Κάμερες παρακολούθησης ακόμη και σε τουαλέτες και αποδυτήρια είχαν πρόθεση να τοποθετήσουν δημοτικές Αρχές, και προφανώς θα το έπρατταν, αν δεν αντιδρούσε η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα κ. Ειρήνη Λοϊζίδου Νικολαΐδου, όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα “Φ”. Δήμοι επικαλέστηκαν ζημιές/καταστροφές τουαλετών και αποδυτηρίων, αλλά και ζημιές σε χώρους φύλαξης σημαντικών παραδοσιακών και άλλων αντικειμένων, όμως το αίτημα απερρίφθη ασυζητητί.
Με αφορμή το σχετικό αίτημα, καθώς και άλλα αιτήματα τοπικών Αρχών, με τα οποία ζητείτο να επιτραπεί η εγκατάσταση καμερών για σκοπούς ασφάλειας ή και προστασίας συγκεκριμένων χώρων, η Επίτροπος εξέδωσε σχετική οδηγία βάσει του Άρθρου 23(ι) του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου 138(Ι)/2001. Στην οδηγία της Επιτρόπου αναφέρεται ότι λόγω της απουσίας νομοθετικής ρύθμισης, οι δήμοι και οι κοινότητες μπορούν να επικαλεστούν τις διατάξεις του Νόμου 138(1)/2001 για χρήση Κλειστών Κυκλωμάτων Βιντεοπαρακολούθησης (ΚΚΒΠ) σε δημόσιους χώρους μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου υπάρχει επιτακτικό και δικαιολογημένο υπέρτερο δημόσιο συμφέρον, που υπερισχύει του δικαιώματος προστασίας της ιδιωτικής ζωής των πολιτών τους.
Η Επίτροπος υποδεικνύει ότι δήμος ή κοινότητα που επιθυμεί να επικαλεστεί τις διατάξεις του Νόμου 138(1)/2001 για να εγκαταστήσει κλειστά κυκλώματα βιντεοπαρακολούθησης θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει ότι η ανάγκη χρήσης τους σε συγκεκριμένο δημόσιο χώρο υπερέχει του δικαιώματος προστασίας της ιδιωτικής ζωής των διερχόμενων προσώπων.
Μεμονωμένα περιστατικά αδικημάτων ή βανδαλισμών στον χώρο αυτό δεν δικαιολογούν, σύμφωνα με την Επίτροπο, τη χρήση ΚΚΒΠ. Η κ. Λοϊζίδου συστήνει πως αν τα περιστατικά αυτά γίνονται συστηματικά, ο δήμος ή η κοινότητα θα πρέπει, σε πρώτη φάση, να προσφύγει σε λιγότερο παρεμβατικά, προληπτικά μέτρα, όπως φωταγώγηση του χώρου ή ενεργοποίηση του θεσμού του παρατηρητή της γειτονιάς ή εργοδότηση φύλακα ασφάλειας.
Η Επίτροπος υποδεικνύει επίσης ότι οι δήμοι/κοινότητες θα πρέπει να εκτιμήσουν τον αντίκτυπο που θα έχει η παρακολούθηση συγκεκριμένου χώρου με ΚΚΒΠ στους γειτονικούς/παρακείμενους χώρους και στον ευρύτερο δήμο/κοινότητα. Παρατηρεί επίσης ότι έρευνες που έχουν διεξαχθεί σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ καταδεικνύουν ότι η χρήση ΚΚΒΠ δεν είναι πάντοτε το πιο αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης, αφού πολλές φορές έχει ως αποτέλεσμα τη μετατόπιση της εγκληματικότητας σε γειτονικές γεωγραφικά περιοχές ή την αλλαγή του modus operanti, δηλαδή του τρόπου δράσης των παραβατών.
Αν σε συγκεκριμένο χώρο παρατηρείται συστηματικά η διάπραξη σοβαρών αδικημάτων, ο δήμος/η κοινότητα θα πρέπει να διαβουλευθεί με την Αστυνομία την εφαρμογή κατάλληλων μέτρων αστυνόμευσης πριν εξετάσει την εγκατάσταση και λειτουργία ΚΚΒΠ στον χώρο αυτό, υποδεικνύει στην οδηγία της η Επίτροπος, η οποία προσθέτει:
«Κατά κανόνα, η φυσική παρουσία της Αστυνομίας είναι το πιο αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης. Η χρήση ΚΚΒΠ σε χώρους όπου παρατηρείται συστηματικά η διάπραξη σοβαρών αδικημάτων θα ήταν δικαιολογημένη μόνο σε περιπτώσεις όπου η Αστυνομία, για ουσιαστικούς λόγους, δεν μπορεί να παράσχει επαρκή αστυνόμευση στον χώρο αυτό».
Σε περίπτωση κατά την οποία το αίτημα για εγκατάσταση κλειστών κυκλωμάτων βιντεοπαρακολούθησης εγκριθεί, η Επίτροπος υποδεικνύει ότι αν, για παράδειγμα, αντικείμενο της παρακολούθησης είναι συγκεκριμένο μνημείο, οι κάμερες θα πρέπει να εστιάζονται μόνο σε αυτό και να μην οπτικογραφούν γειτονικές οικίες. Αν το ΚΚΒΠ θα εγκατασταθεί σε πάρκο ή πρέπει να καλύπτει μεγάλο εμβαδό χώρου, ο δήμος/η κοινότητα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι κάμερες λαμβάνουν εικόνες μόνο εντός του χώρου αυτού. Αν τα φαινόμενα που επιθυμεί να αποτρέψει ο δήμος/η κοινότητα παρατηρούνται σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας ή της νύχτας, το ΚΚΒΠ θα πρέπει να ενεργοποιείται μόνο κατά τις ώρες αυτές. Η καταγραφή ήχου κατά κανόνα απαγορεύεται.
Η Επίτροπος υποδεικνύει επίσης ότι ο δήμος/η κοινότητα θα πρέπει να λαμβάνει τα κατάλληλα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα, ώστε να αποφεύγεται η αθέμιτη διάδοση της κίνησης ή της συμπεριφοράς των πολιτών του που καταγράφει το ΚΚΒΠ. Σύμφωνα με την Αρχή της Διατήρησης, οι καταγραμμένες εικόνες θα πρέπει να διατηρούνται μόνο για το χρονικό διάστημα που απαιτείται, ενόψει του επιδιωκόμενου σκοπού. Κατά κανόνα, αυτές θα πρέπει να διαγράφονται αυτόματα κάθε δύο βδομάδες, εκτός όπου επιβάλλεται διαφορετικά.
