Η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, πάνω στον οποίο μαρτύρησε ο Ιησούς Χριστός εορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου. Ανήμερα τις μεγάλης αυτής γιορτής της Χριστιανοσύνης, στις εκκλησίες ψάλλεται, το απολυτίκιο «Σώσον Κύριε τον λαόν σου…» και στους πιστούς μοιράζονται κλώνοι βασιλικού, εκκλησιαστική συνήθεια που πηγάζει από την παράδοση ότι στο μέρος που βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός είχε φυτρώσει το αρωματικό αυτό φυτό.
Δύο από τα πιο όμορφα χωριά της Κύπρου έχουν σήμερα την τιμητική τους, το Όμοδος και τα Λεύκαρα.
Η Εκκλησία του Τίμιου Σταυρού στα Λεύκαρα
Η μεγαλόπρεπη Εκκλησία των Λευκάρων, που βρίσκεται στην καρδιά του χωριού είναι αφιερωμένη στον Τίμιο Σταυρό και ανάγεται στον 14ον αιώνα.
Χαρακτηριστικό της εκκλησίας είναι το ξυλόγλυπτο εικονοστάσι, που φιλοτεχνήθηκε το 1760 μ.Χ. και στο οποίο υπάρχει αθέατη κρύπτη όπου φυλάγεται ο μεγάλος ασημένιος με χρυσή επένδυση Σταυρός που, κατά την παράδοση, φέρει κομμάτι από το Τίμιο ξύλο. Σύμφωνα με την παράδοση ο Σταυρός στα Πάνω Λεύκαρα φέρεται να μεταφέρθηκε στο χωριό από την Αγία Ελένη κατά την επίσκεψή της στην Κύπρο.
Στο εικονοστάσι υπάρχει μια αθέατη εσοχή. Είναι η κρύπτη όπου φυλάγεται ο μεγάλος ξύλινος Σταυρός, στον οποίο είναι αφιερωμένος ο ναός. Στο κέντρο του Σταυρού υπάρχει, κατά την παράδοση τεμάχιο από τον Σταυρό του Κυρίου.
Ολόκληρος ο Σταυρός είναι καλυμένος από λεπτά φύλλα ασημιού. Ο Σταυρός στη μπροστινή κύρια όψη του φέρει 14 ανάγλυφες παραστάσεις από τη ζωή του Κυρίου, αγγέλους και τους ισαπόστολους Κωνσταντίνο και Ελένη. Στο κέντρο δεσπόζει η παράσταση της Σταύρωσης, η οποία καλύπτεται από δυο θυρίδες στις οποίες παριστάνονται η Θεοτόκος και ο Ιωάννης.
Η παράσταση αυτή περιστοιχίζεται από τέσσερις αγγέλους. Στο οριζόντιο τμήμα του Σταυρού απεικονίζονται κατά σειρά ο Μέγας Κωνσταντίνος, η ¨προδοσία¨, ο ¨Γολγοθάς¨ και η Αγία Ελένη. Στο κάθετο τμήμα του Σταυρού από πάνω προς τα κάτω απεικονίζονται διαδοχικά ο ¨Θρόνος της Ετοιμασίας¨και η ¨Ανάσταση του Χριστού¨ οι παραστάσεις της ¨Αποκαθήλωσης¨και του ¨Ενταφιασμού¨. Στο κατώτερο άκρο είναι η εικόνα του Ολβιανού με τη σχετική έμμετρη επιγραφή.
Το Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού στο Όμοδος
Το στολίδι και το πραγματικό καμάρι του Ομόδους είναι το Μοναστήρι του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού και είναι κτισμένο στην καρδιά της κοινότητας. Ορθώνεται μεγαλόπρεπα και με την επιβλητικότητα του αποτελεί σημαντικό μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου. Το Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού είναι από τα παλαιότερα και πιο ιστορικά μοναστήρια του νησιού.
Το 1850 έγινε ανακαίνιση της Εκκλησίας, που επεκτάθηκε στις δύο πλευρές παίρνοντας τη σημερινή της μορφή. Το Μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού Ομόδους υπάρχουν κειμήλια ανεκτίμητης αξίας που το έκαναν ονομαστό σε ολόκληρο τον κόσμο.
Και στα δύο χωριά σήμερα γίνεται μεγάλο πανηγύρι. Χρόνια πολλά στους εορτάζοντες Σταύρο και Σταυρούλα.
Πηγή: www.omodos.org /www.lefkara.org.cy