Συν και πλην για τετράμηνα – Αξιολόγηση του θεσμού

Οι μαθητές της Α’ τάξης Λυκείου και Τεχνικών Σχολών που παρακάθισαν για πρώτη φορά στις εξετάσεις τετραμήνων -όπως αυτές διεξήχθησαν το πρώτο τετράμηνο της σχολικής χρονιάς που μας πέρασε- φαίνεται να τα πήγαν καλύτερα στα Νέα Ελληνικά απ’ ό,τι οι τελειόφοιτοι μαθητές τα τελευταία χρόνια μέσω της διαδικασίας των Παγκύπριων Εξετάσεων. Συγκεκριμένα, η μέση βαθμολογία στην ενιαία γραπτή αξιολόγηση στα Νέα Ελληνικά, μάθημα στο οποίο εξετάστηκαν όλοι οι μαθητές, ήταν 12,45 ενώ στο κύριο διαγώνισμα ήταν 13,11 και στην προφορική αξιολόγηση 16,09.

Τα πιο πάνω είναι μερικά από τα ευρήματα της αξιολόγησης των εξετάσεων του πρώτου τετραμήνου, την οποία διεκπεραίωσε το Κέντρο Εκπαιδευτικής Έρευνας και Αξιολόγησης (ΚΕΕΑ) του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, κατόπιν της Διεύθυνσης Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης του υπουργείου Παιδείας. Σημειώνεται ότι η αξιολόγηση του θεσμού των εξετάσεων τετραμήνων κάθε χρόνο, έχει περιληφθεί στη σχετική νομοθεσία και σε αυτήν ανταποκρίθηκαν το 25% των εκπαιδευτικών που δίδασκαν σε Α΄ Λυκείου/ Τεχνικών Σχολών (748 άτομα), το 51,7% των μαθητών που συμμετείχαν στις εξετάσεις (3.790 άτομα) και το 9,2% των γονέων τους (675 άτομα). Αξίζει να σημειωθεί ότι ερωτηματολόγια χορηγήθηκαν ηλεκτρονικά σε μεγαλύτερους αριθμούς και συγκεκριμένα σε: 2.988 εκπαιδευτικούς, 7.238 μαθητές (όσοι δηλαδή παρακάθισαν στις εξετάσεις τετραμήνου) και σε 7,238 γονείς.

Σύμφωνα με το έγγραφο που δόθηκε χθες στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας, η αξιολόγηση επικεντρώθηκε σε δύο ερωτήματα:

Ποια είναι η γενική εκτίμηση των συμμετεχόντων (εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων) για τη διαδικασία εφαρμογής του θεσμού της Αξιολόγησης Τετραμήνων για μαθητές στην Α’ τάξη Λυκείου και Τεχνικών Σχολών; Ποια είναι τα θετικά στοιχεία της εφαρμογής; Ποια είναι τα προβλήματα και οι προκλήσεις από την εφαρμογή;
Ποια είναι η γενική αποτίμηση των εμπλεκομένων ως προς τη συνεισφορά της καινοτομίας του θεσμού της Αξιολόγησης Τετραμήνων για μαθητές στην Α’ τάξη Λυκείου και Τεχνικών Σχολών;
(Σημειώνεται ότι η κλίμακα που χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση και η οποία φαίνεται στους Μέσους Όρους που ακολουθούν ήταν:

«1 – Καθόλου», «2 – Σε μικρό βαθμό», «3 – Σε μέτριο βαθμό», «4 – Σε μεγάλο βαθμό» και «5 – Σε πολύ μεγάλο βαθμό».

Οι παράμετροι του πρώτου ερωτήματος αφορούσαν έξι πτυχές:

Ενημέρωση: Ως προς τον βαθμό ενημέρωσης, οι εκπαιδευτικοί δήλωσαν ενημερωμένοι σε μεγάλο βαθμό τόσο για τις μεθόδους υποστήριξης της διαδικασίας των μαθημάτων (Μ.Ο. 3,5), όσο και για τους κανονισμούς λειτουργίας των Τετραμήνων (Μ.Ο. 3, 8) αλλά και την αξιολόγηση των μαθητών (Μ.Ο. 3,9). Οι γονείς (Μ.Ο. 3,4) και οι μαθητές (Μ.Ο. 3,1) δήλωσαν αρκετά ενημερωμένοι για τον θεσμό. Λιγότερο ενημερωμένοι δήλωσαν οι μαθητές τόσο για το περιεχόμενο, όσο και για τα προσδοκώμενα αποτελέσματα του κάθε μαθήματος αλλά και για τις διαδικασίες αξιολόγησης σε κάθε μάθημα. Σε γενικές γραμμές, πιο ενημερωμένοι για τον θεσμό δήλωσαν οι εκπαιδευτικοί παρά οι μαθητές και οι γονείς.

Προετοιμασία και Ετοιμότητα: Οι εκπαιδευτικοί εκτίμησαν ότι υπήρξε κατάλληλη προετοιμασία για την εφαρμογή σε μικρό βαθμό (Μ.Ο. 2,3). Δήλωσαν ότι επηρεάστηκε η εύρυθμη λειτουργία του σχολείου τους σε μεγάλο βαθμό (Μ.Ο. 3,6) κάνοντας αναφορά σε δυσκολίες που προκάλεσε η ταυτόχρονη διενέργεια εξετάσεων και η διδασκαλία μαθημάτων. Τέσσερις στους δέκα δήλωσαν ικανοποιημένοι σε μεγάλο ή πολύ μεγάλο βαθμό με την ετοιμότητα του σχολείου τους, ενώ σε μικρότερο βαθμό συμφώνησαν ότι είχαν στήριξη για την εφαρμογή του νέου συστήματος αξιολόγησης (Μ.Ο.2,9).

Χρονοδιαγράμματα: Δεν ικανοποίησαν εκπαιδευτικούς, μαθητές και γονείς σε μεγάλο βαθμό. Και οι τρεις ομάδες δήλωσαν ότι η χρονική διάρκεια της περιόδου ήταν μικρή σε σχέση με τον όγκο της ύλης που προβλεπόταν να διδαχθεί. Χαμηλός και ο βαθμός ικανοποίησης από τη διάρκεια της περιόδου προετοιμασίας.

Κοινή τους διαπίστωση: Η συγκεκριμένη περίοδος δεν αξιοποιήθηκε για επαναλήψεις και προετοιμασία για τις εξετάσεις αλλά για ολοκλήρωση της ύλης. Υψηλότερη η ικανοποίηση των ομάδων από τη χρονική διάρκεια της περιόδου διενέργειας των εξετάσεων, αλλά με τους μαθητές και τους γονείς να συμφωνούν πως έπρεπε να υπάρχει μεγαλύτερη απόσταση ανάμεσα σε κάθε εξέταση.

Κατανομή βαθμολογίας: Αναφορικά με την αναλογία προφορικής – γραπτής επίδοσης των μαθητών, οι ομάδες συμφώνησαν αρκετά με αυτή, όπως και στην κατανομή του ποσοστού της προφορικής βαθμολογίας. Για τη δυνατότητα στους μαθητές για αύξηση του προφορικού βαθμού κατά 5% με συμμετοχή σε άλλες δραστηριότητες, προέκυψε διχογνωμία ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς: το 40,6% δεν συμφωνεί ενώ το 39,7% συμφωνεί. Η δυνατότητα βελτίωσης του βαθμού στα μη εξεταζόμενα μαθήματα, με επανάληψη διαγωνίσματος βρήκε σύμφωνες και τις τρεις ομάδες.

Αξιολόγηση – ανατροφοδότηση: Οι εκπαιδευτικοί δήλωσαν σε μεγάλο βαθμό ότι μετά την 20λεπτη άσκηση διενήργησαν στοχευμένες παρεμβάσεις για βελτίωση των παιδιών και λήφθηκαν υπόψη ιδιαιτερότητες του κάθε μαθητή.

Θεματοθέτηση: Οι εκπαιδευτικοί συμφώνησαν αρκετά με τη διαδικασία (Μ.Ο. 3,3). Ωστόσο, το 1/5 των ερωτηθέντων κατέθεσαν αντίθετη άποψη επικαλούμενοι το ασυμβίβαστο «θεματοθέτη και διδάσκοντα». Κατά τη γνώμη τους, εκπαιδευτικός που δίδασκε σε μαθητές Α’ τάξης δεν θα έπρεπε να θεματοθετεί.

Ποιες οι εισηγήσεις για βελτίωση του θεσμού

Αναφορικά με το δεύτερο ερώτημα, η πλειοψηφία των εκπαιδευτικών θεώρησε ότι ο θεσμός επηρέασε το έργο τους σε μεγάλο βαθμό. Η επίδραση όμως ήταν αρνητική, καθώς είχε άγχος και πίεση και δεν υπήρχε δημιουργικότητα. Μαθητές και γονείς θεώρησαν ότι ο θεσμός δεν ανταποκρίθηκε ή ανταποκρίθηκε σε μικρό βαθμό στις ατομικές ανάγκες των μαθητών.

Όσον αφορά στα θετικά στοιχεία της αξιολόγησης, η έρευνα καταλήγει στα ακόλουθα ως διαπιστώσεις και από τις τρεις ομάδες:

Διαμοιρασμός ύλης στα δύο τετράμηνα – Διευκόλυνση μελέτης και προετοιμασίας.
Έμφαση του νέου συστήματος στην προφορική επίδοση.
Πιο δίκαιο και αντικειμενικό σύστημα αξιολόγησης.
Ενεργοποίηση μαθητών και επίδειξη μεγαλύτερου ενδιαφέροντος, συγκέντρωσης και συνέπειας.
Οι ερωτηθέντες εισηγήθηκαν: Μείωση ύλης, μείωση/ επαναπροσδιορισμό του αριθμού διαγωνισμάτων, κατάργηση 20λεπτης άσκησης και διακοπή μαθημάτων κατά τη διάρκεια των εξετάσεων.

Αναφορικά με τον χρόνο διεξαγωγής των εξετάσεων, κυρίως εκπαιδευτικοί και γονείς συμφώνησαν να γίνονται μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων, ενώ οι μαθητές να παραμείνουν τον Δεκέμβρη για να μην έχουν το άγχος του διαβάσματος στις διακοπές.

Στο μεταξύ, όσον αφορά στις τροποποιήσεις στους Κανονισμούς που διέπουν τις εξετάσεις τετραμήνων, η Επιτροπή Παιδείας προτίθεται να τους οδηγήσει ενώπιον της Ολομέλειας της Βουλής για ψήφιση πριν κλείσει για τις θερινές διακοπές.

Πηγή: Φιλελεύθερος