Το αίσθημα της αλληλεγγύης άρχισε να αναπτύσσεται λόγω κορωνοϊού, σε διάφορες χώρες στις οποίες ζει μια δεύτερη Κύπρος αν ληφθεί υπόψιν πως εκεί διαβιούν, σύμφωνα με εκτιμήσεις του επιτρόπου Προεδρίας, Φώτη Φωτίου, μεταξύ 657.000-781.000 Κύπριοι.
Η αρχή έγινε με τους αποδήμους του Ηνωμένου Βασιλείου, όπου οργανώνονται με σκοπό την αλληλοβοήθεια και ήδη λειτούργησε γραμμή για στήριξη των φοιτητών, καθώς και για τους απόδημους. Μια από τις ενέργειες που τροχοδρομήθηκαν είναι η κατ’ οίκον διανομή φαγητού, η παροχή ιατρικής βοήθειας, αν παραστεί ανάγκη, κυρίως μέσω Αγγλοκύπριων γιατρών. Κινήσεις αλληλοστήριξης τροχοδρομήθηκαν από αποδήμους και σε άλλες χώρες, ενώ ο επίτροπος Προεδρίας έστειλε επιστολή προς τις ομοσπονδίες αποδήμων στην οποία, αφού αναφέρεται στις παρούσες δύσκολες συνθήκες, προσθέτει: «Πολλοί συμπατριώτες μας μεταξύ των οποίων και φοιτητές που βρίσκονται στις χώρες όπου εσείς ζείτε, μπορεί να χρειάζονται τη βοήθειά μας. Θερμή παράκληση όπως ενεργοποιήσετε όλους τους μηχανισμούς των ομοσπονδιών μας για στήριξη όλων των συμπατριωτών μας, εκεί και όπου χρειάζεται και πάντοτε σε συνεργασία με τις πρεσβείες και τα προξενεία μας».
Εξάλλου, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης, ανέφερε στον «Φ» πως υπό τις περιστάσεις θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια στήριξης, με κάθε τρόπο, τόσο των Κυπρίων φοιτητών που σπουδάζουν στο εξωτερικό όσο και τυχόν άλλων Κυπρίων που χρειάζονται βοήθεια. Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», στο υπουργείο Εξωτερικών κάθονται σε αναμμένα κάρβουνα, δεδομένου ότι σε κάποιες χώρες σπουδών είτε δεν ελήφθησαν μέτρα προς αποτροπή διάδοσης του κορωνοϊού, είτε ελήφθησαν σχετικά αργά, κάτι το οποίο εμπερικλείει κινδύνους για τους φοιτητές μας ή για όσους Κύπριους εγκλωβίστηκαν και απετράπησαν από του να κατέλθουν στην Κύπρο.
Πέραν των περίπου 150 Κυπρίων που βρίσκονται σε 42 χώρες και καταβάλλεται προσπάθεια επαναπατρισμού τους, εκατοντάδες χιλιάδες Κύπριοι ζουν σε αρκετές χώρες οι οποίες επλήγησαν μεν από τον κορωνοϊό αλλά προσαρμόστηκαν στις συνθήκες και στα μέτρα των χωρών αυτών, οπόταν θεωρείται πως βρίσκονται σε ίση μοίρα με τους υπόλοιπους πολίτες των χωρών διαμονής τους.
Κύπριοι βρίσκονται διασκορπισμένοι στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, αλλά με βάση τις εκτιμήσεις του επιτρόπου Προεδρίας, οι κυριότερες χώρες στις οποίες διαμένουν Κύπριοι και ο αριθμός τους έχει ως ακολούθως:
· Ηνωμένο Βασίλειο: 350.000 – 400.000.
· Αυστραλία: 100.000 – 120.000.
· Ηνωμένες Πολιτείας Αμερικής: 80.000 – 100.000.
· Ελλάδα: 60.000 – 70.000.
· Αφρική (Νότιος Αφρική και Άλλες χώρες): 40.000 – 50.000.
· Καναδάς: 15.000 – 25.000.
· Χώρες του Αραβικού κόλπου και Μέσης Ανατολής: 5.000 – 7.000.
· Γαλλία: 3.000 – 4.000.
· Άλλες ευρωπαϊκές χώρες: 4.000 – 5.000.
Μεταξύ των χωρών στις οποίες διαμένουν Κύπριοι σε σχετικά μόνιμη βάση αλλά σε μικρότερους αριθμούς (σε σχέση με πιο πάνω χώρες) περιλαμβάνονται και χώρες του Αραβικού Κόλπου, ο Λίβανος, σκανδιναβικές χώρες, η Γερμανία, η Νέα Ζηλανδία, η Χιλή, η Ιρλανδία, η Ιταλία, η Αυστρία και σε ακόμη μικρότερους αριθμούς η Κροατία και η Σλοβενία.
Μετανάστευση μετά το 2002
Το 2002 μετανάστευσαν στην Κύπρο 6.940 άνθρωποι, ενώ παράλληλα 1.474 Κύπριοι μετανάστευσαν στο εξωτερικό. Δηλαδή, ο αριθμός αυτών που μετανάστευσαν στην Κύπρο ήταν κατά 5.466 (ανθρώπους) μεγαλύτερος σε σχέση με τους Κύπριους που μετανάστευσαν σε άλλες χώρες.
Το αποκορύφωμα της μετανάστευσης προς Κύπρο ήταν το 2011, οπόταν ο αριθμός των μεταναστών ανήλθε στις 23.037 ανθρώπους. Αξίζει να σημειωθεί, πως την περίοδο της οικονομικής κρίσης συνολικά 25.227 άνθρωποι μετανάστευσαν από την Κύπρο προς άλλες χώρες.
Ειδικά, όσον αφορά στη μετανάστευση από την Κύπρο προς άλλες χώρες αναφέρεται πως το φράγμα των 10.000 μεταναστών έσπασε το 2012 και ανήλθε στις 18.105 ανθρώπους σε σχέση με περίπου 5.000 που ήταν τα προηγούμενα χρόνια.
Πώς εξελίχθηκε όμως η μετανάστευση κατοίκων της Κύπρου (όχι κατ’ ανάγκη Κυπρίων) προς το εξωτερικό τα τελευταία χρόνια;
Η μεγάλη έξοδος από την Κύπρο κατεγράφη την περίοδο 2013-2017 και τα στοιχεία έχουν ως εξής: Το 2013 μετανάστευσαν 25.227, το 2014 24.038, το 2015 17.183, το 2016 14.892 και το 2017 15.105.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί, πως το 2013 ο αριθμός των ανθρώπων που μετανάστευσαν σε άλλες χώρες ήταν κατά 12.078 περισσότεροι σε σχέση με τους μετανάστες προς την Κύπρο. Από αυτούς, οι Κύπριοι που εγκατέλειψαν τη χώρα μεταναστεύοντας αλλού ήταν 3.579, οι 8.745 ήταν υπήκοοι χωρών μελών της ΕΕ, ενώ 12.903 ήταν υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ.
Η διαφορά των κατοίκων της Κύπρου που μετανάστευσαν σε άλλες χώρες αυξήθηκε ακόμη περισσότερο το 2014 οπόταν τα άτομα που μετανάστευσαν από την Κύπρο προς άλλες χώρες ήταν περισσότερα κατά 14.826 σε σχέση με αυτούς που μετανάστευσαν προς Κύπρο.
Ειδικά όσον αφορά τους Κύπριους, το 2014 μετανάστευσαν σε άλλες χώρες 2.096, το 2015 1.025, το 2016 2.117, ενώ 1.161 μετανάστευαν το 2017.
Ψύχραιμοι οι φοιτητές που παραμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο
Με ψυχραιμία αντιμετωπίζουν την πανδημία του νέου κορωνοϊού στο Ηνωμένο Βασίλειο οι Κύπριοι φοιτητές που παραμένουν στη χώρα, με πολλούς εξ αυτών να προσδοκούν να ακούσουν λεπτομέρειες για επιχείρηση επαναπατρισμού από το υπουργείο Εξωτερικών.
Η Ύπατη Αρμοστεία στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει θέσει ως προτεραιότητα την υγεία των Κυπρίων που βρίσκονται στη χώρα. Παρά τις πρακτικές δυσκολίες που θέτει η πανδημία, το προσωπικό εργάζεται πυρετωδώς τις τελευταίες εβδομάδες για να εξυπηρετεί όποια ανάγκη παραστεί. Τις προηγούμενες ημέρες διευθετήθηκαν πτήσεις επαναπατρισμού για τους πολίτες που είχαν έρθει στη Βρετανία για δουλειά ή ιατρικούς λόγους και εγκλωβίστηκαν. Παράλληλα, μέσω Λονδίνου επέστρεψαν στην Κύπρο πολίτες που είχαν αποκλειστεί σε χώρες όπως η Βραζιλία, το Περού και η Σλοβενία.
«Έχουμε επίγνωση των ανησυχιών τόσο των συγγενών Κυπρίων που είναι στο Ηνωμένο Βασίλειο όσο και μελών της παροικίας και των φοιτητών μας. Και στην Κύπρο και εδώ καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια σε αυτή τη δύσκολη στιγμή», δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο ύπατος αρμοστής της Κυπριακής Δημοκρατίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, Ανδρέας Κακουρής. «Οι περισσότεροι φοιτητές που επικοινωνούν μαζί μας ρωτούν για τον επαναπατρισμό τους», δήλωσε, εξάλλου, το μέλος του συμβουλίου της ΕΦΕΚ Ηνωμένου Βασιλείου Γιώργος Ανδρέου.
Όπως σημείωσε, ωστόσο, ο ίδιος, οι φοιτητές αντιμετωπίζουν την αναμονή με ψυχραιμία. «Θέλουν μεν να γυρίσουν, αλλά θα έλεγα ότι αντιμετωπίζουν το ζήτημα με νηφαλιότητα. Ξέρουν ότι τα πανεπιστήμια έστω και από απόσταση συνεχίζουν τη λειτουργία τους και ότι έρχονται εξετάσεις τον Μάιο. Επομένως πολλοί μας λένε ότι είναι καλύτερα να επαναπατριστούν αφού θα έχουν τελειώσει οι εξετάσεις, γνωρίζοντας πως ίσως η καραντίνα στην οποία θα μπουν θα διακινδύνευε την παρακολούθηση των διδασκαλιών. Δεν θέλουν να χάσουν την εξεταστική περίοδο», εξήγησε ο κ. Ανδρέου.
Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, από αύριο θα ανοίξει διαδικτυακή πλατφόρμα υποβολής στοιχείων για πληροφόρηση Κύπριων του εξωτερικού, η οποία, όπως τονίζεται από την Ύπατη Αρμοστεία στο Λονδίνο, δεν αφορά μόνο τους φοιτητές.
Η ΕΦΕΚ Ηνωμένου Βασιλείου προσπαθεί να κοινοποιήσει όσο πιο ευρέως γίνεται την πλατφόρμα και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με την Ύπατη Αρμοστεία, καθώς επίσης την Εθνική Κυπριακή Ομοσπονδία Ην. Βασιλείου και το κυπριακό υπουργείο Εξωτερικών, όχι μόνο για τις όποιες λεπτομέρειες προκύψουν περί επαναπατρισμού, αλλά κυρίως για την καλύτερη δυνατή φροντίδα των Κύπριων φοιτητών που παραμένουν επί βρετανικού εδάφους.
«Κάποιοι από αυτούς που μας καλούν έχουν νοσήσει, φοβούνται μην τυχόν έχουν προσβληθεί. Ή γενικότερα δεν είναι σε πολύ καλή κατάσταση. Για παράδειγμα επικοινώνησε μαζί μας ένας φοιτητής που εργαζόταν για να ζει εδώ διότι η οικογένειά του δεν μπορεί να τον συντηρεί και μας είπε ότι έχασε τη δουλειά του λόγω της πανδημίας και ότι του τελείωναν τα τρόφιμα. Φροντίσαμε και του στείλαμε τρόφιμα και κάποια χρήματα», είπε ο κ. Ανδρέου.
Πακέτο τροφίμων, ωστόσο, θα σταλεί σε κάθε Κύπριο φοιτητή που θα το ζητήσει, σε μία πρωτοβουλία της Εθνικής Κυπριακής Ομοσπονδίας υπό την αιγίδα του υπουργείου Εξωτερικών και σε συνεννόηση με την Ύπατη Αρμοστεία.
Το δωρεάν πακέτο τροφίμων που προετοιμάζεται και διανέμεται από την εταιρεία Marathon Foods έχει πέρα από την πρακτική του σημασία και τη χρησιμότητα μίας ψυχολογικής ένεσης, ενός μηνύματος ότι οι φοιτητές δεν είναι μόνοι, σχολίασε διπλωμάτης.