις που λήφθηκαν από την διυπουργική επιτροπή αφορούσαν την ενεργοποίηση του Σχεδίου Ήφαιστος, ενώ παράλληλα αποφασίστηκε η μεταφορά του Κέντρου Επιχειρήσεων στη Βαβατσινιά, όπου έσπευσαν οι Υπουργοί Εσωτερικών και Γεωργίας, οι οποίοι προέδρευσαν σύσκεψης στην παρουσία των τοπικών αρχών και υπευθύνων αρμόδιων τμημάτων, κατά την οποία έγινε ανασκόπηση της κατάστασης.

Την ίδια ώρα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης ενημερωνόταν για την πορεία της πυρκαγιάς στο Κέντρο της ΕΜΑΚ, στην Κοφίνου. Στο πόδι ήταν ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός.

Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι μέσα από τον μηχανισμό RescueEU, οι χώρες της Ε.Ε. κλήθηκαν να συνδράμουν. Πρώτη απέστειλε βοήθεια η Ελλάδα.

Τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη είχε και ο κατοχικός ηγέτης Ερσίν Τατάρ, εκδηλώνοντας την ετοιμότητα του ψευδοκράτους να συνδράμει στις προσπάθειες κατάσβεσης.

Χθες το πρωί ο Νίκος Αναστασιάδης, συνοδευόμενος από τους υπουργούς Κώστα Καδή και Νίκο Νουρή, επισκέφθηκε τη Βαβατσινιά και το Κέντρο Συντονισμού, όπου ενημερώθηκε για την εξέλιξη της πυρκαγιάς και για το έργο της κατάσβεσης. Περιόδευσε, δε, στις πληγείσες περιοχές. Στην Σκαρίνου στήθηκε Κέντρο Συντονισμού υπό τον Επίτροπο Προστασίας του Πολίτη. Η βοήθεια και των εθελοντών ήταν πολύτιμη.

Οι εναέριες δυνάμεις

——————————     

Χθες ρίφθηκαν στη μάχη για την κατάσβεση των πυρκαγιών πτητικά μέσα από το Ισραήλ (έριχναν επιβραδυντικό υλικό) μαζί με ομάδα πυροσβεστών από τη γειτονική χώρα, ενώ προηγουμένως είχαν καταφθάσει αεροπλάνα Καναντέρ που έστειλε η Ελλάδα μαζί με πεζοπόρο τμήμα 25 ατόμων ΕΜΑΚΜ. Το ένα από τα αεροπλάνα, όμως, λόγω τεχνικού προβλήματος αναγκάστηκε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Μετέπειτα έφθασε στην Κύπρο δεύτερο αεροσκάφος από την Ελλάδα. Για δεύτερη μέρα συνεχίστηκε η μάχη των πυροσβεστών με την πύρινη λαίλαπα. Μεγαλύτερη έμφαση δόθηκε στις μεγάλες εστίες που μαίνονταν μεταξύ των χωριών Οδού και Αγ. Βαβατσινιάς, αφού πρόκειται για περιοχές δύσκολες για τα πτητικά μέσα.

Η κατάσταση παρέμενε πολύ δύσκολη, εξού και παρατηρήθηκε μεγάλη μετακίνηση επίγειων δυνάμεων προς την συγκεκριμένη περιοχή. Μαζί με τους πυροσβέστες, κλιμάκια της Πολιτικής Άμυνας επιχειρούσαν στις πυρόπληκτες περιοχές, προσπαθώντας να σβήσουν εστίες αναζωπύρωσης ιδιαίτερα σε κατοικημένες περιοχές.

Βοήθεια στους πυρόπληκτους

———————————————

Στη διάθεση όσων πυρόπληκτων τα σπίτια υπέστησαν ζημιές κι έψαχναν κάποιο προσωρινό χώρο διαμονής, η Μητρόπολη Λεμεσού παραχώρησε τον κατασκηνωτικό της χώρο στον Κακομάλλη. Την ίδια ώρα η Μητρόπολη απομάκρυνε προληπτικά αρχαιολογικής αξίας εικόνες από την παλιά εκκλησία του Αρακαπά.

Εξάλλου, ο Δήμος Λεμεσού απέστειλε προσωπικό κι εξοπλισμό για στήριξη των προσπαθειών καταπολέμησης της πυρκαγιάς στην περιοχή Αρακαπά. Βοήθεια σε πυρόπληκτους που έμειναν χωρίς στέγη πρόσφεραν και άλλοι φορείς, σωματεία και φιλανθρωπικές οργανώσεις καθώς και απλοί πολίτες.

«Στο έλεος του Θεού»

——————————-

Συγκλονίζουν οι αφηγήσεις πυρόπληκτων στον Αρακαπά, οι οποίοι μέσα σε λίγα λεπτά είδαν τις περιουσίες τους, που με τόσο μόχθο και θυσίες έκτισαν, να γίνονται στάχτη. Με δάκρυα στα μάτια εξιστόρησαν τις δραματικές ώρες που βίωσαν. «Βλέπαμε ανεξέλεγκτα τα πύρινα μέτωπα να πλησιάζουν, να καίνε ότι βρουν στο πέρας τους, δάση, δέντρα. Μέχρι να έρθω στο σπίτι μου, με πρόλαβαν οι φλόγες. Ο κόσμος έτρεχε πανικόβλητος να σώσει τις περιουσίες του. Έχουν καεί τεράστιες εκτάσεις, επιχειρήσεις εκατομμυρίων. Μιλάμε ότι οι ζημιές είναι απίστευτες, πέραν βέβαια από την οικολογική καταστροφή. Ήμασταν κυριολεκτικά στο έλεος του θεού», δήλωσε μια απελπισμένη πυρόπληκτη γυναίκα. Είναι γεγονός πως υπήρχαν αρκετοί κάτοικοι που μέσα στον πανικό τους έτρεχαν στους δρόμους των χωριών τους χωρίς να ξέρουν που να κατευθυνθούν, αντικρίζοντας απλά το χάος που επικρατούσε.

«Έχασα το σπίτι μου»

——————————–  

Με το πρώτο φως της ημέρας, τα δάκρυα των ανθρώπων που έχασαν τα πάντα αποτύπωναν το μέγεθος της καταστροφής. Συγκίνηση προκαλούν τα λόγια πυρόπληκτου από τον Αρακαπά μόλις αντίκρισε την καταστροφή. «Έχασα το σπίτι μου, τα ζώα μου, τα δέντρα μου, τη δουλειά μου», ανέφερε και διερωτήθηκε πώς θα είναι η επόμενη μέρα της ζωής του…

«Ο παράδεισός μου, κόλαση»

——————————————- 

Φοβερές ζημιές υπέστη και η Φρειδερίκη Παναγιώτου, από την επαρχία Λεμεσού, της οποίας ο «παράδεισος», όπως έλεγε χαρακτηριστικά το σπίτι της, χάθηκε μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Ένα ολοπράσινο τοπίο έγινε ολόμαυρο. «Εύχομαι να μην ζήσει κανένας, ούτε ο εχθρός μου, τέτοιο κακό. Το σπίτι μου καταστράφηκε ολοσχερώς. Ούτε ποτήρι, ούτε καρέκλα, ούτε κατσαρόλα δεν μου έμεινε. Όλα μαύρα και γέριμα έγιναν», είπε απελπισμένη, καταγγέλλοντας ταυτόχρονα ότι έμεινε αβοήθητη για ώρες, έχοντας ως μόνο της όπλο τη βρύση του σπιτιού της.