ΠΕΡΕΝΤΟΣ STORIES: Δευτέρα της Καθαράς
«Το έθιμο της Καθαράς Δευτέρας, ή όπως λέγεται στη λαογραφία το Κόψιμο της Μούττης της Σαρακοστής» , είναι από τα πιο ωραία παλιά έθιμα του λαού μας, που οι ρίζες του πηγάζουν από την αρχαία μυθολογία.
Απο το πρωί της Καθαράς Δευτέρας όλοι εξορμούν στα χωράφια και περβόλια με κάθε τροχοφόρο μέσον ή και πεζοί, φορτωμένοι με παντός είδους χόρτα και ποτά για να διασκεδάσουν και να κόψουν τη μούττη της Σαρακοστής, δηλαδή να γίνουν στουππί στο μεθύσι ωστε να μη βλέπουν τη μύτη τους.
Η προετοιμασία της εξόρμησης για την Καθαρά Δευτέρα άρχιζε από μέρες νωρίτερα με την παρασκευή της μούγκρας και της πίκλας, και σε συνεννόηση με άλλες φιλικές και συγγενικές οικογένειες για τον τόπο της κατασκήνωσης. Εκεί άπλωναν ένα σεντόνι ή ιχράμι και τοποθετούσαν τα χόρτα, ελιές μαύρες και τσακιστές, πίκλα, πατάτες βραστές, παντζάρια, καραόλους, ταραμά, ταχίνι, αγγουράκια, οκταποδάκια, σουπιές, ρέγγες, αντζούγες, την κούζα με το νερό και το κολοκούδι με το κρασί……. Σε άλλες χρονιές, έπαιρναν μαζί τους το μπάνιο που λούζονταν και έβαζαν μέσα πάγο για να παγώσουν τις μπύρες και το νερό.
Μέσα σ’ αυτή τη χαρούμενη ατμόσφαιρα με το φαγητό και το ποτό άρχιζαν να τραγουδούν ο καθένας με τη σειρά του, άλλος ερωτικά, άλλος πατριωτικά, άλλος τσιαττιστά ή δίστιχα και άλλος καντάδες…. Μερικές φορές συνόδευαν τα τραγούδια μια κιθάρα, ένα μαντολίνο, ένα βιολί.
«……Εφύασιν οι σήκωσες, πάνε οι τυρινάες που τραγουδούν οι παίδενες και κλαίουσιν οι ρκάες………….».
Στη Λάρνακα οι πιο πολλές παρέες πήγαιναν στην αλυκη και παραθαλάσσια ( κυρίως Μακένζυ και προς Δεκέλεια). Με ποδήλατα, οι τυχεροί με τ’ αυτοκίνητα, άλλοι με τα πόδια και οι οικότροφοι της Αμερικανικής Ακαδημίας με τις…άμαξες. Όπως ήταν το συνήθειο, μετά από κάμποσο κρασί, μερικοί έβαφαν μαύρο το πρόσωπο με καμένους φελλούς. Οι κιθάρες και τα τραγούδια συμπλήρωναν τη γιορταστική ατμόσφαιρα.
Οι φωτογραφίες είναι από τα αρχεία των Ηρούς Αντωνίου Γιασεμίδη, Κικής Νικολάου,Παναή και Φαίδρας Αντωνίου, Έλενας Χαηολιάδη και Τούλλας Χειμωνίδου Αντωνίου.
( Το κείμενο περιέχει αποσπάσματα από το βιβλίο «Η Λεμεσός του χθές και του σήμερα» του Χριστάκη Σαββίδη).
Λούης Περεντός
