Δάγκωμα φιδιού: Τα πρώτα μέτρα αντιμετώπισης, θεραπεία και πρόληψη

Το δάγκωμα από φίδι πρέπει πάντοτε να θεωρείται επείγουσα κατάσταση έστω και εάν το μεγαλύτερο ποσοστό των δαγκωμάτων δεν είναι δηλητηριώδη.

Μετά από δάγκωμα φιδιού είναι σημαντικό να λαμβάνονται τα πρώτα μέτρα αντιμετώπισης:

1. Το θύμα να παραμένει ήρεμο. Χρειάζεται να του δίνεται καθησυχαστική ψυχολογική στήριξη και να του αναφέρεται ότι η ιατρική περίθαλψη που θα του παρασχεθεί επειγόντως είναι αποτελεσματική για την ίασή του.

3. Να αναζητηθεί αμέσως ιατρική βοήθεια. Εάν στην περιοχή του δαγκώματος αρχίζει να εμφανίζεται πρήξιμο ή αλλαγή του χρώματος του δέρματος, αυτό σημαίνει ότι είναι πιο πιθανό να πρόκειται για δηλητηριώδες φίδι και η ιατρική περίθαλψη καθίσταται επείγουσα.4. Το σχήμα και το χρώμα της κεφαλής και του σώματος του φιδιού έχουν σημασία για τη θεραπεία. Το θύμα ή και άτομα που πιθανόν να ήταν μαζί του, είναι καλό να προσπαθήσουν να θυμηθούν και να συγκρατήσουν, εάν τα είδαν, τα εν λόγω χαρακτηριστικά του φιδιού.  Επίσης είναι καλό, εάν έχουν μαζί τους κάποια συσκευή φωτογράφησης και εάν προλάβουν, να φωτογραφήσουν το φίδι από απόσταση ασφαλείας. Επιπλέον, η φωτογράφηση της αρχικής περιοχής του δαγκώματος είναι χρήσιμη για παρακολούθηση της εξέλιξης.

5. Δεν πρέπει να χάνεται πολύτιμος χρόνος για κυνήγι και θανάτωση του φιδιού και ούτε να ριψοκινδυνεύει οποιοσδήποτε για το σκοπό αυτό. Μόνο εάν εύκολα έχει θανατωθεί το φίδι μπορεί να μεταφερθεί κάτω από ασφαλείς συνθήκες για σκοπούς αναγνώρισης. Όμως χρειάζεται μεγάλη προσοχή, διότι τα νεκρά φίδια μπορούν να δαγκώσουν λόγω αντανακλαστικών, που παραμένουν ακόμη και ώρες μετά από τη θανάτωση τους.

6. Να αφαιρούνται ρούχα, δαχτυλίδια ή κοσμήματα που δυνατόν να συσφίγγουν την περιοχή του δαγκώματος.

7. Να μη γίνεται οποιαδήποτε τομή με μαχαίρι ή λεπίδα γύρω την περιοχή που έγινε το δάγκωμα του φιδιού, ούτε προσπάθεια αναρρόφησης με συσκευή ή με το στόμα του δηλητηρίου από το σημείο εισδοχής, όπως επίσης να αποφεύγεται να γίνεται δέσιμο με σύσφιξη του μέλους που υπέστη την επίθεση από το φίδι. Οι μέθοδοι αυτοί δεν βοηθούν και είναι δυνατόν να επιδεινώσουν την κατάσταση του ασθενούς. Ωστόσο υπάρχουν συγγραφείς που συστήνουν κάποτε τη χρήση συσκευής αναρρόφησης, ακολουθώντας τις οδηγίες του κατασκευαστή. Επίσης να αποφεύγεται η τοποθέτηση κρύων επιθεμάτων στο σημείο δαγκώματος.
8. Να παρακολουθούνται και να καταγράφονται τα ζωτικά σημεία του ασθενούς, όπως ο σφυγμός, οι κτύποι της καρδίας ανά λεπτό, η αναπνοή, ο αριθμός των αναπνοών ανά λεπτό, η πίεση, το χρώμα του ασθενούς, το χρώμα και η κατάσταση στην περιοχή του δαγκώματος και η θερμοκρασία.

9. Να μη χορηγούνται οποιαδήποτε φάρμακα και να αποφεύγεται να δίνεται οτιδήποτε από το στόμα στον ασθενή χωρίς συμβουλή από γιατρό.

Τα θεραπευτικά μέτρα περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

1. Μετά την επείγουσα μεταφορά του ασθενούς σε νοσοκομείο, εάν έχει αναγνωριστεί το είδος του φιδιού, μπορεί να χορηγηθεί ο αντίστοιχος ειδικός αντιοφικός ορός. Ο αντιοφικός ορός βοηθά στην εξουδετέρωση των δράσεων του δηλητηρίου του φιδιού όταν απειλείται η ζωή του ασθενούς ή όταν υπάρχει κίνδυνος για ένα μέλος του σώματος. Η χορήγηση αντιοφικού ορού μπορεί να έχει παρενέργειες, όπως αλλεργικές αντιδράσεις ή αναφυλαξία και για αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή.

2. Χρειάζεται να γίνεται εμβολιασμός εναντίον του τετάνου εάν ο ασθενής δεν είναι καλυμμένος από πρόσφατο προηγούμενο εμβολιασμό.

3. Σε άτομα με σοβαρή κλινική εικόνα που περιλαμβάνει ταχυκαρδία, δυσκολίες αναπνοής, σοβαρό πρήξιμο, πτώση της αρτηριακής πίεσης, σοβαρή εσωτερική ή εξωτερική αιμορραγία ή καταπληξία (σοκ), χρειάζεται υποστηρικτική θεραπεία και κάποτε εισαγωγή σε τμήμα εντατικής παρακολούθησης. Η θεραπεία περιλαμβάνει τη χορήγηση υγρών από το στόμα ή ενδοφλεβίως, αντιβιοτικά, χειρουργική αντιμετώπιση και άλλα ανάλογα με τις επιπλοκές που δυνατόν να δημιουργηθούν. Σε ορισμένες σοβαρότερες περιπτώσεις, όπως σε παιδιά ή ηλικιωμένους, μπορεί να χρειαστεί περισσότερη στήριξη των ζωτικών λειτουργιών με μηχανική αναπνοή και φάρμακα, τονωτικά για την καρδία και το κυκλοφορικό σύστημα.

Τα προληπτικά μέτρα προς αποφυγή δαγκώματος από φίδι περιλαμβάνουν τα εξής:

1. Μεγάλη προσοχή στις κινήσεις ή αποφυγή τους σε χώρους στους οποίους είναι δυνατόν να κρύβονται φίδια, όπως κάτω από βράχους, σωρούς ξύλων ή κορμών δέντρων, σε άγρια βλάστηση και δάση ή κοντά σε νερό. Να μη χρησιμοποιούνται τα χέρια για μετακίνηση αντικειμένων που πιθανόν να κρύβουν φίδια.

2. Ενδυμασία με μακριά παντελόνια και μπότες στο περπάτημα σε χώρους που μπορεί να υπάρχουν φίδια, χωρίς να φαίνονται, όπως σε περιοχές με ψηλά χόρτα ή άλλη βλάστηση που εμποδίζουν την ορατότητα. Η χρήση ενός μακριού μπαστουνιού ή άλλης ράβδου, για χτυπήματα στο έδαφος, μπροστά από εκεί που κάποιος πρόκειται να πατήσει, μπορεί να προειδοποιήσει και να απομακρύνει κάποιο φίδι που υπάρχει, αλλά δεν φαίνεται. Τα φίδια προσπαθούν κάθε φορά που μπορούν να απομακρύνονται από τους ανθρώπους.

3. Εάν δείτε φίδι απομακρυνθείτε. Πολλά δαγκώματα φιδιών γίνονται όταν τα θύματα δοκιμάζουν να περιεργαστούν, να ενοχλήσουν ή να προκαλέσουν κάποιο φίδι.

4. Μην προσεγγίζετε ένα φίδι για να το εξετάσετε. Μην το αγγίζετε ακόμη και εάν σας φαίνεται νεκρό. Μην ξεχνάτε ότι υπάρχουν φίδια που μπορούν να σας δαγκώσουν, ακόμη και ώρες μετά το θάνατό τους, λόγω αντανακλαστικών τους που παραμένουν.

5. Τα παιδιά, τα οποία κινδυνεύουν περισσότερο από τα δηλητήρια των ερπετών, πρέπει να διδάσκονται για τα φίδια, τη συμπεριφορά τους, τους χώρους που διακινούνται και ζουν και για τους τρόπους αποφυγής τους.

Πηγή: philenews / medlook.net