Λίπανση μέσω δικτύου άρδευσης

Του Γιώργου Κατσαντώνη – Γεωπόνος Φυτικής Παραγωγής
και Αγροτικού Περιβάλλοντος
Διαχειριστής Αγροτών Ανάγνωσμα blog

Ουσιαστικό μέρος για την σωστή ανάπτυξη ενός φυτού αποτελεί η λίπανση. Ο πιο συνηθισμένος τρόπος διανομής του λιπάσματος σε μια καλλιέργεια ή σε ένα κήπο πραγματοποιείται μέσω του δικτύου άρδευσης. Ο παράγοντας που πρέπει να λαμβάνουμε πάντα υπόψη μας σε περίπτωση που θέλουμε να διοχετεύσουμε το λίπασμα με αυτό τον τρόπο, είναι να εξασφαλίζεται ομοιόμορφα η διανομή σε όλο το μήκος της καλλιέργειας ισόποσα και στο σωστό χρόνο.



Τρόποι διοχέτευσης

1.  Απλοί λιπαντήρες: οι Λιπαντήρες είναι δοχεία συνήθως μεταλλικά  (σε μικρές εφαρμογές και πλαστικά) Ανοξείδωτα ή Σιδερένια (βαμμένα) που τοποθετείται εσωτερικά το λίπασμα (οποιασδήποτε μορφής). Συνδέεται Bypass με το Κεντρικό Αγωγό και αφού ¨εξαναγκάσουμε¨ το νερό με μια βάνα στραγγαλισμού να περάσει μέσα από το δοχείο, αυτό παρασύρει το λίπασμα προς την καλλιέργεια. Ο Λιπαντήρας είναι ένας εύκολος και πολύ συνηθισμένος τρόπος, μειονεκτεί  όμως στο γεγονός ότι δεν είναι σταθερός στην ποσότητα του λιπάσματος που παρέχει(στην αρχή διανέμετε πολύ λίπασμα και όσο αδειάζει λιγότερο).
2. Εγχυτές λίπανσης τύπου Venturi (Βεντούρι): Το Venturi είναι  ένα πλαστικό Εξάρτημα τύπου Τ όπου συνδέεται όπως και ο λιπαντήρας  Bypass. Η διαφορά πίεσης εισόδου και εξόδου στο Venturi δημιουργούν υποπίεση που ακολούθως δημιουργεί αναρρόφηση σε μια μικρή κάθετη είσοδο πάνω στο Venturi και από την οποία εισέρχεται το διάλυμα λίπανσης στο Bypass και στην συνέχεια στον κεντρικό αγωγό.  Στην περίπτωση αυτή, το λίπασμα διαλύεται σε ένα απλό πλαστικό δοχείο με νερό και μέσω της αναρρόφησης του Venturi διεισδύει μέσα στο δίκτυο άρδευσης. Ο Εγχυτής αυτού του τύπου πλεονεκτεί στο γεγονός ότι δίδει σταθερή ποσότητα λίπανσης κατά την διάρκεια της άρδευσης, ενώ μειονεκτεί στο γεγονός ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει σε χαμηλές πιέσεις και μικρές ποσότητες νερού.
3. Δοσομετρικές Αντλίες: οι Δοσομετρικές Αντλίες συμπεριλαμβάνουν εσωτερικά ένα έμβολο το οποίο παίρνει κίνηση από την ροή του δικτύου με αποτέλεσμα να κάνει αναρρόφηση. Παρόμοια με το Venturi, το λίπασμα διαλύεται σε ένα απλό δοχείο με νερό όπου η δοσομετρική αντλία κάνει αναρρόφηση και το διαχέει μέσα το δίκτυο. Μπορούν να τοποθετηθούν τόσο Bypass όσο και Online και πλεονεκτούν στο γεγονός ότι μπορεί να ρυθμιστεί επακριβώς η ροή του λιπάσματος που θα περάσει μέσα στο δίκτυο. Αποτελεί μια αρκετά αξιόπιστη λύση όπως και το Venturi, αλλά μειονεκτεί στο υψηλό κόστος αγοράς.
4. Δοσομετρικές Αντλίες Ρεύματος: Συνήθως παλμικές οι οποίες διοχετεύουν λίπασμα διαλυμένο στο νερό σε καθορισμένες ποσότητες.
5. Αντλίες νερού : Σε πολλές περιπτώσεις με μηδενικές πιέσεις δικτύου η αντλίες νερού μπορούν να διοχετεύσουν το διαλυμένο σε νερό λίπασμα μέσω κάποιας σέλλας στην αρχή του δικτύου. Είναι ένας εύκολος και γρήγορος τρόπος όμως δεν αποτελεί αξιόπιστη λύση.

Οι 3 πρώτοι τύποι λίπανσης, δεν χρειάζονται κάποια πηγή ενέργειας για να λειτουργήσουν.

Στα παραπάνω συστήματα είναι δυνατόν να γίνει μια απλή αυτοματοποίηση συνδυάζοντας κάποιες υδραυλικές τεχνοτροπίες με προγραμματιστές και ηλεκτροβάνες. Ακόμα είναι δυνατόν να ελεγχθεί, τόσο η ροή των διαλυμάτων με ειδικά ροόμετρα παροχής όσο και η περιεκτικότητα σε λίπασμα ρυθμίζοντας απλά το PH και την Αγωγιμότητα με ειδικά PHμετρα καιΑγωγιμόμετρα Ροής. Μια σωστή μελέτη με αυτά τα απλά συστήματα μπορεί να μειώσει σημαντικά το κόστος λίπανσης αλλά και να βελτιώσει αισθητά την παραγωγή.

Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί εξελιγμένες Κεντρικές Κεφαλές Λίπανσης που έχουν την δυνατότητα να ρυθμίσουν επακριβώς τις δοσολογίες (συνταγές λίπανσης) και σε ένα συνδυασμό  με μηχανισμούς πρόβλεψης ή έλεγχου των κλιματικών συνθηκών να βελτιώσουν την ποιότητα και ποσότητα παραγωγής καθώς και να μειώσουν το κόστος. Τα μηχανήματα αυτά είναι αναγκαία για έλεγχο καλλιεργειών μεγάλων εκτάσεων και υδροπονίας όμως σε περιπτώσεις μικρών καλλιεργειών λόγω κόστους δεν είναι ιδανικά.

Διαβάστε το άρθρο και στο Αγροτών Ανάγνωσμα blog