Σε απαγόρευση των εξετάσεων που κυκλοφορούν στην αγορά οι οποίες εντοπίζουν τα αντισώματα του κορωνοϊού αφού δεν εντοπίζουν τον ιό σε κάποιον που νοσεί, καλεί ο γενετιστής Σταύρος Μαλάς ο οποίος σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ σημειώνει επίσης την ανάγκη να γίνεται ποιοτικός έλεγχος από επιτροπή του Υπουργείου Υγείας στις διαγνωστικές εξετάσεις που διενεργούν εργαστήρια για να είναι τα αποτελέσματα αξιόπιστα.
«Τα διαγνωστικά τεστ που γίνονται στην Κύπρο είναι αυτά που γίνονται σε όλες τις χώρες και είναι τα πλέον έγκυρα και είναι αυτά που αναλύουν την παρουσία γενετικού υλικού του ιού και κατ’ επέκταση του ιού σε ρινοφαρυγγικό επίχρισμα», ανέφερε ο κ. Μαλάς απαντώντας σε σχετική ερώτηση με αφορμή πρόσφατες αναρτήσεις του στο Twitter.
Αυτές, πρόσθεσε, «είναι αναλύσεις οι οποίες βεβαίως πρέπει να γίνονται από εξειδικευμένα εργαστήρια και γι αυτό είχα πει ότι μόνο εκείνοι που έχουν εμπειρία μπορούν να κάνουν αυτά τα τεστ, γιατί η ποσότητα του ιικού φορτίου στο ρινοφαρυγγικό επίχρισμα είναι πάρα πολύ μικρή, το γενετικό υλικό του ιού, που είναι αυτό που εντοπίζεις, είναι ασταθές μόριο και μπορεί να καταστραφεί, επομένως να δώσει το “false negative” (λανθασμένο αρνητικό αποτέλεσμα)».
Συμπλήρωσε επίσης ότι «οι ίδιες οι αντιδράσεις είναι κάπως ευαίσθητες, επομένως πρέπει να είναι στα χέρια ειδικών». Το Ινστιτούτο Νευρολογίας, για παράδειγμα, είπε ο γενετιστής, «είναι το πλέον ειδικό, υπάρχουν βεβαίως και κάποια άλλα εργαστήρια που μπορούν το κάνουν τόσο στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, αλλά λίγα, όχι όσοι όλοι δηλώνουν κατά την άποψη μου».
Σε ερώτηση αν τα εργαστήρια στα οποία έχει επιτραπεί να διενεργούν τέτοιες εξετάσεις δεν πρέπει να πληρούν κάποιες προδιαγραφές απάντησε ότι οι προδιαγραφές που συνήθως ζητά το Υπουργείο είναι αν έχουν άδεια λειτουργίας και αν έχουν τα μηχανήματα. Ωστόσο, σημείωσε, αυτή η συγκεκριμένη αντίδραση δεν σημαίνει «αγοράζω αντιδραστήρια και τα βάζω σε ένα μηχάνημα». «Πρέπει να έχεις εμπειρία πάρα πολλή και ειδικά μέσω έρευνας όσον αφορά την συμπεριφορά του γενετικού υλικού, του RNA, διότι είναι ασταθές μόριο», εξήγησε.
Εξέφρασε την άποψη ότι «κάποια από τα εργαστήρια πιστεύω δεν έχουν αυτή την εμπειρία. Επειδή ακριβώς είναι σχετικά σπάνιο να βρεθεί σε ένα δείγμα το θετικό αποτέλεσμα.
Έδωσε το παράδειγμα της τυχαίας δειγματοληψίας που έγινε στην Πάφο όπου το ποσοστό ήταν πολύ χαμηλό. «Επομένως, αν αναλύεις 784 δείγματα και βρεις 4 θετικά, αν σου “γελάσει” ένα, δεν θα μπορείς να ξέρεις αν είναι “false negative”, διότι τα πλείστα είναι αρνητικά έτσι κι αλλιώς και βγαίνουν αρνητικά διότι είναι αρνητικά».
Σε ερώτηση τι μπορεί να γίνει απάντησε ότι πρέπει να υπάρχει προσοχή «εκείνοι που τα κάνουν να έχουν εμπειρία».
«Να υπάρχει επίσης συνεχής συντονισμός και έλεγχος ποιότητας από το Υπουργείο», είπε. Προς αυτό εξέφρασε την άποψη ότι «ίσως θα πρέπει το Υπουργείο να βάλει μια επιστημονική ομάδα που να ελέγχει ποιοι τα κάνουν και συνεχώς να ελέγχει τις διαδικασίες στα εργαστήρια για να έχουμε αξιόπιστα αποτελέσματα».
Ο κ. Μαλάς συνέχισε λέγοντας ότι ένα σημαντικό κατά τον ίδιο σημείο το οποίο πρέπει να τύχει χειρισμού είναι το γεγονός ότι «κυκλοφορούν στο παζάρι αντιδραστήρια που εντοπίζουν τα αντισώματα ενάντια στον κορωνοϊό σε άτομα που έχουν νοσήσει και προσφέρονται υπό μορφή έγκαιρης διάγνωσης».
Αυτό, είπε, «δεν επιτρέπεται». Δηλαδή, πρόσθεσε, «δεν μπορείς να εντοπίσεις αντισώματα σε άτομο που είτε εκκολάπτει τον ιό, είτε είναι στο πολύ πρώιμο στάδιο της νόσου γιατί δεν έχει αντισώματα».
Επομένως, ανέφερε, «θεωρώ ότι θα πρέπει το Υπουργείο και υπάρχει ειδική επιτροπή στο Υπουργείο που ελέγχει αυτά τα πράγματα, να δώσει εντολή σε όλα τα εργαστήρια να αναστείλουν κάθε διενέργεια τέτοιων εξετάσεων με αντισώματα διότι αυτά δεν ενδείκνυνται και είναι και αντιδεοντολογικό».
Προς αυτό είπε επίσης ότι «είχαμε κρούσματα στην Αραδίππου, τα οποία κατήγγειλα στο Υπουργείο. Είναι ενήμερος ο Υπουργός». Ξέρω ότι έβγαλε ανακοινώσεις, ανέφερε, «αλλά δεν αρκούν οι ανακοινώσεις».
Σύμφωνα με τον κ. Μαλά, «πρέπει τα ίδια τα εργαστήρια να λάβουν προειδοποίηση από την αρμόδια Αρχή που είναι το Υπουργείο Υγείας ότι δεν μπορούν να παρέχουν αυτά τα τεστ».
Πρόσθεσε ότι «μέσα στον πανικό ο κόσμος και ίσως και στην έλλειψη πληροφόρησης πέφτει θύμα διάφορων επιτήδειων οι οποίοι τώρα βρήκαν ευκαιρία να αισχροκερδήσουν».
Σε σχόλιο αν αυτά τα τεστ θα πρέπει να γίνουν αργότερα για σκοπούς επιστημονικής έρευνας απάντησε καταφατικά. «Αυτές οι αναλύσεις έχουν χρησιμότητα μετά που θα περάσουμε την κρίση, για να δούμε πόσο κόσμος τελικά νόσησε και να δούμε το ποσοστό της ανοσίας στον πληθυσμό. Δηλαδή αυτό που λέμε την ανοσία της αγέλης, να την μετρήσουμε», είπε.
Σε άλλη ερώτηση αν από όσα είναι γνωστά για τον κορωνοϊό τελικά εμφανίζουν ανοσία όσοι έχουν νοσήσει απάντησε ότι «θα ξαφνιαζόμουν πάρα πολύ αν δεν είχε αναπτύξει κάποιο άτομο αντισώματα, δεν θεωρώ ότι υπάρχει ένδειξη ότι άτομα που έχουν περάσει τον ιό δεν αναπτύσσουν αντισώματα, ανεξάρτητα αν είναι νέος ιός».
